Nedim Uysal tarafından kurulan, ilk cıvatasını 1973 yılında üreten Norm Civata, ailenin ikinci kuşak temsilcisi Fatih Uysal’la dünyaya açıldı. 2013 yılından bu yana şirketin yönetiminde olan Fatih Uysal, 9 üretim tesisi ve 5 pazarlama şirketini çatısı altında bulunduran Norm Holding’i Türkiye’nin en hızlı büyüyen şirketlerinden biri yaptı. Dünyanın önde gelen otomotiv şirketlerine üretim yaparak Türkiye’nin gururu şirketlerden olan Norm Holding, 50 ülkeye ihracat yapan bir dev. Bu başarı öyküsünü çok nadir paylaşan bir yapıya sahip Uysal ailesi. 2023 yılına daha büyük hedeflerle yürüyen Norm Holding’i Fatih Uysal ile konuştuk.
GAZOZ SATARDIM
Norm Holding’i araştırırken etkilendim. Dünyanın önde gelen şirketlerine üretim yapıyorsunuz. “Türkiye’de böyle şirketler de var” diye anlatabiliriz şirketinizi. Bunun arkasında nasıl bir hikaye var?
– Babam Nedim Uysal’ın açtığı yolda ilerledim. İşleri büyütürken çocukluğumdan bu yana pazarlamanın içinde olmamın katkısı büyük oldu. İşimizi geliştirirken neye ihtiyaç var onu gördük ve biz tam entegre bir yapı kurduk. Hammaddenin girişinden ısıl işlemlere ve ilave uygulamalara kadar her şeyi kendi bünyemizde yapıyoruz. Rakiplerimiz de yurtdışında. 2004’te Ford’ın Q1 belgesini aldık. İşi almak istedik Türkiye Ford’tan ama alamadık. İspanya Ford’a gittik, oradan iş aldık. Biz önce şirketlerden iş almak için onların Avrupa’daki merkezlerine gittik.
İlk iş deneyimini ne zaman, kaç yaşında yaşadınız??
– İlkokul yıllarında başladım çalışmaya. O zamanlar babamın Salihli’de kiremit-tuğla fabrikası vardı. Okullar tatile girer girmez soluğu babamın yanında alırdım. Ortaokula gittiğim senelerde fabrika içinde çalışanlara gazoz, bisküvi, çikolata satmama fırsat tanıyan bir kafe bile işlettim. Bu tamamen benim ticarete alışmam içindi. Bundan önce de ilkokul hayatımda inşaat malzemesi dükkanı vardı. Orada da yazları sabah erkenden işe giderdim. Çay- kahve siparişi, dükkan temizliği, kül tablalarının temizliği benim görevimdi. Babam o yaşlardan itibaren beni iş hayatına ısındırdı. ?* Siz üniversiteyi bitirir bitirmez aile şirketinize mi girdiniz?
– Üniversitede de hem okudum hem çalıştım. Pazarlama firmamız Standart Cıvata’yı o yıllarda kurdum. Sıcak satış deneyimi o dönemde başladı. Araba ile tüm Türkiye’yi gezerek ürettiğimiz bağlantı elemanlarını pazarlıyordum. Babam fabrikada üretimin başında ben de satış şirketini geliştirmekten sorumluydum. Bir tek İngilizce konusunda zorlandım onu da takviyeler ile tamamladım. Evliliğim ilk yıllarında eve televizyon almayarak, İngilizce çalıştığımı ve Amerikalı bir öğretmenden özel dersleri hiç aksatmadım.
Şirket kuruluşu 1973 yılından bu yana nereden nereye geldi?
– Norm Cıvata, 1973 yılında, İzmir Bornova’da çift vuruşlu bir set makine ile cıvata üretimine başladı. 1994 yılında, şu an faaliyette olan İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yeni ve modern tesis kuruldu. Civata üretimiyle başlayan bu yolculuk pek çok şirketin katılmasıyla devam ederek, zaman içinde büyük bir gruba 2017 yılında da Holding’e dönüştü.
Hangi eşikleri atlayarak holding oldunuz?
– İhracat sürecinin başlangıcı bizim için milattır. Orijinal ekipman üreticilerinin tedarikçisi olmak konusu da bizi oldukça geliştirdi. Otomotiv sanayiinde üreticiler ile çalışabilmek için bazı İSO belgeleri almak zorundasınız, bunları hep bizleri geliştirecek fırsatlar olarak gördük. Ünlü otomotiv firmaları referansımız oldu. Artık Norm dünyanın önde gelen elektrikli otomotiv üreticisinin tedarikçisi konumunda.
Tesla’nın mı?
