Gayrimenkul sektöründe son yılların trendi ‘sat-yap’ inşaatlar… Konut üreticileri inşaata başlamadan önce projeyi bir maketle tanıtıp, lansman döneminde avantajlı rakamlarla satışa başlıyor, inşaat satışa paralel yükseliyor. Tüketiciler de lansman fırsatlarından yararlanmak için maketten ya da örnek daireden gördüğü evi satın alıyor. Posta’nın haberine göre eğer maketten ev almaya karar verdiyseniz, mağdur olmamak için öncelikle ön ödemeli konut satış sözleşmesi imzalayacaksınız. Peki bu sözleşmeyi imzalarken nelere dikkat etmek gerekir? ‘Tüketici Hukukunda Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmesi’ kitabının yazarı Avukat Hanife Emine Kara, ön ödemeli konut satış sözleşmesi imzalanmadan önce bilmeniz gerekenleri anlattı.
1-Hangi durumlarda imzalanır?
Tüketicinin bir konutu satıcısından devir ve teslim almadan önce satış bedelini kısmen veya tamamen ödemeye başladığı durumda imzalanan sözleşmelere ön ödemeli konut satış sözleşmesi deniliyor. İnşaat sektöründe çoğunlukla maket veya örnek daireler üzerinden satış olarak karşımıza çıkan ve henüz ortada bir bağımsız bölüm yokken satışın gerçekleştiği veya tamamlanmış bir bağımsız bölüm olsa dahi tüketicinin satış bedelini ödemeye başladıktan sonra taşınmazı devir ve teslim aldığı durumlarda ön ödemeli konut satışı hazırlanıyor.
2-Noterde düzenlenmeli
Ön ödemeli konut satış vaadi sözleşmelerinin noterde yapılması zorunludur. Satış vaadi sözleşmesi noterde düzenlenmediyse resmi şekil şartına uygun olmadığı gerekçesi ile sözleşmenin geçersizliğini öne sürebilir ve satıcıya ödeme yapmaktan kaçınabilirsiniz.
3- Bir gün önce bilgilendirme yapılmalı
Ön ödemeli konut satış sözleşmesi akdedilmesinden en az bir gün önce alıcıya bir ön bilgilendirme formu verilerek alıcının bilgilendirilmiş olması şart. Ayrıca bu forma ilaveten alıcıya bağımsız bölüm planının, vaziyet planının, kat planının ve mahal listesinin verilmiş olması zorunludur. Aksi halde bu zorunluluğa uymayan satıcı aleyhine idari para cezası söz konusu olur.
4- 14 gün içinde cayma hakkı
Tüketici 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden ve cezai şart ödemeden ön ödemeli konut satış sözleşmesinden cayma hakkına sahip. Tüketici, bu süre içinde sözleşmeden cayma hakkını kullandığını satıcıya bildirirse o güne kadar ödemiş olduğu satış bedelini iade alabilir. Tüketici, cayma hakkını kullandığını noter aracılığıyla bildirmelidir. Ayrıca sözleşme tarihinden itibaren 24 aya kadar tüketicinin sözleşmeden dönme hakkı var. Ancak bu durumda satıcının bazı masraflar ile tazminat talep etme hakkı doğar.
5- Teminatı sorgulayın
Satıcının, tüketicinin ödediği veya ödeyeceği bedel için bir teminat göstermesi gerekir. Satıcı, teminat olarak, bina tamamlama sigortası, banka teminat mektubu, hak ediş sistemi veya bağlı kredi ile tüketicilere teminat sağlayabilecek; bunlar dışında tüketicinin tüm ödemelerini garanti altına alacak başka bir yöntemin de Bakanlıkça uygun görülmesi halinde teminat olarak gösterilebilecektir.
6- 36 ayda teslim şart
Satıcının en temel yükümlülüğü satışa konu konutu tüketiciye ayıpsız ve eksiksiz olarak devir ve teslim etmektir. Konutun satıcı tarafından tüketiciye devir veya teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçmeyecektir.