Kovid-19 salgını siyaset ve iktisadın yanı sıra günlük hayatta da yeni bir nizam anlayışını ortaya çıkarırken, en çok etkilenen alanlardan biri olan eğitimde online harici seçeneklerin de çoğaldığı görülüyor. Kovid-19 salgınının yayılmasını azaltmak gayesiyle alınan önlemler kapsamında birçok okul online eğitime geçti. Her ne kadar olağanlaşma kapsamında yüz yüze eğitime geçiş adımları hızlandırılsa da çocuğunu okula göndermek istemeyen aileler için alternatifler de giderek çoğalıyor. Bu kapsamda en fazla alternatifin, okulöncesi eğitim kurumlarında üretildiği görülüyor. Kreşler, gündüz bakım konutları ve ana okulları salgının birinci etaplarında aktivitelerini görüntü konferans programları aracılığıyla gerçekleştirirken, bilhassa 0-6 yaş kümesinin ekranda kaldığı müddetin uzun olmasından huzursuz olan ailelerin bu sisteme çekimser yaklaşması alternatiflerin çoğalmasını beraberinde getirdi. Salgın sonrası yeni dünya sisteminde eğitim anlayışındaki değişikliğin kalıcı olacağını öngören kurumlar, dijital ortamların yanı sıra ekransız eğitim seçenekleri üzerine de ağırlaştı.
MESKENLERE EĞİTİM PAKETLERİ
Alternatif modellere bakıldığında, özel kreş ve anaokullarından kimilerinin aylık ya da haftalık seçenekler halinde meskenlere aktiflik kutusu göndermeye yönelmesi dikkati çekiyor. Bu kutularda okulöncesi çocuklara yüz yüze eğitimde uygulanan aktivite ve etkinlikler yer alırken, ailelere de çocukların konutta verimli vakit geçirmesini sağlayan oyun takvimi sunuluyor. Bu sayede konutta çocuklar yaşıtlarının yüz yüze aldığı eğitimleri aileleriye takip etme fırsatı bulurken, yapılan aktivitelerle çocukların ekran başında bulunduğu müddet de azalıyor.
EKRANSIZ İNTERAKTİF UZAKTAN EĞİTİM
Kimi okulöncesi kurumlar, çocuklarının ekran başında vakit geçirmesini istemeyen ailelere yönelik, ekransız ve interaktif uzaktan eğitim sistemi sunuyor. Bu sistemin, online eğitimle tıpkı içeriği taşıdığı görülüyor. Çocukların kendi yaş kümesine nazaran ayrılarak WhatsApp sınıflarının oluşturulduğu sistemde, ailelere ayrıyeten her güne özel çalışma ve etkinlikler de yönlendiriliyor.
KONUTTA OYUN KÜMESİ
Okulöncesi eğitim kurumlarının, salgın sürecinde karşılaşılan en büyük sıkıntılardan toplumsallaşma gereksiniminin giderilmesine yönelik tahliller de geliştirdiği görülüyor. Bu kapsamda kurumlar, kendilerine başvuran ebeveynlere, haftanın belirli günlerinde çocuklarının akranlarıyla kendi meskeninde bir ortaya getirildiği oyun kümeleri seçeneğini sunuyor. Bu sayede çocuklar, akranlarıyla meskenlerinde müzik eşliğinde dans ve temel marifetlerini geliştirmeye yönelik etkinlikler yapıyor.
MESKENDE BİREBİR EĞİTİM VE ÖDEV TAKVİYE PROGRAMI
Okulöncesi eğitim kapsamına giren çocuklar için ebeveynlerin meskende eğitim arayışı artarken, bu da ‘Oyun Ablası’, ‘Oyun Abisi’ ve ‘Ödev Dayanak programı’ seçeneklerine yönelimi arttırdı. Birebir ya da kendi akranlarıyla meskende oyun saati düzenlenen programlara, çoklukla üniversite öğrencilerinin eşlik ettiği görülüyor. Öte yandan çocuklarına haftanın makul günü ve saatinde meskende eğitim aldırmak isteyen velilerin, alan olarak İngilizce’yi tercih etmesi bu bahse yönelik de tahlil üretilmesini sağladı. İngilizce yetkinliği bulunan bireyler, konutlara giderek çocuklara oyun ve müzikler eşliğinde eğitim veriyor.
