Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) petrolde üretim kesintisini sürdürme konusunda anlaşamaması sonrası petrol fiyatları 1991 Körfez Savaşı’ndan bu yana en büyük günlük kaybını yaşadı. Dünyanın en büyük petrol üreticilerinden Suudi Arabistan ve Rusya’nın üretim konusundaki bu anlaşmazlığının ardından brent petrolün fiyatı yüzde 30’luk düşüşle 31 dolara kadar geriledi. Petrol fiyatlarındaki ani düşüşün ardından gözler benzin ve motorine gelecek olası indirime çevrilmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Brüksel dönüşü yaptığı açıklamada “Gece yarısından itibaren benzinde 60 kuruş, motorinde 55 kuruş indirimi uygulamaya alacağız” dedi.
SAVAŞ POMPAYA YARADI
Dün benzinin litre fiyatı 6 lira 64 kuruş, motorinin litre fiyatı ise 6 lira 20 kuruştu. Gelen indirimlerin ardından benzinin litre fiyatı 6 lira 4 kuruşa gerilerken motorinin litresi ise 5 lira 64 kuruşa düştü. Petrol fiyatlarındaki ani düşüşün öncesinde 45 litrelik benzinli bir aracın deposu 298.8 liraya, 45 litrelik dizel bir aracın deposu ise 279 liraya doluyordu. Pompaya yansıyan indirimler sonrasında benzinli aracın deposu 27 lira daha ucuza yani 271.8 liraya dolarken dizel araçlarda ise tüketiciler depoyu 25 lira 20 kuruş daha ucuza yani 253 lira 80 kuruşa dolduracak.
ANLAŞMA ZOR GÖRÜNÜYOR
Suudi Arabistan ve Rusya’nın üretim kesintisi konusunda anlaşamaması sonrasındaki ilk şokun ardından dün gün içinde yukarı yönlü bir ivme yakalayan brent petrol 38.22 dolar seviyesine kadar yükseldi. Ancak uzmanlar önümüzdeki dönemde tarafların üretimde kesintiye gidilmesi konusunda bir anlaşmaya varılmasını ise zor görüyor. Uzmanlara göre daha önce arz tarafındaki anlaşmazlıklardan kaynaklanan çok sayıda kriz yaşayan petrol piyasaları bu sefer ek olarak küresel ekonomiyi etkisi altına alan koronavirüsün yansımalarıyla da karşı karşıya.
50 DOLARIN ALTINDA
Üretici ülkelerin anlaşması durumunda bile brent petrolün fiyatının uzun süre 50 dolar seviyesinin altında seyredeceğini belirten uzmanlar özellikle uluslararası ticaretin koronavirüsten dolayı hızla yavaşlamasının bu baskıyı devam ettireceğini belirtiyor. Uzmanlara göre petrol talebinin önemli bir bölümünü oluşturan taşımacılık sektöründeki daralma fiyatlarda aşağı yönlü baskıyı sürdürecek. Koronavirüs salgını sonrası uluslararası havacılık sektöründe yüzde 25’e yakın küçülme beklenirken başta Çin olmak üzere çok sayıda ülkedeki üretim problemleri de deniz ve kara taşımacılığını durma noktasına getirdi.
İLK ETAPTA POZİTİF
Petrol fiyatlarındaki düşüş enerjisinin büyük bölümünü dışarıdan alan Türkiye için büyük önem arzediyor. 2019’da petrol için yaklaşık 18 milyar dolar ödeme yapan Türkiye’nin ilk etapda petrol savaşlarından olumlu etkilenmesi bekleniyor. Ancak uzmanlara göre fiyatlardaki düşüşle beraber seyreden dünya ekonomisindeki yavaşlama uzun vadede Türkiye’yi de olumsuz etkileyebilir. Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Başkanı Fatih Birol da “2009’dan beri ilk kez dünya petrol talebinde düşüş olmasını bekliyoruz. Düşük petrol fiyatları ilelebet sürmeyecek ama bir süre bizimle olacak. Ancak şu anda dünyanın bir numaralı meselesi koronavirüs” açıklamasında bulunmuştu.