Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs birçok sektörü de olumsuz etkiledi. Bunlardan biri de inşaat… Şantiyeler yavaşladı, satışlar durma noktasına geldi. İşçi sayısının azaldığını, malzeme bulmada sorun olduğunu belirten sektör temsilcileri inşaat bitirme takvimine ek süre istiyor. Tüketici Kanunu’na göre projelerin en çok 36 ayda bitirilmesi gerekiyor. Salgın nedeniyle bu sürede tamamlanamayacak projeler olduğunu belirten sektör temsilcileri sürenin 48 aya çıkmasını talep ediyor.
BIÇAK GİBİ KESİLDİ
Salgının konut satışlarına etkisini değerlendiren İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Gayrimenkul sektörü 1.5 yıl sonra tam toparlanma başlamıştı, salgın başladı. Bu daha önce yaşadığımız ekonomik sıkıntılara benzemiyor, işler bıçak gibi kesildi” dedi.
Satışların yanında inşaat faaliyetlerinin de yavaşladığını belirten Durbakayım, “İşçiler memleketine gitti, ürün tedariklerinde sorun oldu. Bu durumda işlerin geçmişte öngörülen sürede bitmesi beklenilemez. Tüketici Kanun’nda yer alan 36 ayda projeyi bitirme şartı zaten büyük projeler için uzatılsın diyorduk. Şimdi bu daha çok önem kazandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nasıl kentsel dönüşümünde kira yardımını 36 aydan 48’aya çıkardıysa özel sektör de düşünülmeli ve bu döneme özel bir adım atılmalı” diye konuştu.
SÖZLEŞMEYE BAĞLI
Avukat Ali Güvenç Kiraz ise şunları söyledi: “Tüketici ile yapılan sözleşmede mücbir sebep maddesi varsa müteahhit bilgilendirme de yapmadan bu hakkı kullanır. Tüketici ‘Neden zamanında bitmedi’ derse bu maddeyi gerekçe gösterir. Ama sözleşmede mücbir sebep maddesi yoksa tüketiciyi bilgilendirmek zorunda. Tüketici geç teslimat için dava da açabilir. Burada firma açısından gerçekten iş yapmaya engel durum var mı bakılır.”
OFİS GİBİ EV DÖNEMİ BİTECEK
ÖZAK GYO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Akbalık gayrimenkul sektöründe yeni bir döneme geçeceğini ve ev tercihlerinin değişeceğini söyledi. Balkonsuz, ofis gibi cam giydirme binalara talebin azalacağını belirten Akbalık, “İnsanlar evde uzun zaman geçirince nitelikli yaşam alanının önemini anladı. Normalleşme sonrası büyük talep olmasa da olan talep bahçeli, balkonlu konutlara olacak. Belediyeler nasıl imarla ilgili sınırlama yapıyorsa projelere belli şartlar getirilmeli. İnsanların nefes alacağı mimari, sosyal alanlar zorunlu olmalı” dedi.
PROJELER DE DEĞİŞECEK
İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, bünyelerinde 140’dan fazla şirket olduğunu ve video konferans yöntemiyle görüşerek korona sonrası dönem için çalışmaya başladıklarını dile getirdi. Salgın sonrası projelerin değişeceğini ifade eden Durbakayım şunları söyledi:
– Evden çalışmayla birlikte home ofis kavramı önem kazanacak. Büyük metrekareli evlerin yanına ayrı bir daire gibi 1+1 de gündeme gelebilir. Mesele 3+1 ev yanına ayrı girişli bir 1+1 daire gibi.
– Bundan sonra ev alacaklar için balkon ve bahçe daha değerli hale gelecek, firmalar da bunu dikkate alacak.
– Hamam, sauna, spor salonu gibi sosyal alanların içine toplantı odaları da dahil olacak.
– İnşaatın birçok noktasında malzeme geçerken daha kolay temizlenir ürünler öne çıkacak.
– Dijital pazarlama alanına yatırım artacak.
İŞÇİLER GİTTİ MALZEME GELMEDİ
SİNPAŞ GYO Yönetim Kurulu Başkanvekili Ahmet Çelik, şantiyelerin yüzde 35 kapasiteyle çalıştığını belirtti ve şunları söyledi: “İşçilerin bir kısmı çalışmak istemedi memleketine döndü, şimdi de dönemiyor. İthal malzemeler gelmedi. Mesela asansör ekipmanları Çin’den geliyordu. İşlerin bir sıralaması var, bir malzeme gelmeyince tüm işler takılıyor. Salgın döneminde projelerin geçmişte söylenen tarihte bitmesi zor. Bu noktada bir düzenleme gerekli. Böyleyce vatandaş ve yatırımcı karşı karşıya kalmaz.”
