Doktorlar, dezenfektanlar hakkında çarpıcı bir iddia ortaya attı. COVID-19 salgını ortaya çıkınca daha fazla insan sıklıkla el sterilizasyonu kullanmaya başladı. Bazı tahminlere göre, salgının ilk birkaç ayında ürüne olan talep 16 kat arttı. Ancak doktorlar, bu ürünlerin çocuklarda mide ve bağırsak sorunlarına yol açtığını ileri sürdü.
Bazı ülkelerde uzmanlar, viral gastroenterit (mide ve bağırsak enfeksiyonu) oranlarının son aylarda arttığını bildiriyor. Doktorlar, gastroenterite sebep olan norovirüs gibi patojenlerin üzerinde etkisi henüz az bilinen el dezenfektanlarının kullanılmasını sorumlu tuttu. Avustralya’nın Victoria eyaletindeki sağlık yetkilileri hastanelerdeki verileri yayımladı. Buna göre, 2021’in ilk birkaç ayında çocuk bakım ünitelerinde gastroenterit salgınlarında beş yıllık ortalamaya göre dört kat artış oldu. Yeni Zelanda ve Tayvan gibi diğer ülkeler de son aylarda norovirüs salgınlarında ani artışlar bildirdi.
Norovirüs salgını daha çok çocukları etkiliyor
Mide enfeksiyonuna genellikle norovirüs adı verilen bir virüs neden olur. Bu virüs, kontamine (virüslü) bir yüzey veya kişi ile temas ettikten sonra ağza dokunarak bulaşıyor. Virüs, kusmaya ve ishale neden olarak belirti gösteriyor. Avustralya Gıda Güvenliği Bilgi Konseyi başkanı Cathy Moir, norovirüs hakkında bilgi verdi: “Vakalar tüm yıl boyunca meydana geliyor ancak kış aylarında zirveye çıkıyor. Çünkü muhtemelen iç mekanlarda daha yakın temas halinde olma eğilimindeyiz ve bu da virüsün kolayca yayılmasını sağlıyor. Norovirüs salgınları, yaşlı ve çocuk bakımı tesisleri, hastaneler, yolcu gemileri ve spor salonları gibi yakın temasın olduğu her yerde görülebiliyor.”
Norovirüse mide gribi de deniyor. Virüs daha çok küçük çocukları etkileyerek kusma ve ishale sebep oluyor.
Norovirüs salgınının tam olarak neden arttığı henüz belirsiz. Ancak bazı uzmanlar alkol bazlı el dezenfektanlarının kullanımındaki artışın rol oynayabileceğini öne sürüyor. Sydney Üniversitesinden gastroenterolog Dr. Vincent Ho, The Conversation için bir makale yazdı. Dr. Ho, çoğu kişinin el yıkamak yerine dezenfektan kullandığını tahmin ederek eleştiriyor. Dr. Ho, “Bununla birlikte, el dezenfektanı kullanışlı olsa da norovirüse karşı el yıkamak kadar işe yaramıyor.” açıklamasında bulundu.
Ellerinizi dezenfektan yerine su ile temizleyin
Araştırmacılar uzun zamandır alkol bazlı el dezenfektanlarının norovirüsün yok edilmesinde sabun ve suyla el yıkama kadar etkili olmayabileceğinden şüpheleniyor. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 161 uzun süreli bakım tesisi 2011 yılında çarpıcı bir araştırma yaptı. Çalışma, sabun ve su kullanılan bu tesislerde daha az sıklıkta norovirüs salgınları çıktığını ortaya koydu.
Alkol bazlı el dezenfektanlar norovirüsün giderilmesinde sabun ve su kullanımından daha az etkili.
Avustralya Ulusal Üniversitesinden bulaşıcı hastalık uzmanı Peter Collignon, el dezenfektanlarının kirli ellerdeki kontaminantları temizlemediğini öne sürüyor. Collignon, ellerimizi alkol bazlı solüsyonlarla temizlemeden önce yıkamamız gerektiğini söyledi. Collignon, “Tüm dezenfeksiyon işlemleri gibi önce temizlik şart. Bir şeyi sihirli bir çözelti içine daldırıp steril hale getiremezsiniz. Temizleyin, ardından sterilize edin.” dedi.