MESKENLERE GELEN SETLERİN HAZIRLANMASINDA UZMANLARIN KATKISI
İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şengül Mertol İlgar, eğitim alanı olarak meskenlerin ve burada kullanılan malzemeler hakkında açıklamalarda bulundu. Aktiflik kutularının uzmanlar tarafından hazırlanmış olmasına dikkati çeken İlgar, şunları anlattı:
“Bu setler, gerçek gayesine hizmet ederek konuttaki eğitim sürecinin daha nizamlı ve daha planlı, programlı yürütülmesine katkı sağlıyor. Ebeveynlerin çocukla daha kaliteli vakit geçirmesine katkı sunarken, daha da değerlisi çocuğun bilişsel, duygusal, fizikî gelişimine katkı sağlar. Aileyle daha fazla bir ortada olma fırsatı yaratır. Aktiflik kutularını incelediğimizde aslında birçoklarında bu tüm gelişim özelliklerinin geliştirilmesine katkı sağlayacak gereçleri içinde barındırdığını görüyoruz. Bu tıpkı vakitte çocuğu tüm gelişim alanlarını desteklemenin yanında ebeveynlere de büyük kolaylıklar sağlıyor. Pandemi nedeniyle bu materyallerin hazır formda konuta gelmesi ağır çalışan ebeveynler açısından da çok büyük bir kolaylık sağlıyor. Aileler sadece malzemeyi temin edemediği için ya da sahiden temin etmeye vakti olmadığı için aktiflik yapmaktan vazgeçebiliyor.. Ben ebeveynlerin bu hususta hazır olduğunu düşünüyorum. Bu yeni ömür biçimimize de çok uygun. Ebeveynler, bilhassa yeni kuşak ebeveynler aslında bu çeşit yeniliklere çok açıklar ve çok çabuk adapte oluyor. Her şeyin hazır olarak sunuluyor olması da cazibeyi ve kullanışlılığı da arttırıyor. Münasebetiyle bu mevzuda dikkat edilmesi gereken temel nokta gereçlerin uzman şahıslar tarafından hazırlanmış olması ya da uzmanlar danışmanlığında hazırlanmasıdır. Ailelerin dikkat etmesi gereken kıymetli konulardan biri de bu materyallerin çocuğun kullanabileceği halde hazırlanıp hazırlanmamasıdır. Örneğin hem makas kullanması hem kalem kullanması hem katlaması üzere farklı biçimlerde ince kas uyumunu geliştirmeye ve duyu gelişimine yönelik mi? Çocuğun zihinsel gelişimine, yeni öğrenmelere katkı sağlıyor mu? Çocuğun yaratıcılığını geliştiriyor mu? Hazırlanırken çocuğun his gelişimine katkı sağlayacak kazanımlar hedeflenmiş mi? tüm bu sorulara karşılık arayarak daha gerçek tercihler yapılabilir.
MALZEMELERİN ÜRETİMİ
Malzemelerin hazırlanması ve aktifliklerin uygulanmasında çocuğun yaşına ve gelişim özelliklerine uygun olması kıymetli. Okulöncesi periyot çocukların özellikleri ve gereksinimleri farklılaştı. Bu nedenle malzemelerin ve aktifliklerin de farklılaşması olağan. Bununla birlikte; hazırlanan malzeme ve etkinlilerin öncelikle çocuğun zihinsel gelişimini destekleyecek çeşitte olmasına dikkat edilmelidir. Duygusal gelişimi, motor gelişimi de desteklemelidir. Aktifliklerin uygulanmasında çocuğun lisan gelişimini destekleyecek uygulamalara yer verilmeli, hareket gereksinimini karşılayacak aktiviteler olmalıdır. Göz-el uyumunu geliştirecek gereçler sunulmalı ve uygulanmalıdır. Gereçlerde öz kontrolü, kıymetleri geliştirmenin yanında yetişkinle bağlantıda kalınmasını sağlayacak uygulamalara da yer verilmesi kıymetli.”
