Çin’de, Sincan’da Uygur Özerk Bölgesi’nde Uygur Türklerine zorla pamuk toplattırılmasıyla ilgili Çin ve perakende şirketlerinin kavgası sürüyor.
Boykot kampanyasına çok sayıda Çin şirketi katılırken, Çin merkezli birçok e-ticaret platformu da Nike ve H&M’in ürünlerini satmamaya başladı.
Sincan hükümeti sözcüsü Xu Guixiang Pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, “Bir şirketin ekonomik davranışını siyasallaştırması gerektiğini düşünmüyorum. H&M Çin pazarında para kazanmaya devam edebilir mi? Artık değil” dedi.
MAĞAZALAR KAPANMAYA BAŞLADI
Çin’in boykotu başlangıçta Nike ve H&M’yi hedef aldı ve sonrasında ise ürünlerinin büyük e-ticaret platformlarından çekildiği ve bazı mağazalarının ülke genelinde kapatıldığına dair haberler yer aldı.
Ancak boykot, Burberry, Adidas ve Converse’i de kapsayacak şekilde genişledi. Pamuk krizi, ABD ve diğer batılı hükümetlerin Sincan’daki insan hakları ihlalleri iddiaları üzerine Çin üzerindeki baskıyı artırmasının ardından patlak verdi.
Çin, bölgedeki Uygurlara karşı ciddi insan hakları ihlalleri yapmakla suçlanıyor.
Geçen hafta İngiltere, ABD, Kanada ve Avrupa Birliği üyeleri de dahil olmak üzere birçok batı ülkesi, Sincan’daki durum nedeniyle Çin’deki yetkililere yaptırımlar uyguladı. Çin, istismar iddialarını defalarca reddetti ve Avrupalı yetkililere misilleme amaçlı yaptırımlarla karşılık verdi.
NİKE VE H&M NE DEDİ?
Nike ve H&M, Uygur Türklerine yönelik muameleyle ilgili kaygılarını geçen yıl gündeme getirmişti.
İki şirket de “Sincan’da Uygur Türklerine zorla pamuk toplatılmasıyla ilgili haberler nedeniyle kaygı duyduğunu ve ürünlerinde Sincan’dan gelen pamuğu kullanmadığını” açıklamıştı.
Bu açıklamalar, Batılı ülkelerin yaptırım kararından sonra Çin Komünist Partisi tarafından yeniden gündeme getirildi.
Partinin gençlik örgütü Komünist Gençler Birliği’nin, sosyal medya platformu Weibo’daki paylaşımında “Bir yandan Sincan pamuğunu boykot için dedikodu yayacaksınız, diğer yandan Çin’de para kazanmak isteyeceksiniz. Ne rüya” denildi.
H&M’in açıklamasının ekran görüntüsünün de yer aldığı paylaşımdan sonra Çin devlet medyası bu markalara karşı boykot çağrısında bulundu.