Tesla ve SpaceX’in kurucusu Elon Musk insanlı uzay yolculuklarının bir gün uçak yolculukları kadar sıradan ve yaygın bir şey haline geleceğini söylediğinde birçok insan abarttığını düşündü belki ama tarih Musk’ı haklı çıkaracak gibi görünüyor.
Özellikle SpaceX’in son hamlesi, uzay yolculuklarının düşündüğümüzden çok daha yakın olabileceğini gösteriyor.
SpaceX, yerel saatle pazar gecesi 2.56’da içinde dört astronot bulunan bir uzay aracını Meksika Körfezi’nde planlanan noktaya başarıyla indirdi.
Splashdown of Dragon confirmed – welcome back to Earth, @AstroVicGlover, @Astro_illini, Shannon Walker, and @Astro_Soichi! pic.twitter.com/jEVQMyOgQT
— SpaceX (@SpaceX) May 2, 2021
NASA astronotları en son 1968 yılında bir gece deniz inişi gerçekleştirmişti. O tarihte Ay’ın yörüngesine oturan ilk uzay aracı olan Apollo 8 üç kişilik mürettebatıyla birlikte dünyaya dönmüştü.
’68 MİLYON MİL KAZANDINIZ’
Washington Post’un haberine göre, NASA Crew-1 astronotları Michael Hopkins, Shannon Walker ve Victor Glover ile Japon Soichi Noguchi’yi taşıyan araç Panama City’nin hemen güneyine iniş yaptığında SpaceX kontrolörü Michael Heiman’dan şu anons duyuldu: “Dünya gezegenine tekrar hoş geldiniz, SpaceX’le uçtuğunuz için teşekkürler. Sık uçan yolcu programımıza dahil olanlar, bu seyahatte 68 milyon mil kazanma hakkını elde ettiler.”
Hopkins’in buna cevabı ise “Biz alırız o milleri. Peki millerimizi transfer edebiliyor muyuz?” oldu.
Bu sorunun cevabı şimdilik hayır ama bu iniş SpaceX’in hanesine çok büyük bir başarı olarak yazıldı. ‘Resilience’ (Direnç) adı verilen kapsül, ‘Crew Dragon’ programı kapsamında dört kişilik mürettebatıyla bundan 6 ay önce bir SpaceX roketiyle Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderilmişti. Astronotlar gittikleri araçla Dünya’ya döndüler.
New York Times’ın aktardığına göre, inişin ardından bir basın toplantısı düzenleyen NASA Baş Uçuş Direktörü Holly Ridings, “Mürettebatın dört üyesinin de sağlıkları ve moralleri en üst seviyede, hepsi çok iyiler” dedi.
‘BURADA DÜNYAYI DEĞİŞTİRİYORSUNUZ’
İnişten yarım saat sonra kapsül bir kurtarma gemisinin güvertesine çekildi. Birkaç dakika sonra SpaceX personeli kapakları açmaya hazırlanırken, Astronot Michael Hopkins’ten övgü dolu bir yorum duyuldu: “Çok açık bir biçimde söylemek istiyorum, burada hepiniz dünyayı değiştiriyorsunuz.”
Heiman da iltifatın altında kalmadı ve şöyle cevap verdi: “Mürettebatınız, adeta Resilience’ın adına yapılmış bir atıf gibi. Hepinize aileleriniz ve sevdiklerinizle kavuşacağınız mutlu anlar diliyoruz. SpaceX’le uçtuğunuz için tekrar teşekkür ederiz.”
YOLCULUK 8 SAATTEN FAZLA SÜRDÜ
Astronotlar için uzun bir yolculuk oldu. Crew Dragon’a Dünya saatiyle 18.26’da bindiler. İki saatten fazla süre boyunca hava sızıntısı olup olmadığını kontrol ettiler. Saat 20.35’te Resilience Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan ayrıldı. Ateşleme ve fırlatma hazırlıkları 22.17’de sona erdi.
Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan ayrılma anı
Kapsül Meksika Körfezi’ne inmeden önce Florida’nın planlanan konuma gelmesi için bir süre Dünya’nın etrafında döndü. Saat 2.00 sularında inişe hazırlanırken SpaceX’in “sandık” adını verdiği parça kapsülden ayrıldı. (Bu kısım atmosferde sürtünmeyle yanıp yok olacak.)
Sandığın ayrılmasıyla astronotları 1900 derecenin üzerine çıkan sıcaklıklara karşı koruyan ısı kalkanı açığa çıktı.
Sandığın ayrılmasından 5 dakika sonra motorlar ateşlendi ve 16 dakikalık Dünya’ya doğru iniş başladı. Atmosferin alt katmanlarına inen uzay aracı paraşütlerini açtı ve sakin bir biçimde suyla buluştu.
Resilience dört paraşüt yardımıyla indi
NEDEN GECE İNDİRDİLER?
NASA’nın Ticari Mürettebat programının direktörü Steve Stich, iniş noktasında geceleri havanın sakin olmasının, bol miktarda ayışığı bulunmasının ve diğer faktörlerin gece inişini bir avantaja dönüştürdüğünü söyledi.
SpaceX, Ocak ayında bir kargo kapsülünün denize inişini başarıyla tamamlayarak bu inişin provasını yapmıştı.
Daha önce Ağustos ayında yapılan bir iniş gündüz olduğu için eleştirilerin hedefi olmuştu. Civarda çok fazla özel tekne olması bir risk olarak değerlendirilmiş NASA yetkilileri bir acil durum halinde bu teknelerin müdahaleyi zorlaştıracağını söylemişti.
Ayrıca kapsülden kaynaklanan zehirli gazların da teknelerdeki kişilere zarar verebileceği ifade edilmişti.
Bu kez benzer bir sorun olmasını önlemek için Sahil Güvenlik tekneleri, 11,5 millik bir güvenlik alanı oluşturup kapsülün ineceği noktaya kimseyi yaklaştırmadı.
BİR SONRAKİ UÇUŞTA TAMAMEN SİVİLLER OLACAK
SpaceX’in bu operasyonu başarıyla tamamlaması, bir sonraki misyonu için de önemli bir dönüm noktası oldu. Eylül ayında yapılması planlanan söz konusu misyonun özelliği mürettebatının tamamen sivillerden oluşması olacak.
Birkaç gün boyunca Dünya’nın etrafında dönecek olan Inspiration4 (İlham4) isimli uzay aracının yolculuğunun finansmanı milyarder girişimci Jared Isaacman tarafından sağlanacak.
Isaacman deneyimli bir jet pilotu ancak profesyonel bir astronot değil. Mürettebatın diğer üyeleri de aynı şekilde… Hayley Arceneaux bir doktor asistanı, Sian Proctor bir öğretmen ve iletişimci, Chris Sembroski ise Lockheed Martin bünyesinde çalışan bir mühendis.
Isaacman’ın St. Jude Çocuk Araştırma Hastanesi yararına bir bağış toplama etkinliği olarak tertip ettiği uçuştaki iki koltuk için çok büyük miktarda para toplanmıştı.
‘AMACIMIZ TAM OLARAK BUYDU’
NASA, yıllar evvel, “ticari mürettebat” adı altında Uluslararası Uzay İstasyonu’na yapılacak insanlı uçuşlar için özel sektörle işbirliği yapmaya karar verdiğinde, bir gün sıradan insanların da uzaya gidebilecekleri başarı misyonlar hayal ediyordu. NASA’nın insanlı uçuşlar direktörü Kathy Lueders, dün yaptığı açıklamada, “Ticari mürettebat programını oluştururken amacımız tam olarak buydu. Açıkçası başarılı olduğunu görmek bizi çok heyecanlandırdı” dedi.
