MATEMATİKTE ÇIĞIR AÇTILAR
‘Yönlendirilmiş Eşkenar Üçgenlerle Üretilen Sayı Dizileri’ projesiyle birincilik elde eden Antalya BİLSEM öğrencileri matematikte bir birincisi gerçekleştirdi. 8’inci sınıf öğrencileri Elçin Kurnaz ve Emre Arıtürk şimdiye kadar hiç denenmemiş bir çalışmayla muvaffakiyet elde etti. Danışman öğretmen İstek Çağlar projeyi şöyle anlattı:
“Elçin ve Salih’le aslında üç yıldır projeler hazırlıyoruz. Muvaffakiyetlerinin gerisinde sevgi, sabır ve dayanılmaz bir motivasyon var. Matematik sevgisi! ‘Analiz ve Cebirde Farklı Olimpiyat Sorunları ve Çözümleri’ isimli kitapta bir soruyla karşılaştık. Sonra o sorunun üzerine giderek projemizi hazırladık. ‘Yönlendirilmiş Eşkenar Üçgenlerle Üretilen Sayı Dizileri’ projemiz; eşkenar üçgenlere parçalanmış bir düzgün altıgenden çeşitli üreteçler kullanarak bilinen birtakım sayı dizilerinin var olan yollardan farklı bir yaklaşımla elde edilmesi çalışmasıdır.
BULUŞUMUZ LİTERATÜRE GİRDİ
Sayı dizisi için üreteç tanımlıyoruz biz. Bunlar bizim bulduğumuz bizim kullandığımız üreteçler. Bu türlü bir çalışma literatürde yok. Düzgün bir altıgeni aldık. Eşkenar üçgenlere parçaladık. Bunları sayılarla yönlendirdik. Buradan hareketle yönlendirilmiş eşkenar üçgenler elde ettik. Üçgensel, karesel, beşgensel, derken on ikigensel sayılara kadar elde ettik.
SAVUNMA SANAYİİNDE KULANILABİLİR
Literatüre bir katkı sağlamak matematikte bilhassa çok güç. Derin bir matematik bilgisi gerektirir. O yüzden öğrencilerimiz birinci oldu. Çalışılmamış bir alanda teklifte bulunuyor çocuklar. Bundan öteki çalışmalar da üretilebilir. Çalışmalar birbirini destekleyebiliyor zira. Kriptoloji hem savunma sanayiinde hem ülkenin güvenliği açısından çok değerli. Şifreleri kırmak için de şifreyle savunmak için de… Son yıllarda bu alanda değerli çalışmalar yapıldı. Bir altıgen düzlemi parçalayıp onların içerisinde eşkenar üçgenler oluşturarak bir şifreleme yapabilirsiniz. Yapay hudut ağlarının döşenmesinde kullanılabilir. Bu proje öbür birçok çalışmaya dayanak olabilir.
MATEMATİĞİ SEVDİREN BABALAREmre Arıtürk (8’inci sınıf öğrencisi): Matematiği çok seviyorum. Babam matematik öğretmeni. Bana bu dersi o sevdirdi. Kainatın her yerinde matematik var aslında. Hayatın içinde olan bir bilim. Yalnızca bir ders değil. O yüzden bu türlü bir muvaffakiyet elde etmek beni memnun etti.
Elçin Kurnaz (8’inci sınıf öğrencisi): Aslında gördüğümüz sorunun sayı dizileriyle alakası bile yok. Ancak biz farklı açıdan bakarak bunu bulduk ve daha eşeledikçe gördük ki değişik bir yere gelmişiz. Bu beni çok heyecanlandırıyor. Yenilikleri keşfetmek çok hoş bir his.
