Son birkaç günde ABD merkezli iki Tiananmen tanığı Wang Dan ve Zhou Fengsuo ile Hong Kong’da her yıl anma törenlerini düzenleyen Lee Cheuk-yan, Zoom hesaplarının kapatıldığını duyurmuştu.
Koronavirüs salgınının yol açtığı karantina önlemleri sırasında popülerliği artan ABD merkezli Zoom şirketi, 4 Haziran 1989’da yaşanan katliamda hayatını kaybedenlerin anıldığı törenden önce ve sonra bazı aktivistlerin hesaplarını askıya aldığını duyurmuştu. Zoom’ın kararı tartışma yaratmıştı.
Zoom’un kurucusu ve CEO’su Eric Yuan Çin doğumlu Amerikalı bir iş insanı.
Zoom ise suçlamalara “faaliyet gösterdiği ülkelerdeki yerel kanunlara uymak zorunda oldukları” şeklinde yanıt vermişti.
Perşembe günü konuyla ilgili şimdiye kadarki en ayrıntılı açıklamasını yapan Zoom, Çin’in dört anma töreniyle ilgili olarak başvuruda bulunduğunu açıkladı:
“Çin hükümeti bu faaliyetin Çin’de yasadışı olduğunu bize haber verdi. Zoom’dan bu toplantıları ve toplantıya ev sahipliği yapan hesapları kapatmasını istedi.”
Zoom ise Çin anakarasından katılımcıların yer aldığı toplantılara müdahale edildiğini, “belli katılımcıları ya da belirli bir ülkeden katılımcıları” uzaklaştıracak teknolojiye henüz sahip olmadığını açıkladı:
“Bu nedenle, dört toplantıdan üçüne son verme kararı aldık ve bu üç toplantıya ev sahipliği yapan hesapları ya kapattık ya da askıya aldık.”
Zoom, bu kararlarının Çin’in dışındaki katılımcıları etkilemesinden duydukları memnuniyetsizliği de dile getirdi.
Şirket belli ülkelerden katılımcıları bloke etme ya da uzaklaştırma imkanını sağlayacaklarını açıkladı.
Zoom, hesabı kapatılan kişilerin ismini vermedi.
Zhou Fengsuo’nun kurduğu ‘The Humanitarian China’ isimli grup, aralarında Çin’den katılımcıların da olduğu toplam 250 kişinin katıldığı etkinlikten günler sonra hesaplarının askıya alındığını bildirmişti.
Eski öğrenci liderlerinden Zhou, South China Morning Post’a yaptığı açıklamada, “Etkinlik ilk defa 1989 demokrasi yanlısı harekete katılan bu kadar fazla üst düzey ismi bir araya getiriyordu” dedi ve ekledi:
“Bu ülkede bile, ABD’de, bu tarz sansüre hazırlıklı olmamız gerektiği için çok öfkeliyim.”
Lee Cheuk-yan ise Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada, Çin’in dünya çapındaki etkisi ile ilgili internet üzerinden bir tartışma yürütmeye hazırlanırken Zoom hesabının kapatıldığını söyledi.
Hong Kong’daki nma törenlerini düzenleyen Lee, “Zoom’a bunun siyasi bir sansür olup olmadığını sordum ancak hiçbir zaman yanıt alamadım” diyor.
Lee, Zoom’da daha önce sorun yaşamadan iki toplantı gerçekleştirdiklerini kaydetti.
4 Haziran 1989’da, Çin ordusu başkent Pekin’deki Tiananmen Meydanı’nda gösteri düzenleyen kalabalığı ateş açarak dağıtmıştı. Ölenlerin sayısı hala tam olarak bilinmiyor ancak yüzler ya da binlerle ifade ediliyor.
Tiananmen Katliamı’nın yıldönümü Çin’deki en hassas konulardan biri. Ülkenin kısıtlı internet ortamında bu konu hakkındaki içerikler engelleniyor ya da sansürleniyor.
