TÜİK’ten yapılan açıklamada, dış ticaret istatistiklerinde gerçekleştirilen sistem değişikliği ve Genel Ticaret Sistemi’ne göre dış ticaret istatistiklerinde gidilen revizyona ilişkin bilgi verildi. Dış ticaret istatistiklerinin Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle gümrük beyannamelerinden elde edilen bilgilerle üretilerek her ayın son iş gününde yayımlandığı anımsatılan açıklamada, dünyada dış ticaret istatistiklerinin üretimi için özel ve genel olmak üzere iki farklı ticaret sisteminin kullanıldığı belirtildi.
Açıklamada, Özel Ticaret Sistemi’nde, gümrük antrepoları ve serbest bölgelerin istatistiklerde yer almadığına, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve serbest dolaşım alanından çıkan malların kapsandığına işaret edilerek şu ifadeler kullanıldı:
“Bu sistemde gümrük antrepoları ve serbest bölgeler, o ülkenin gümrük bölgesi, dolayısıyla da istatistik bölgesi olarak görülmemekte ve antrepolar ile serbest bölgelerden serbest dolaşım alanına gelen ve serbest dolaşım alanından serbest bölgelere ve gümrük antrepolarına gönderilen mallar hesaplamalara katılmakta, yurt dışından gümrük antrepolarına ve serbest bölgelerine giren-çıkan mallar ise hesaplamalara katılmamaktadır.”
Genel Ticaret Sistemi’nde ise bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan tüm malların kapsandığı belirtilen açıklamada, “Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanı o ülkenin coğrafi sınırlarıyla örtüşmekte, bu sayede serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşıma giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır.” bilgisi verildi.
Türkiye’de dış ticaret istatistiklerinin 2020 yılına kadar ayrıntılı şekilde Özel Ticaret Sistemi’ne göre yayımlandığı anımsatılarak, 2012 yılında başlatılan çalışmalar sonucunda Genel Ticaret Sistemi’ne göre üretilen verilerin Ocak 2019’dan itibaren hem haber bülteni metninde yer aldığı hem de 2013-2019 dönemini kapsayacak şekilde bülten ek tablolarında özet olarak kamuoyuna sunulduğu bildirildi.
“VERİTABANLARI KULLANICI İHTİYAÇLARINA GÖRE OLACAK”
Genel Ticaret Sistemi’ne göre üretilen dış ticaret istatistiklerinin, halihazırda ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde kullanıldığı vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bu doğrultuda, bundan sonra dış ticaret istatistikleri de ayrıntılı düzeyde Genel Ticaret Sistemi’ne göre yayımlanacak. Ayrıca geçtiğimiz yıl Genel Ticaret Sistemi’ne göre yayımlanmış 2013-2019 dönemine ilişkin istatistikler, dış ticaret işlemleri için düzenlenen belge ve formlardan elde edilen verilerle revize edilmiş olup, yarın yayımlanacak dış ticaret istatistikleri Ocak 2020 Haber Bülteni’nin ilgili tablolarında revize edilmiş haliyle yer alacak. Genel Ticaret Sistemi’ne göre dış ticaret istatistikleri, daha güncel olan uluslararası standart sanayi sınıflaması Rev.4 (ISIC Rev.4) ve uluslararası standart ticaret sınıflaması Rev.4’e (SITC Rev.4) göre yayımlanacak. Aynı kapsamda, teknoloji yoğunluğuna göre ürün grupları sınıflaması da ISIC Rev.4’e göre düzenlendi.”
Açıklamada, dış ticaret istatistiklerinin dağıtımının, kullanıcı ihtiyaçları gözetilerek, veritabanları aracılığıyla hem Genel hem de Özel Ticaret Sistemi’ne göre yapılacağı ifade edildi.
