Makine montajlarının da yapılmasının akabinde deneme üretimine başlanan fabrikada çay çöpü işlenerek mangal kömürü haline dönüştürüldü. Çay çöpünden çıkan yağdan oluşacak gazdan da gelecek devirde elektrik üretilmesi planlanıyor.
Rize Belediye Lideri Rahmi Metin, AA muhabirine, fabrikanın maddi getirisinden fazla eko iklime dair değerli bir proje olduğunu söyledi.
Yıllardır 40-50 bin ton çay çöpünün alanlara döküldüğünü belirten Metin, ayrıyeten vatandaşlar tarafından da gübre olarak kullanıldığını tabir etti.
Metin, fabrikanın, Rize Organize Sanayi Bölgesi’nde 12 dönüm üzerinde inşa edildiğini belirterek, “ÇAYKUR ile yıllık 10 bin ton çay çöpü protokolü yaptık ancak 15 bin ton da alabiliriz. Çok hoş bir sonuç elde ettik. Hususun üç halini de kıymetlendirmiş olacağız. Biz yalnızca mangal kömürüne odaklanmıştık fakat çay çöpünden yüzde 30 karbon çıkıyor. Nişasta bağlayıcılık özelliği de eklenerek 6 bin 800 kalori seviyesinde üst seviye bir mangal kömürü oluyor. Mangalda yaklaşık 5-6 saat sürebilen yapıda.” dedi.
Evvelce, çay atığının liflerinden yüzde 16-18 yağ çıkacağının hesaplandığını anlatan Metin, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu yağın, gaz ve elektriğe dönüştürülmesi için sistem kuruldu ancak yüzde 25 üzerinde sıvı çıktı, biz bunu kestirim etmiyorduk. Bu sıvının da kaba bir yakıt olarak yahut tarımda organik gübre olarak kullanılabilir noktasında farklı alternatifler sunuldu. Biz de Ar-Ge için 1-2 üniversiteye gönderdik, çalışıyoruz. Katısından karbon, yağından elektrik ve sıvısını da tarım ilaçlarında kullanmak üzere üç elementten de önemli yarar sağlayacağız.”
Metin, fabrikada 40 kişinin istihdam edileceğini, orta elemanlarla bu sayının daha da artacağını lisana getirdi.
Birinci yıl 30 milyon lira gelir elde edilmesi planlanıyor
Mangal kömürü üretimine ait amaçlarının gün geçtikçe belirginleştiğine dikkati çeken Metin, “10 bin ton çay çöpünden 3 bin 500-4 bin ton mangal kömürü elde etmeyi hesaplıyorduk. Maliyet çalışmalarına nazaran, 15-35 lira ortasında kilogram fiyatı değişiyor. Mayıs ayında seri üretimler başlayacak. Seri üretimlerle birinci yıl üretim maksadımız 2 bin ton.” diye konuştu.
Metin, çay çöplerinin fabrikaya taşınması noktasındaki zorlukları ortadan kaldırmak için orta makineler ürettiklerini belirterek, “Balyalama ve pelet dediğimiz sistemlerle düzenlenerek fabrikaya taşınacak. Rize Belediyesi olarak artık atıl durumdaki tüm elementler tekrar kıymetlendirilebilir. Dünyada teknoloji buna müsait.” sözlerini kullandı.
Türkiye’nin yılda 60 bin tondan fazla mangal kömürü ithal ettiğini anlatan Metin, “İç piyasada Adana, Gaziantep, Hatay üzere kebap kültürünün olduğu bölgelerden talep var. Bizim üreteceğimiz 3 bin 500-4 bin ton, Doğu Karadeniz’de tüketebilecek zincirlerin beklediği kömür olacak. İsmini de bir yarış sonucu belirleyeceğiz.” dedi.
Metin, birinci yıl için piyasaya sürülecek 2 bin ton mangal kömüründen belediye olarak 30 milyon lira gelir elde etmeyi hedeflediklerinin altını çizerek, ilerleyen devir için gayelerinin ise yılda 4 bin ton üretime ulaşmak olduğunu söyledi.
Lider Rahmi Metin, fabrikanın tam kapasite devreye alınmasının akabinde günlük üretilecek 0,8 megavat elektriğin maliyet masraflarını karşılayacağını da kelamlarına ekledi.