Drone ile teslimat sistemi, son yılların en popüler konularından biri. Birkaç yıldır büyük vaatlerde bulunulan drone ile teslimatlar, hayatımıza şimdilik prototip projelerle girdi. Özellikle çevrimiçi teslimatları daha hızlı ve daha pratik hale getireceği belirtilen drone’ların, teslimatlarda kullanılan birçok aracı ortadan kaldıracağı fikri de oldukça yaygın.
Ancak bu konuya teknik detaylarıyla baktığımızda, drone ile teslimatların şu anda pek de avantajlı olmadığını söyleyebilirim. MLU Üretim ve Lojistik bölümünde çalışan Thomas Kirschstein’in bu konuda detaylı analizleri mevcut. Kirschstein tarafından yapılan simülasyon çalışmalarına göre, teslimatlarda drone’ların kullanımı, elektrikli kamyonet kullanımına kıyasla 10 kat daha fazla enerji tüketimine neden olacak. Bu senaryo, elektrikli kamyonetlerin enerjisinin yaklaşık 2 katı kadar enerji kullanan dizel kamyonetlerle kıyaslandığında ise ortaya çok daha verimsiz bir senaryo çıkıyor. Yani Kirschstein’in teknik simülasyon çalışmalarına göre, paket teslimatlarında drone’ların kullanımı, yük araçları kullanımına kıyasla çok daha verimsiz.
Yapılan simülasyon çalışmasında, yük araçlarıyla tek seferde birden fazla, drone’larla ise tek seferde bir teslimat yapılabilmesi durumu da göz önüne alınmış. Dolayısıyla Kirschstein’in simülasyonu, şehir içi toplu alanlar için yüksek maliyetli çıkıyor. Ancak dağınık bir müşteri alanının olduğu kırsal bölgelerde, yol uzunluğuyla birlikte kamyonetlerin fazla yakıt harcaması gibi durumlar göz önüne alındığında, kırsalda drone ile teslimat yapmak kamyonet ile teslimat yapmaktan daha uygun maliyetli olabilir.
Duruma çevresel açıdan baktığımızda ise drone’ların ihtiyaç duyduğu enerji, temiz enerji kaynaklarından sağlandığında sera gazı emisyonlarının azaltılması konusunda önemli avantajlar sağlanabilir. Kırsal ortamlarda sonuçlar, drone’ların elektrikli kamyonetlerden daha az enerji tüketebileceğini ve daha çevre dostu bir paket teslim yöntemi olabileceğini gösteriyor.
Ayrıca simülasyon çalışmaları bugünkü senaryoyu ortaya koyuyor. Gelecekte drone’ların daha düşük ağırlığa ve daha yüksek pil yoğunluğuna sahip olduğu bir senaryoda, drone’ların verimliliği önemli ölçüde artacaktır. Ayrıca hızın birinci planda, maliyetin ise ikinci planda olduğu acil tıbbi malzeme teslimat işlemlerinde de drone’ların kullanımı çok daha avantajlı.
Özetle drone ile teslimatlar gelecek için büyük bir potansiyele sahip. Hız ve zaman konusunda sağladığı avantajlarla günümüzün trend konuları arasında yer alıyor. Ancak sanılanın aksine toplu yerleşimlerde paket teslimatları drone ile yapmak, kamyonetlerle yapmaktan çok daha verimsiz bir yöntem. Bugün drone ile teslimat yapmak, kırsal ve dağınık yerleşim bölgeleri için daha avantajlı olabilir. Bu nedenle çevrimiçi alışveriş teslimatlarını kamyonetlerle yapmaya devam edip, tıbbi ekipman gibi acil teslimatlarda drone’ların kullanımı çok daha uygulanabilir bir yöntem. Drone’ların teslimatları tamamen ele geçirmesi ve bu alanda kamyonetlerin saf dışı kalması ise drone’larda yaşanacak teknik gelişmelere bağlı.
Burak Kesayak
twitter.com/BurakKesayak