Bozcaada’da Rum mahallesinin ortasında 1869 yılında yaptırılan Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi aynı yıl ibadete açıldı. Kilisenin avlusuna 1895 yılında inşa edilen 23.8 metre yüksekliğindeki dört katlı çan kulesi, zaman ve hava koşullarına direnemedi. Kulenin iki katı yıkıldı. Kalan iki kat 1980’den sonra tehlike yaratmaması için metal kafes içine alındı. Çan kulesinin kaderi Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlık yaptığı 25 Nisan 2005 tarihinde Bozcaada’ya gerçekleştirdiği ziyaretle değişti. Erdoğan, Rum vatandaşların isteği üzerine kilisenin çan kulesinin restore edilmesi için yetkililere talimat verdi. Kilisenin çan kulesinin restorasyonu Temmuz 2007’de tamamlandı ve Bozcaada’da çanlar yeniden çalmaya başladı.
Ancak, 2014 yılında Gökçeada açıklarında meydana gelen 6.5, 2016 yılında Ayvacık ilçesinde ise 5.3 büyüklüğündeki depremlerde kilisenin çan kulesi yeniden zarar gördü. Kış aylarında lodos ve poyraz fırtınasının da etkili olduğu adada çan kulesindeki bazı taşlar yere düşmeye başlayıp tehlike yaratınca, kulenin aslına uygun restore edilmesi için 2018 yılında Bozcaada Kaymakamlığı tarafından proje hazırlandı. Geçen yıl Kaymakam İbrahim Gültekin, çan kulesinin yapımı için ihale gerçekleştirdi. Kilisenin 4 katlı çan kulesi aslına uygun olarak yaklaşık 1 milyon TL harcanarak yeniden yapıldı.
Bozcaada Kaymakamı İbrahim Gültekin, kilisenin çan kulesinin, Kaymakamlık, İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, Balıkesir Vakıflar Bölge Müdürlüğü işbirliğiyle yapıldığını belirterek, “Restorasyonun maliyeti Kaymakamlığımız tarafından karşılandı. Fatih Sultan Mehmet’in fethinden sonra Anadolu’dan adaya yerleştirmiş olduğu Rum Ortodoks vatandaşlarımıza ait Meryem Ana Kilisesi, Bozcaada’da çok kültürlülüğün en önemli göstergesidir. Belki de bu nedenle biz bu çok kültürlülüğün simgesi olarak tekrar restorasyon sürecini hassasiyetle takip ettik. Bu yüzden geçmişte de bu çok kültürlülüğün sembolü olmasından dolayı kilisenin çan kulesi Sayın Cumhurbaşkanımızın da Başbakan iken de özel talimatı ile restore edilmişti. Tabi daha sonra zamanla yeniden bir restorasyon ihtiyacı olduğu için restore etmiş olduk. Kulenin projelendirme ve yeniden restore edilme süreci 2 yılda tamamlandı” dedi.
Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi’nin zangoçluğunu 20 yıldır yapan ve şuan Ramazan nedeniyle oruç tuttuğunu belirten Çetin İsmail, restorasyonun ardından kilise çanını yeniden çalmaya başladı. Doğup büyüdüğü Bozcaada’da pansiyonculuk ve hayvancılık yapan Rum asıllı Türk vatandaşı Dimitri Mukata (61), “Gurur duyuyoruz. Kilisemizin çanı tekrardan yapıldı. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne ve herkese teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
Bozcaada’da yaşayan Rum asıllı Ortodoks Foteini Kallona ise, ibadetlerini yaptıkları kilisenin çan kulesinin restore edilmesi nedeniyle çok sevinçli olduklarını belirterek, şöyle konuştu:
“Orada ibadet ediyoruz ve çanımızın çalması bizim için çok önemli. Çünkü papaz burada olunca pazar günleri ayin oluyor. Ayine gitmek için önce çanın çalması gerekiyor. Bu yüzden çok memnun olduk. Bu konularda Sayın Erdoğan bizi hiç kırmıyor. Bizim, cemaatin her istediğini yapıyor. Ben Yunanistan’dan dernek temsilcisi olarak çok teşekkür ediyorum. İnşallah bundan sonra çanımız çalar, papazımız olur ve ayinlerimizi yaparız. Siz nasıl camide ezan sesini, biz de kilisede çan sesi duymayı istiyoruz ki, ben de ezanı çok seviyorum. Ezan sesini duyunca kendime gelip Türkiye’deyim artık diyorum.”
YUNANİSTAN’DAN TEŞEKKÜR MESAJI
To Koinon ton Tenedion Derneği Başkanı Athanasia Hatzikiriakou ve O Tennis Derneği Başkanı Hristos Kalfas, kilise çan kulesinin restore edilmesi nedeniyle gönderdikleri teşekkür mesajında şu ifadelere yer verdiler:
“Bozcaada’da tekrardan çanların çalınmasının ardından, Yunanistan’da yaşayan Bozcaadalılar, Atina Bozcaadalılar ‘O Tennis’ Derneği ve tüm ülkelerde yaşayan Tenedosluların ‘To Koinon ton Tenedion’ Derneği adına, Kimisis Theotokou (Meryem Ana) Rum Ortodoks Kilisemizin zarar gören tarihi çanını aslına uygun projelendirerek, yeniden inşasını üstlenen Türkiye Devleti makamlarına şükranlarımızı ifade ederiz. Bu süreci hassasiyetle yöneten Bozcaada Kaymakamı Sayın İbrahim Gültekin’e, Balıkesir Vakıflar Müdürü Sayın Muhammet Şakir Erarı’ya, İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürü Dr. Olcay Aydemir’e, Koronavirüsü pandemisine rağmen görevlerini aksatmadan yapan mimari ve teknik kadrolara candan teşekkür ederiz. Adamızın sembolü olan bu eserin yeniden ihya olmasına büyük katkı sunan Sayın Laki Vingas’a, Kilisemizin Yönetim Kuruluna ve özellikle başkanı Sayın Pelagia Pişirici’yi tebrik ederiz ve bu vesile ile Müslüman dostlarımızın Ramazan ayını kutlar, hayırlara vesile olmasını dileriz.”
