Adaylar bu yıl pandemi sürecinde sınava girdi. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) bu süreçte adayları rahatlatmak için birtakım kararlar aldı. Yeni kararlarla Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) 30 dakika eklendi. Sınav süresi 135 dakikadan 165 dakikaya çıkarıldı. Bir başka önemli karar ise dört yıllık lisans programlarının tercih edilebilmesi için gerekli 180 barajının 170’e çekilmesi oldu. Bu kararlar adayları nasıl etkileyecek? Geçen yıl 170 barajı uygulanmış olsaydı kaç aday daha üniversiteli olabilecekti? Uzmanlar, geçen yılın sınav verilerine göre 170 barajı uygulandığında yaklaşık 210 bin adayın daha tercih hakkı elde edebileceğini söylüyor. Bankacılık ve finans, biyoloji, arkeoloji, felsefe, çocuk gelişimi gibi alanları daha çok aday tercih edebilecekti. TYT’nin belirleyicisinin süre olduğunu belirten eğitimcilere göre, eklenen 30 dakika barajı geçenlerin sayısını arttıracak. Ancak bu durum, puanları yükselteceğinden sınavın seçiciliği olumsuz etkilenebilir.
BOŞ KONTENJANLAR AZALACAK
Rehberlik uzmanı Salim Ünsal, geçen yılın verilerine göre bu yıl yaklaşık 210 bin adayın daha tercih hakkına sahip olabileceğini belirtiyor. Kararın üniversitelerin doluluk oranına olumlu yansıyacağını belirten Ünsal, şunları söylüyor:
“Geçen yılın verilerine göre değerlendirdiğimizde tercih yapacak aday sayısı toplamda 210 bin artabilir, toplam 23 bin 620 kontenjanın dolma ihtimali doğabilir. Örneğin, geçen yıl üniversitelerde 71 bin 233 boş kontenjan kalmış. Baraj 180 değil de 170 olsaydı yaklaşık tercih eden aday sayısı 1 milyon 233 bin 640’tan, 1 milyon 320 bine çıkabilirdi. Tercih yapan aday sayısının artmasıyla toplamda 71 bin 233 olarak kalan boş kontenjan 48 bine düşebilirdi. Üniversitelerin toplam kontenjanı 900 bin civarında. Sınava 2.5 milyon aday giriyor. Ama kontenjanlarda her sene boşluklar kalıyor. Öğrencilerin bir sene beklememesi ve kontenjanların dolabilmesi açısından bu kararı olumlu buluyorum. TYT’de hızlı okuma tekniğini geliştiren, hız konusunda çalışan öğrenci öne geçiyordu. Şimdi bu öğrencilerin bir avantajı kalmamış oldu. Süre yetiştirmekte sorun yaşan öğrenciler için ise bir avantaj doğdu.”
4 YILLIK BÖLÜMLER DOLABİLİR
Eğitimci Onur Soğuk ise bu kararların orta ve üst başarı seviyesindeki öğrencileri etkilemeyeceği görüşünde. Kararla dört yıllık lisans programlarının dolabileceğini ifade eden Soğuk, şöyle konuşuyor:
“TYT’de Türkçe ve matematikte adaylar yeni nesil sorularda zorlanıyorlardı. Süre konusunda şikayetler vardı. Ancak TYT’nin net ortalaması yükselecek. Bu da TYT’nin belirleyiciliğine, ölçücülüğüne zarar verecek. Sayısal bölüm öğrencilerine avantaj sağlar. Çünkü tıp gibi alanlara puanı yetmeyenler hukuka yönelebiliyor. Süre uzun olduğu için de sözel alanları daha rahat çözebilirler. Barajın 170’e çekilmesi bazıları için sevindirici. Son iki yıldır dolmayan kontenjanlar gündemdeydi. Barajı geçen öğrenci fazla olacağı için dört yıllık bölümler dolabilir. Ama bu kararlar orta ve üst seviyede başarılı öğrencileri etkilemeyeceğinden bu öğrenciler memnun kalmadı.”
SAYILARLA YÜKSEKÖĞRETİM
YÖK istatistiklerine göre, Türkiye’deki 206 üniversitede toplam 7 milyon 940 bin 133 kişi öğretim görüyor. Bunların 3 milyon 2 bin 964’ü önlisans, 4 milyon 538 bin 926’sı lisans, 297 bin 1’i yüksek lisans, 101 bin 242’si doktora öğrencisi. 2019-2020 eğitim öğretim yılı verilerine göre Türkiye’nin yükseköğretim tablosu şöyle:
| ÜNİVERSİTE SAYISI: | 206 |
| DEVLET ÜNİVERSİTELERİ: | 129 |
| VAKIF ÜNİVERSİTELERİ: | 73 |
| VAKIF MESLEK YÜKSEKOKULU: | 4 |
| Erkek: | 4.108.571 |
| Kadın: | 3.831.562 |
| Toplam: | 7.940.133 |
| Erkek: | 2.419.316 |
| Kadın: | 2.119.610 |
| Toplam: | 4.538.926 |
| Erkek: | 1.476.843 |
| Kadın: | 1.526.121 |
| Toplam: | 3.002.964 |
| Erkek: | 3.803.375 |
| Kadın: | 3.517.074 |
| Toplam: | 7.320.449 |
| Erkek: | 299.892 |
| Kadın: | 308.231 |
| Toplam: | 608.123 |
| Erkek: | 5.304 |
| Kadın: | 6.257 |
| Toplam: | 11.561 |
| Erkek: | 95.807 |
| Kadın: | 78.687 |
| Toplam: | 174.494 |
| Erkek: | 83.220 |
| Kadın: | 64.633 |
| Toplam: | 147.853 |
| Erkek: | 12.450 |
| Kadın: | 13.871 |
| Toplam: | 26.321 |
| Erkek: | 137 |
| Kadın: | 183 |
| Toplam: | 320 |
| Erkek: | 19.407 |
| Kadın: | 9.107 |
| Toplam: | 285.514 |
| Erkek: | 9.996 |
| Kadın: | 6.668 |
| Toplam: | 16.664 |
| Erkek: | 22.892 |
| Kadın: | 18.106 |
| Toplam: | 40.998 |
| Erkek: | 18.692 |
| Kadın: | 18.959 |
| Toplam: | 37.651 |
| Erkek: | 24.820 |
| Kadın: | 25.847 |
| Toplam: | 50.667 |