YUSUF ŞAHBAZ – Türkiye’nin beyaz cenneti Pamukkale’yi oluşturan traverten, Türk turizmine katkısının yanı sıra bölgedeki taş ocaklarında ağır mesainin akabinde yer altından çıkarıldıktan sonra 100 ülkeye ihraç ediliyor.
Dünya doğaltaş rezervinin yüzde 35’ine sahip Türkiye, ocak-ağustos periyodunda bu bölümden 1 milyar 266 milyon dolar döviz elde etti.
Türkiye’nin renkli ve kaliteli taşları dünyanın birçok ülkesi tarafından tercih edilirken, bunların ortasında Denizli’deki traverten değerli bir yer tutuyor. Türkiye’deki traverten rezervinin yüzde 50’sine sahip kentteki Ballık Boğazı’nda 40 ocak etkin olarak çalışıyor.
Turizm destinasyonlarından Pamukkale’ye beyazlığını veren traverten, bölgedeki taş ocaklarından 100 ülkeye gönderiliyor. Traverten madenlerinde çalışan emekçilerin mesaisi de dikkati çekiyor.
12 metre uzunluğunda, 7 metre genişliğinde ve 3 metre kalınlığındaki dev traverten blokları iş makinesi yardımıyla evvel kaynaktan ayrılıyor. Blok taş daha sonra lastik uzunluğu 1,5 metreyi aşan iş makinesiyle kamyonlara yükleniyor.
Fabrikaya taşınan traverten bloklar daha sonra kesilerek plaka haline getiriliyor. Cilalama ve dolgulama üzere süreçlerden geçen plakalar istenilen ebatta kesilerek satışa hazır hale getiriliyor. Kalitesine nazaran değişen traverten metrekaresi ortalama 35 dolara satılıyor.
Bölgedeki 40 maden ocağından yılda 2 milyon ton traverten çıkarılıyor.
Traverten 1 milyon yaşında
Denizli İhracatçıları Birliği İdare Heyeti Üyesi Ahmet Serter, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’nin maden ihracatının yıllık 5 milyar dolar olduğunu, bunun da 2,2 milyar dolarını doğal taşın oluşturduğunu söyledi.
Türkiye’nin en büyük traverten havzasının Denizli’de olduğunu hatırlatan Serter, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu bölgede yılda 800 bin metreküp üretim var. Bunun tartı ünitesi karşılığı 2 milyon ton. Yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta Pamukkale var. Orada hala jeolojik olarak traverten oluşumu devam ediyor. Oranın yaşı 400 bin yıl. Ballık Boğazı mevkisindeki ocaklardan çıkarılan traverten 1 milyon yaşında. Denizli traverteni dünyanın itibarlı yapılarında uzunluk gösteriyor. Bilhassa Ortadoğu ve ABD’deki büyük oteller Türk eserini tercih ediyor.”
Traverten ocaklarında ve vilayet merkezindeki fabrikalarda 8 bin kişinin çalıştığını vurgulayan Serter, dolaylı istihdamla birlikte bunun 10 bine yaklaştığına değindi.
Etraf konusunda da hassas olduklarının altını çizen Serter, ocaktaki rezerv bittikten sonra rehabilitasyon yapıldığını, maden çıkan alanların da üzeri toprakla örtülüp ağaçlandırıldığını kelamlarına ekledi.