Takvimler 1987 yılını gösteriyordu. Melinda French isimli genç kadın Microsoft’ta multimedya ürünleri geliştiriyordu. Bir gün şirketin otoparkında Microsoft’un kurucularından Bill Gates yanına yaklaştı. Flörtöz bir sohbetin ardından Bill’in sorusu geldi: “İki hafta sonra benimle çıkmak ister misin?”
Melinda teklifi hiç düşünmeden geri çevirdi ve ekledi: “Benim için yeterince kendiliğinden değil. O gün yaklaşınca yeniden sorarsın.”
Birkaç saat sonra Melinda’nın telefonu çaldı. Bill Gates arıyordu. “Bu akşam dışarı çıkalım mı? Senin için yeterince kendiliğinden mi bu?” diye sordu. Melinda’nın cevabı bu kez “Evet” oldu…
PERİ MASALI GİBİ BİR HİKAYE Mİ?
Amerikan romantik komedilerini aratmayan bu tatlı tanışma hikayesinin arkasından “O günden beri de birlikte mutlu mesut yaşadılar…” cümlesinin gelmesini bekleyenler, Melinda ve Bill Gates’in Twitter’dan açıkladıkları boşanma kararına oldukça şaşırdı.
Zira 1994 yılında Hawaai’ye bağlı adalardan Lanai’de bir golf sahasında evlenen ve üç çocukları olan çift, kamuoyunda dengeli ve ideal bir birlikteliğin örneği gibi görülüyordu. Bill ve Melinda Gates yan yana verdikleri fotoğraflarda oldukça mutlu bir tablo çiziyordu.
Ancak geçmiş yıllarda özellikle Melinda Gates, zaman zaman yaptığı açıklamalarda evliliklerinin oldukça zor zamanlar geçirdiğine dair önemli işaretleri kamuoyuyla paylaştı.
Özellikle Bill Gates’in günde 16 saat çalışması ve ailesine neredeyse hiç zaman ayıramamasının çiftin ilişkisinde önemli bir sorun kaynağı olduğu Melinda Gates tarafından dile getiriliyordu.
Örneğin 2019 yılında çiftin 25’inci evlilik yıldönümü vesilesiyle Sunday Times’ın gerçekleştirdiği röportajda Melinda Gates, “İnanın bana, bazı günler evliliğimiz o kadar zordu ki kendi kendinize ‘Bunu yapabilir miyim?’ diye düşünüyordunuz” diye konuşuyordu.
EVLİLİK KARARINI TAHTAYA YAZARAK ALMIŞLAR
Aslına bakılırsa çift 7 yıllık beraberlikten sonra gelen evlilik kararını da kolay kolay almamıştı. Bu konuda uzun süre tartışan Bill ve Melinda, bir beyaz tahta üzerinde artılar/eksiler listesi bile yapmıştı.
Melinda o dönemi, “Evlenme kararını almakta zorlanırken bunun benimle ilgili olmadığı konusunda çok netti. ‘İş ve aile hayatı arasındaki doğru dengeyi kurabilir miyim?’ diye düşünüyordu” sözleriyle anlattı.
Melinda Gates’in evliliğindeki zor günlerle ilgili en kapsamlı açıklamaları ise Nisan 2019’da yayımlanan “The Moment of Lift” isimli anı kitabı oldu. O dönemde ABD’de büyük ses getiren kitapta, Melinda Gates nasıl bir feminist haline geldiğini ve kendi hikayesinden yola çıkarak ABD’deki iş yerlerinin nasıl bir değişime uğraması gerektiğini anlatıyordu.
New York Times köşe yazarlarından Nicholas Kristof, o dönemde kitapla ilgili bir yazı kaleme aldı. Kristof yazıda kitaptan alıntılarla çiftin iş ilişkisi kadar evliliğine dair detaylara da ışık tuttu.
