Borsa İstanbul, dün büyük banka hisselerinde uygulamaya alınan “depo şartı” ile ilgili yatırımcılardan gelen soruları cevaplamak ve uygulamadaki farklılıkları gidermek için üyelerini bir yazı ile bilgilendirdi.
Dün Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından BIST 30 endeksine dahil banka hisselerinde uygulanmaya başlanan “depo şartı” konusunda Borsa İstanbul tarafından üyelere bilgilendirme yazısı gönderildi.
Bilgilendirme yazısında, SPK tarafından Akbank (AKBNK.E), Garanti Bankası (GARAN.E), Halkbank (HALKB.E), İş Bankası (C) (ISCTR.E), Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB.E), Vakıfbank (VAKBN.E) ve Yapı Kredi pay piyasalarında 16 Ekim’den itibaren geçici olarak uygulanması amacıyla kararlar anımsatılarak, şu ifadelere yer verildi:
“Depo şartı uygulanması sadece söz konusu payların satışa konu edilmesi durumunda geçerli olup, bu paylarda yapılacak alış işlemlerine ilişkin depo şartı getirilmediği açıktır. Üyelerimiz ve yatırımcılardan gelen sorulardan bu konuda bir tereddüt oluştuğu görüldüğünden açıklama yapma gereği doğmuştur.”
“SATIŞTA DEPO ŞARTI” NEDİR?
Satışta depo şartı, bir hisse senedini satmak isteyen yatırımcının, emri ileteceği an itibarıyla emri verdiği aracı kurumdaki hesabında o hisse senedinin bulunması zorunluluğunu getiriyor.
Depo şartı uygulamasında, yatırımcının sattığı miktar kadar hisse senedi takas yükümlülüğü (T 2) yerine getirilene kadar, yani sonraki ikinci işlem gününe kadar ilgili hesaplarda tutulmaya devam ediliyor.
Depo edilen hisse senetleri, takas işlemleri tamamlanana kadar müşteri tarafından iletilen yeni bir emrin karşılığında önceden depo edilmesi gereken hisse senedi olarak değerlendirilemiyor. Benzer şekilde, takas gününde yatırımcının hesabına geçecek hisse senetleri de depo şartı kapsamında dikkate alınmıyor.
Satışta depo şartının uygulanmadığı hisse senetlerinde, Borsa İstanbul’da T 2 valörü uygulanması nedeniyle hisse senedinin 2 iş günü sonrasında teslim edilmesi yeterli oluyor. Yatırımcı, depo şartının uygulanmadığı pay piyasalarındaki satış işlemi sonucunda doğan yükümlülüğünü, gün içinde alım yaparak, ödünç piyasadan o hisse senedini ödünç alarak veya başka bir hesaptan ya da aracı kurumdan virman yaparak yerine getirilebiliyor.
Analistler, Borsa İstanbul’un getirdiği açığa satış yasağı ve SPK’nın “satışta depo şartı” uygulama kararlarının, piyasalarda artan oynaklık nedeniyle yatırımcıların zarara uğramaması ve fiyat hareketlerinde istikrarın sağlanması amacıyla alındığını kaydetti.
Dün güne sert düşüşle başlayan banka pay piyasaları, alınan tedbirlerin de etkisiyle kayıplarının neredeyse tamamını telafi etti ve gün bazında ortalama yüzde 0,2 değer kaybetti.