– Evet. Dünyanın önde gelen otomotiv şirketleriyle çalışıyoruz. Eşikler dediniz. Bazı krizler de bize eşik atlattı. Örneğin Kobe depremi. 95’de Kobe’de deprem oldu. Ve orada çelik fabrikası kapandı. Bizim elimizde hammadde olarak vardı. O sene yurt içi ve yurt dışında zor günlerdi. Hammadde stoğumuzu yurt dışında eritebildik.
CIVATADA LİDER
Hızlı büyüme trendi yakalayan Norm Holding ve çatısı altındaki Norm Cıvata’nın büyüklüğünü rakamlarla nasıl ifade ederiz?
– 2000 üzerinde çalışanımız ve bünyemizdeki sektör lideri şirketleri ile Türkiye’de üretim ve satış olarak bağlantı elemanları piyasasının lideriyiz. Cıvata, somun, rotil, burç, vida, perçin ve özel ürünler dahil 2018 yılı itibariyle 105 bin ton üretim rakamına ulaştık. Bünyemizdeki sektör lideri şirketler ile Türkiye’de üretim ve satış olarak bağlantı elemanları piyasasının lideri durumundayız. Norm Holding’in lokomotif şirketi Norm Cıvata, son 10 yılda üretimini 4 kat artırarak “Türkiye’de en hızlı üretim artışı ve büyümeyi sağlayan” ilk 10 firma arasında yer aldı, aynı şekilde şirket bünyesinde önemli bir yere sahip Standart Cıvata ithalat ve ihracatta sektörün lideri. Son olarak İSO 500’de Norm Cıvata’nın, 189. sıradan 155. sıraya yükselmesini, kurum olarak hedeflediğimiz yolda emin adımlarla yürüdüğümüzün bir göstergesi olarak görüyoruz.
İlk ihracatınızı ne zaman nereye yapmıştınız? Hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?
– 1994 yılında Almanya’ya yaptık. Otomotiv ihracatımızı 1996 yılında Tofaş’a yaptık. O günden bugüne hedeflerle yönetim ve üretim ile dünyanın önde gelen firmaları ile çalışıyoruz. Norm Holding, Ford, Volkswagen Group, AUDI, Porsche, Jaguar, Land Rover, Fiat, Renault, Mercedes Benz Türk, Daimler Kamyon, MAN, Toyota, BMC, Türk Traktör, İsveç’ de Volvo ve Scania, PSA ve Tesla ile çalışıyor.Almanya, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, Polonya, İtalya, Brezilya, Meksika, Rusya ve Çin başta olmak üzere 50 ülkeye ürünlerimizi ihraç ediyoruz.
FARKI KAPATMAYA ÇALIŞIYORUZ
Otomotiv sektörü zor bir dönemden geçiyor. Bu işlerinizi nasıl etkiledi?
– Diğer üretim firmaları gibi bizi de olumsuz etkiledi. Ancak yeni projeler ile bu aradaki farkı kapatmaya çalışıyoruz. Otomotiv sektörü ana üretim yaptığımız bir sektör. Haliyle oradaki kriz ya da üretim bandındaki düşüşler bağlantı elemanları sektörünü de etkiliyor. Ancak Havacılık ve beyaz eşya sektörleri de bağlantı elemanlarının fazlasıyla kullanıldığı bir alan. Tek bir sektöre bağlı olmayan bir yapısıyla bağlantı elemanları sektörü aslında tüm sanayinin ihtiyaç duyduğu bir ürünü üretiyor.
Fatih Aksoy kimdir?
Manisa Salihli’de 1962’de doğan Fatih Aksoy, İzmir Özel Türk Koleji’nden mezun oldu. 9 Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nde okuyan Aksoy, aile şirketlerinde çalışmaya başladı. Norm Holding Yönetim Kurulu Başkanı olan Aksoy, TÜSİAD, TAYSAD; EGİAD ve BESİAD üyesi.
5 ADET ULUSLARARASI PATENTİMİZ VAR
Ar-Ge yatırımlarınız var. Katma değerli ihracat yapmak için Ar-Ge’ye yatırım şart. Aldığınız patentler olmuş. Bunlar global alanda size hangi kapıları açtı?
– Küresel piyasada rekabetçi olabilmenin yolu, endüstriyel dönüşümü yakalamaktan ve katma değerli üretimden geçiyor. 2000’li yılların başından itibaren başlamış olduğumuz ARGE çalışmalarına 2011 yılında T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından almış olduğumuz ARGE merkezi ünvanı ile hız verdik. Metal Ürünler Kategorisinde 2016 yılı Türkiye ARGE birinciliği ödülünü üst üste ikinci kez alarak başarılarımızı taçlandırdık. 9 adet süreci devam eden ulusal patent,4 adet tescilli ulusal faydalı model, 2 adet tescilli ulusal patent, 1 adet tescilli endüstriyel tasarım, 3 adet marka koruması, 5 adet süreci devam eden uluslararası patent, 5 adet tescilli uluslararası patentimiz var.