‘BİRBİRİMİZİ ÖLDÜRECEĞİMİZİ DÜŞÜNDÜM’
Kitapta bahsedilen olaylardan bir tanesi Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın üyelere ve bağışçılara gönderdiği yıllık mektubuyla ilgiliydi. Her ikisi de vakfa eş başkanlık ediyorlardı ancak mektubu hep Bill Gates yazıyordu. Melinda Gates 2013 yılında mektbu birlikte yazmak istediğini söyledi. Bu durum Bill Gates’i oldukça sinirlendirdi. Mektubu yıllardır o yazıyordu ve sistem sorunsuz işliyordu. O zaman düzeni neden değiştireceklerdi ki?
Kristof’un aktardığına göre Melinda Gates kavgayı kitabında şöyle anlattı: “İkimiz de sinirlendik. Birbirimizi öldüreceğimizi düşündüm. ‘Bu iş, evliliği burada bitirir’ diye hissediyordum.”
Ama öyle olmadı. 2013’te Bill Gates mektubu yine kendi yazdı ama Melinda’ya bir kısım ayırdı. 2014’te çoğunluğunu Bill’in yazdığı ortak bir mektup kaleme aldılar. 2015’te ise ikisinin de görüşlerini yansıtan tamamen dengeli bir mektup haline geldi ve öyle de devam etti.
EN PAHALI BOŞANMA MI OLACAK?
Mektup krizi çiftin evliliğini bitirmedi ama sadece 8 yıl sonra “bir çift olarak daha fazla büyüyemeyeceklerine inandıkları için” ayrılma kararı aldıklarını açıkladılar.
Magazin sitesi TMZ, Melinda Gates’in mahkemeye sunduğu boşanma dilekçesinin ayrıntılarını yayınladı. Buna göre çift bir ayrılık sözleşmesi imzalarken, Melinda Gates nafaka istemedi.
Yine de yorumcular Gates’lerin “en pahalı boşanma” olarak tarihe geçebileceğini ve bir diğer teknoloji zengini olan Jeff Bezos ile Mackenzie Scott’ın yaklaşık 2 yıl önceki ayrılığını geride bırakabileceğini düşünüyor.
ONLAR DA BİRER SEATTLE SAKİNİ
Tıpkı Bezos ve Scott çifti gibi, Gates’ler de Washington eyaletinin Seattle şehrinde kayıtlı ABD vatandaşları ve Telegraph’ın aktardığına göre, Washington eyaletinin boşanma yasaları, evlilik süresince edinilen varlıkların eşit bölüşümünü öngörüyor. Dolayısıyla çiftler arasında paralellikler kurmak mümkün. Ama önemli farklar da var.
25 yıldır evli olan Bezos-Scott çifti, evlendiklerinde henüz Amazon bir fikir olarak bile ortada yoktu. Bir başka deyişle Bezos’u bugün dünyanın en zengin kişisi haline getiren servetin oluşumunda sürecinde Scott hep yanındaydı.
Boşanma sırasında Scott, Bezos’a Washington Post gazetesi ile uzay şirketi Blue Origin’deki haklarının tamamını devretti. Bezos Amazon’un yüzde 75 hissesiyle tüm oy haklarını aldı. Scott’a kalan ise değeri o dönemde 38 milyar dolar olarak hesaplanan yüzde 4’lük Amazon hissesi oldu.
BILL GATES EVLENMEDEN ÖNCE DE ZENGİNDİ
Gates’lerde ise durum biraz daha farklı. Her ne kadar Bill Gates’in kariyerinde ve başarısında Melinda Gates’in rolünü yadsımak mümkün olmasa da, çift evlendiğinde Bill Gates zaten zengin bir insandı. 1975’te kurulan Microsoft 1986’da halka açılmıştı. Windows’un dünyanın her yerindeki ev ve ofis bilgisayarlarında en yaygın işletim sistemi olmasıyla serveti 9,4 milyar dolara ulaşan ve ABD’nin en zengin insanı unvanını elde eden Bill Gates, bu esnada balayından yeni dönmüştü.