SpaceX’in uçuş güvenliğinden sorumlu üst düzey danışmanı Hans Koenigsmann ise Resilience’ın denize başarıyla indirilmesinin şirkete sivillerin de düzenli bir biçimde uçurulabileceğine dair bir güven sağladığını söyledi.
Koenigsmann, “Bence önümüzdeki süreçte bu önemli adım için hazırız. İlk özel astronot misyonuna hazırız. Ben özellikle ilk misyonun çok özel olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
INSPIRATION4’DAN SONRA İKİ UÇUŞ DAHA VAR
Dahası Inspiration4’la da iş bitmiyor. SpaceX Ekim ayında NASA astronotları Raja Chari ve Tom Marshburn ile Alman astronot Matthias Maurer’le bir uçuş daha planlıyor. Bu ekip 6 ay boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kalacak.
Ardından Ocak ayında bu kez sivilleri Uluslararası Uzay İstasyonu’na götürecek bir uçuş daha gerçekleştirilecek.
Bu son uçuş merkezi Houston’da bulunan ve ticari bir uzay istasyonu inşasıyla uğraşan Axion Space şirketi taradından organize ediliyor. Uçuşun liderliğini eski bir NASA astronotu olan Axion Başkan Yardımcısı Michael Lopez-Alegria yürütüyor.
Lopez-Alegria’ya uçuş boyunca üç milyarder eşlik edecek. Bu milyarderlerin her biri uçuşta yer alabilmek için 55 milyon dolar ücret ödedi.
KOLAY DEĞİL AMA ÖNEMLİ
Lueders, pazar günkü iniş başarılı olsa da NASA’nın ve SpaceX’in rahatlaması ya da fazla heyecanlanması gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirtti. Zira uzay yolculukları gerçekte, büyük çaba ve emek isteyen oldukça tehlikeli ve riskli işler.
Resilience’ın yolculuğu SpaceX’in ilk tam zamanlı misyonu oldu. Ama şirket iki grup astronotu Uluslararası Uzay İstasyonu’na başarıyla götürüp dünyaya geri getirebilmiş olsa da halen kanıtlaması gereken çok şey bulunuyor.
Lueders, “Bunu kolay bir şeymiş gibi gösterme yolculuğunun ilk adımlarını atıyoruz. Ama bu bizim ilk tam operasyonel uçuşumuz. Böyle görünen misyonları hayata geçirmeye devam etmeliyiz. Yine de çok heyecan verici ve kritik becerilerin temellerini atıyoruz” diye konuştu.
23 Nisan’da uzaya gönderilen SpaceX Falcon9 roketinin fırlatma anı
SPACEX İLE NASA’NIN İŞBİRLİĞİ BÜYÜYOR
Wall Street Journal, Resilience’ın başarıyla denize inmesini SpaceX ve NASA’nın “operasyonel uyum” olarak nitelendirdikleri işbirliğinin önemli kilometre taşlarından biri olarak tanımladı.
Ortakların işbirliğinin başarılı sonuçları arasında geçen ay SpaceX’in yörüngeye başarıyla gönderdiği ve Uluslararası Uzay İstasyonu’na bağlanan insanlı kapsül de bulunuyor. Bu kapsülün mürettebatı halihazırda uzay istasyonunda çalışmalarına devam ediyor.
Geçtiğimiz Kasım ayında SpaceX’ten yapılan açıklamada, şirketin 15 aylık süre içinde NASA adına üçü kargo varyantı olan yedi kapsül fırlatacağı bildirilmişti.
SpaceX aynı zamanda geçtiğimiz günlerde NASA’yla astronotları Ay’a indirip Dünya’ya geri getirecek bir uzay aracının tasarlanması konusunda işbirliği sözleşmesi imzaladı. Sözleşme aralarında Amazon’un ve Blue Origin’in kurucusu Jeff Bezos’un da bulunduğu diğer uzay girişimcilerinin ağır eleştirilerinin hedefi oldu.