YARIM KALAN FOTOĞRAFIMI TAMAMLA
Türkiye’de yaşayan yabancılar ile yabancı ülkelerde yaşayan Türklerin problemlerinin benzerliği üzerinde durulan ‘değerler eğitimi’ alanındaki ‘göç ve empati’ projesinde, göçmen Türkler’den yaşadıkları dertleri resmetmeleri fakat fotoğraflarını yarım bırakmaları istendi. Proje danışmanı ve fotoğraf öğretmeni Dilşat Kaya sebebini şu biçimde anlattı:
“Bu öğrencilerin empati seviyelerini artırmaya çalıştığımız bir proje. Yabancı ülkede yaşayan Türk öğrenciler, yaşadıkları zorlukları resmettiler. Lakin fotoğrafları yarım bırakmalarını istedik. Yeniden tıpkı biçimde Türkiye’de yaşayan Suriyeli, Afgan ya da İran’dan gelmiş öğrencilerden de yarım bıraktıkları fotoğraflar istedik. Bunları BİLSEM öğrencilerinden tamamlamalarını istedik. Böylelikle onların empati kurabilme seviyesini ölçtük. Sonuç olarak. Öğrencilerin kendi kültürü dışındaki farklı özelliklere sahip kültürlere ve şahıslara empati kurma isteğinin çok az olduğu sonucuna vardık. Her türlü farklılığı olumsuz olarak algıladıklarını gördük. Lakin fotoğrafları tamamlayan öğrencilerin büyük bir oranında empati seviyesinin arttığını da gözlemledik.”
‘KAVGA EDEN ÖĞRENCİLERDEN ESİNLENDİM’
Fatih Kösem (8’inci sınıf öğrencisi): Okuldaki öğrencilerin yabancıları sıkıştırdıklarını falan görüyordum bazen. Orta sıra arbede oluyordu. Buradan aklıma geldi bu türlü bir proje yapmak. Ben BİLSEM fotoğraf öğrencisiyim. Hocamızla konuşarak bu türlü bir proje yapmaya karar verdik. Bu türlü bir sonuç elde ettiğimiz için çok memnun oldum.
OKALİPTÜS AĞACINA DÜŞMAN ÖĞRENCİLER
Coğrafya alanındaki projede birinciliği tekrar Antalya BİLSEM öğrencileri aldı. Yaptıkları çalışmada okaliptüs ağacının özütüyle sulanan saksılarda bitki gelişimini gözlemleyen öğrenciler sulama suyunda ne kadar çok okaliptüs yaprağı özütü varsa bitki gelişiminin o kadar az olacağı sonucuna vardı. Proje danışmanı Zehra Coşkun öğrencilerinin sunumlarıyla jüriyi bile ikna ettiğini şöyle anlattı:
“Okulumuzun bahçesinde ağaçları gözetlerken karar verdik bu türlü bir projeye. Avustralya menşeli bir ağaç olağanda. Türkiye’de çalışılmamış bu alanda. Bir akademik makaleye de rastlamadık. Yaptığımız deneyde okaliptüs yapraklarının toprağı kirlettiği ve öbür bitki cinslerinin gelişimine müsaade etmediği yani alleopatik tesirlerini ispatlamış olduk. Ormancılar bu ağaçların sayısını artırmak istiyorlar olağanda. Hatta orman genel müdürlüğünden bir mühendis karşı çıktı. Bu ağacın değerli olduğunu kereste gereksinimi için değerli olduğunu söyledi. Lakin benim çocuklarım suyun daha kıymetli olduğunu söyledi. ‘Medeniyet konforla değil suyla ölçülür’ dediler. Bu ağacın birçok hastalığa da yol açabileceği ve ülkemizde muhtaçlık olmadığı sonucuna vardık.”
SUYUMUZ TÜKENMESİN
Venüs Şekerci (6’ncı sınıf öğrencisi): Antalya bölgesinde bu ağaçlardan çok var. Çok su çeken bir ağaç ve suyumuzu tüketiyor. Bu da gelecek kuşaklar için hiç yeterli olmaz. Projemizde ekonomik gayelerle bu ağacı tedarik etmememiz gerektiği sonucuna vardık. Maydanoz soğanlarını kullandık. Toprağı elde ettiğimiz özütle suladık ve müşahedelerimiz sonucunda okaliptüs yaprağı ne kadar çoksa bitki gelişimi o kadar zayıf olduğu sonucuna vardık.
Asya Avcı (8’inci sınıf öğrencisi): Yaklaşık bir yıllık çalışmalarımız sonucunda bu projeyi elde ettik. Anketler yaptık, yaz tatilinde kurum ziyaretleri yaptık. Sonra deneylere başladık. 9 sefer tekrar ettik deneyleri. Sonuç olarak hoş sonuçlar doğurduğunu düşünüyorum bu projenin. Farkındalık için yaptık esasen. Bu ağaç suyumuzu tüketiyor. O yüzden Türkiye’de yetiştirilmesin. Buna mecbursak da şuurlu halde yetiştirmek ormanlardan ve tarım alanlarından uzakta yetiştirmek gerek.