Dolayısıyla Gates’lerin 131 milyar dolarlık serveti eşit bölüşmeleri beklenmiyor ama paylaşımın ayrıntıları merak ediliyor.
Bill Gates, seneler önce 35,8 milyar dolar değerindeki Microsoft hissesini Bill ve Melinda Gates Vakfı’na bağışlamıştı. Bu varlıkların yine vakıfta kalacağı ve boşanmadan etkilenmeyeceği tahmin ediliyor. Vakıf yönetiminden yapılan açıklamada da Bill ve Melinda Gates’in eş başkanlık görevlerini sürdürecekleri ve vakıf çalışmalarının boşanmadan etkilenmeyeceği vurgulandı.
Bunun dışında kalan ticari varlıklar söz konusu olduğunda ise Bill Gates Bezos’un izinden yürürse, Melinda Gates, Bill Gates’in sahip olduğu 103,4 milyon Microsoft hissesinin yüzde 25’ine sahip olabilir. Bu da 6,5 milyar dolar anlamına geliyor. Ama iş bununla bitmiyor.
ABD’NİN EN BÜYÜK TOPRAK AĞASI
Bir diğer önemli fark Gates’in servetinin farklı kaynaklardan geliyor olması. Bezos’un neredeyse tüm varlığının kaynağı Amazon’daki yüzde 11’lik hissesi ancak Gates’in Microsoft’taki yüzde 1’lik hissesi, 26,1 milyar dolar değerinde ve tüm servetinin beşte biri bile etmiyor.
Gates, 1995 yılında kurduğu ve bugünkü net değeri 49-51 milyar dolar arasında hesaplanan Cascade Investment ile çok farklı alanlarda yatırımlar yapıyor. Örneğin satın aldığı tarım arazileriyle ABD’nin en büyük toprak ağası haline gelen Gates’in Beyond Meat ve ResearchGate gibi start-up’larda, traktör üreticisi John Deere, çöp dönüşüm şirketi Republic Services, Kanada Ulusal Demiryolları, İsviçreli parfüm üreticisi Givaudan ve Four Seasons oteller zincirinde önemli yatırımları bulunuyor. Bloomberg ailenin ayrıca 58,7 milyar dolarlık nakdi olduğunu öngörüyor.
Bunun dışında çok değerli emlak varlıkları (131 milyon dolarlık bir çiftlik, 37 milyon dolarlık bir hara ve Belize’de 25 milyon dolarlık bir ada) bulunan Bill Gates’in iki özel jeti, bir Porsche koleksiyonu ve aralarında Leonardo da Vinci gibi ünlü sanatçıların imzasını taşıyan sanat eserleri de var.
ÇOCUKLARINA NE KALACAK?
Bunca kişisel serveti olan Bill Gates, varlığını çocuklarına bırakmaktan yana da değil. 2016’da ITV’de This Morning programına konuk olan Gates, “Bu para kendi yollarını çizmelerine engel olabilir. Bu para en fakirlere yardım etmek için ayrıldı. Bunu biliyorlar, bundan gurur duyuyorlar. Bizimle birlikte paranın nereye harcandığını görmek için yolculuklara çıkıyorlar” diye konuşmuştu.
Ancak bazı uzmanlar Gates’in ve diğer zenginlerin servetlerinin insani meselelerin çözümünde çok fazla etkisi olmasını da eleştiriyor. “Winners Take All” kitabının yazarı Anand Gridharadas, Reuters’a yaptığı açıklamada, Gateslerin boşanmasından dersler çıkarılması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Gates’lerin boşanmasının ailenin hayatını altüst etmekten çok daha fazla etkisi olacak. İş, eğitim, kamu sağlığı, sivil toplum, hayırseverlik alemlerini ve hatta ötesini de etkileyecek. Çünkü toplum olarak zenginlere özel vatandaşlar olarak yarı hükümet gibi davranma şansı verme hatasında bulunduk.”