Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görülmesinin ardından vatandaşlar önlem amaçlı marketlere koştu. İlk etapta marketlere akın eden vatandaşlar rafları boşaltırken, herhangi bir evde kalma durumu için önlem almaya çalıştı. Tüm yetkili kurumlar böyle bir önleme gerek olmadığını, Türkiye’de gıda ve hijyenik ürün tedariğinde bir sıkıntı yaşanmayacağını kamuoyuyla paylaştı. Gıda perakendecileri, marketler, bakanlıklar, sivil toplum kuruluşları tüm birimler acil durum ilan ederek hem gereksiz fiyat artışı olmayacağını hem de böyle bir durum olması halinde gerekli yasal hakların kullanılacağını açıkladı.
BİR ANDA 37 TL OLDU
Açıklamalarla stok yapıp vatandaşa yüksek fiyat satmak isteyenlerin önünün de kesilmesi amaçlandı. Bu tedbirler ve çalışmalarla gereksiz fiyat artışının önüne geçilirken, fiyat artışını yaşandığı ürün grupları da oldu. Burada en dikkat çekenlerin başında ise et fiyatları yer aldı. Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre 16 Ocak’ta 32.5 TL olan karkas etin kilogram fiyatı, 13 Şubat’ta 34.5 TL’ye çıktı. 12 Mart’ta da fiyat 35.8 TL’ydi. 19 Mart’ta ise karkas etin kilogram fiyatı bir anda 37.1 TL’ye çıktı.
İSTEYENE ET VERİRİZ
Konuştuğumuz zincir marketlerin temsilcileri, “Talep artınca bir anda fiyatlar yükselmeye başladı. Özellikle yerli besi hayvan bulmakta güçlük yaşamaya başladık. Kısa süre içinde fiyatların böyle yükselmesi normal değil. Elde hayvan varken bir anda yok denmeye başladı. Bu da haliye fiyat artışını beraberinde getirdi. Zor şartlardan geçtiğimiz şu dönemlerde marketler olarak fiyatı arttırmak istemezdik ama aldığımız ürünün fiyatları artınca biz de fiyatlarımızı yukarı yönlü revize ettik. 3 gün öncesine kıyasla kırmızı ete yüzde 7 ile yüzde 15 arasında zam yapmak zorunda kaldık” dedi. Karkas et fiyatlarının 36-37 TL seviyelerinde olduğunu ancak herhangi bir fırsatçılık yapılmadığını ifade eden Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, “Bu fiyatların çok daha önce olması gerekiyordu. Çünkü üreticimiz hala para kazanamıyor. Yem fiyatları dahil tüm giderlerimiz yükseliyor. Gereksiz bir fiyat artışı yaşanmadı. Ayrıca et bulamadıklarını söyleyenlere de diyorum ki: ‘Ahırlarımız ağzına kadar hayvan dolu. Birliğimizi aradıkları zaman istedikleri kadar et gönderebiliriz. Bunlar marketlerin oyunu. Talep arttı üretici hayvan vermiyor diyerek, üretici üzerinde algı oluşturmaya çalışıyorlar. Kimse tedrigin olmasın. Biz isteyene istediği kadar ürün temin etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
FAHİŞ ARTIŞLARA MÜDAHALE EDERİZ
Et, süt ve hububatta stokların yeterli olduğunu kaydeden Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, dün Ahaber’de katıldığı bir prograda şunları söyledi: “Protein kaynaklarında eksik yok. Görürsek, gerekli tedbirleri alırız. Ne et, süt, makarnada eksik yok. Market raflarımıza gerekli takviyeler yapıldı. Bizim strateji ofisinden aldığım bilgiler doğrultusunda bir fiyat artışı yok. Bazı besicilerin ramazan sebebiyle kesime gelen hayvanı ertelediğini görüyoruz. Müdahale gerekirse yetecek miktarın üstünde stoğumuz var. Üreticimizi zora sokmayacağız, spekülatif bir şey gördüğümüzde tüketicimizin yanında oluruz. Türkiye’nin kabaca yıllık etin 4’te 3’ü kesime hazır bir şekilde bekliyor. Et süt kurumu depoları da yeterli. Fahiş artışlarda müdahalesini yaparız.
OTELLER, RESTORANLAR KAPALI TALEP NASIL ARTSIN?
Talep artışı olduğunu da kabul etmediklerinin altını çizen Bülent Tunç, “Bazı vatandaşlarımız bir anda marketlere koştu. Belki normal zamandan biraz daha fazla satış oldu. Ancak bu et tedariğini etkileyecek boyuta ulaşmadı. Çünkü ülkeye turist gelmiyor. Oteller kapalı, restoranla işlemiyor, yemek firmaları et almayı kesti. Bu kadar büyük bir hareket durmuşken vatandaşın aldığı et sektörü etkilemez. Burada algı yaratmaya çalışanlara karşı dikkatli olmak gerekiyor” dedi.
