BDDK İşlem maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla finansal tüketicilerden, Merkez Bankası da ticari müşterilerden bankaların alabileceği ücret ve komisyonları yeniden düzenledi. Resmi Gazete’de dün yayımlanan düzenlemede vatandaşın lehine devrim niteliğinde adımlar atıldığı görüldü.
İŞLETİM ÜCRETİ YOK
Ticari müşterilerden alınan hesap işletim ücreti ve hesap açılış ücreti kaldırıldı. Kredi tahsis ücreti kapsamında yüzde 1’e varan oranlarda ‘İstihbarat ve Mali Analiz Ücreti’ ile ‘Limit Revize ve Değerlendirme Ücreti’ alınıyordu. Yapılan değişiklikle kredi tahsis ücreti başlığı altında sadeleştirmeye gidildi ve tahsis edilen limitin on binde 25’i ile sınırlandırıldı. Ticari kredilerde kredi kullanım ücreti yüzde 2 seviyelerine kadar çıkarken, yeni tebliğ ile en fazla yüzde 1 olarak sınırlandırıldı. Ticari kredilerde halen yüzde 2 ila 6 aralığında belirlenen erken ödeme komisyonu, yeni tebliğ ile kalan vadesi 2 yıla kadar olanlarda yüzde 1’e, vadesi 2 yıldan uzun olanlarda yüzde 2’ye düşürüldü. Ticari kredi kartlarında yüzde 3-4 seviyelerinde olan nakit avans komisyonu da yüzde 1 ile sınırlandırıldı. Bu oran finansal tüketiciler için de en fazla yüzde 1 olarak belirlendi.
Ticari kredi kartlarında üyelik ücretine herhangi bir sınır getirilmezken, finansal tüketicilerde kayıp, çalıntı ve benzeri nedenlerle yılda 2 adede kadar kart yenileme ücreti kaldırıldı. Bir yılda ikiden fazla kart yenileme durumunda ise sadece kart maliyetinin alınmasına ilişkin düzenleme yapıldı. Finansal tüketiciden alınabilecek bireysel ürün ve hizmetlere ilişkin ücretlerde yıllık artış oranı, bir önceki yılsonu itibarıyla açıklanan yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artış oranı ile sınırlandırıldı. Kiralık kasa depozito bedeli finansal tüketiciler için kiralanan kasanın en fazla bir yıllık kira bedeli olarak belirlendi.
Bankalar tarafından hem ticari hem de finansal tüketicilerden alınan EFT ücretlerine üst sınır getirildi. EFT işlemlerinden alınabilecek ücret, işlem tutarının bin lira ve altında olması halinde mobil bankacılık uygulamaları ve internet bankacılığı aracılığıyla yapılan işlemler ile düzenli ödemelerde 1 lirayı, ATM’den yapılan işlemlerde 2 lirayı, diğer kanallarla yapılan işlemlerde ise 5 lirayı geçemeyecek. Bu sınırlar sırasıyla, işlem tutarının bin lira ile 50 bin lira arasında olması halinde 2 lira, 5 lira ve 10 lira düzeyinde, işlem tutarının 50 bin liranın üzerinde bulunması durumunda ise 25 lira, 50 lira ve 100 lira şeklinde uygulanacak.
MALİYETLERDE BÜYÜK DÜŞÜŞ SAĞLANDI
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bankaların aldığı ücret ve komisyonların yeniden düzenlenmesiyle vatandaşların ve özellikle ticari işlem yapanların maliyetlerinde büyük düşüş sağlandığını bildirdi. Albayrak, Twitter hesabı üzerinden yaptığı değerlendirmede, ticari müşterilerden alınabilecek ücret, masraf ve komisyon sayısının 2 bin 400’den 51’e, finansal tüketiciler için ise 20’den 16’ya indirilerek önemli sınırlamalar getirildiğine dikkat çeken Albayrak, “EFT ücretlerine hem ticari hem de finansal tüketiciler için üst sınır getirildi. 6 ila 850 lira arasında değişen EFT ücretleri 1 ila 100 lira arasında sınırlandırıldı. Her kalemde ücretler 3’te 1 ila 6’da 1 oranlarında düşürüldü. Komisyon, ücret ve masraflarla ilgili yapılan bu önemli düzenlemelerin vatandaşlarımıza ve iş insanlarımıza hayırlı olmasını diliyorum. Attığımız her adımda vatandaşlarımızın hukukunu korumaya, maliyetlerini düşürmeye öncelik vermeye devam edeceğiz” dedi.
1 MART’TAN İTİBAREN GEÇERLİ OLACAK
Ticari müşteriler ve finansal tüketicilerin gerçekleştireceği havale işlemlerinde ise aynı tutar ayrımları geçerli olmak üzere EFT’de belirlenen ücretlerin yarısını ödeyecek. Müşterilerin kıymetli maden transfer işlemlerinden alınacak ücret, transfer sistemini işleten kuruluş tarafından işlem başına belirlenen transfer ücretinin yüzde 15 fazlasını aşamayacak. BDDK ve TCMB’nin söz konusu düzenlemeleri, 1 Mart 2020’den itibaren yürürlüğe girecek.
MASRAF İÇİN 65.6 MİLYAR TL ÖDENDİ
Bankaların hizmet gelirleri ile kullandırdıkları krediler nedeniyle vatandaştan aldığı ücret ve komisyonların tutarı, 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 35 artarak 65.6 milyar liraya ulaştı. Bankaların 106.2 milyar liralık faiz dışı gelirinin yüzde 61.8’ini ücret ve komisyonlar oluşturdu.
BANKALARIN MEVDUAT FAİZİNİ SERBESTÇE BELİRLEYECEK
Merkez Bankası’nın (TCMB) yaptığı düzenlemeye göre bankalarca mevduata uygulanacak sabit veya değişken faiz oranları serbestçe belirlenecek ancak vadesiz mevduat faiz oranı yıllık yüzde 0.25’i geçemeyecek. Değişken faiz oranı, Türk lirası mevduatta 3 ay ve daha uzun vadeli, yabancı para mevduatta 6 aydan uzun vadeli mevduatlar için uygulanabilecek. Türk lirası mevduat ve döviz tevdiat hesapları için uygulanacak değişken faiz hesaplama yöntemi, MB’nin uygun görüşü alınmak suretiyle bankalarca belirlenecek.
MAAŞ MÜŞTERİSİ MASRAF ÖDEYECEK Mİ?
Bazı bankalar maaş müşterileri ya da belli gruplar için yaptıkları EFT işleminden masraf almıyorlar. Yapılan değişiklikten sonra bu uygulamanın bitip bitmediği kafaları karıştırdı. Tebliğde, “EFT işlemlerinden alınacak ücret işlem tutarının 1.000 TL’nin altında olması hâlinde mobil bankacılık uygulamaları ve internet bankacılığı aracılığıyla yapılan işlemler ile düzenli ödemelerde 1 TL’yi, ATM’den yapılan işlemlerde 2 TL’yi, diğer kanallar ile yapılan işlemlerde ise 5 TL’yi geçemez. İşlem tutarının 1.000 TL ile 50 bin TL arasında olması hâlinde bu sınırlar sırasıyla 2 TL, 5 TL ve 10 TL olarak, işlem tutarının 50 bin TL ve üzerinde olması durumunda ise 25 TL, 50 TL ve 100 TL olarak uygulanır” ifadesi yer alıyor. BDDK yetkilileri, tebliğde belirtilen sınırların üst sınır olduğunu belirterek, “Üst sınır belirlendi. İstenirse bin lira için 1 liranın altında da masraf alınabilir, bu konuda bir sınırlama yok” dediler.