Yaz uzunluğu sinekten şikayet eden İstanbullular artık de baldırsokan sineğiyle uğraşıyor. Sinek tipi nedeniyle hastaneye müracaatlar artarken, uzmanlardan da arka arda ihtarlar geldi.Özellikle balkon yahut cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye üzere bitkileri öneren uzmanlar, bu bitkilerin sinekleri uzaklaştırdığını savunuyor.
MİKROP BULAŞTIRMA ÖZELLİĞİ VAR
İstanbulluların yeni tehlikesi olan ‘stomoxys’ yani ‘baldırsokan sineği’, çöpten beslenen karasineklerden farklı olarak insanın derisine yapışıp kan emen bir cins. Çeşitli mikropları taşıma ve bulaştırma özelliğine de sahip bu cinsle ilgili uzmanlar ikazlarda bulunuyor.
SİNEĞİN ISIRDIĞI KİŞİ DOKTORA KOŞUYOR
Hekimler, baldırsokan sineği ısırığıyla ilgili olarak; kaşıntı, kabarma ve ağır kızarıklık üzere şikayetlerle sıhhat kuruluşlarına başvuranların sayısında da değerli artış olduğunu belirtiyor.
“SICAKLIK VE YAĞMUR BİR ORTADA OLUNCA ÇIKABİLİRLER”
Hürriyet’ten İsmail Sarının haberine nazaran, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen, “Sıcaklığın arttığı, ortada yağmurların da yağdığı devirlerin akabinde etrafımızda çokça böcek görmemiz hiç şaşırtan değil. Son yıllarda yazın yaşadığımız yağmurlu devirler ve akabinde gelen sıcak devirler tam da böceklerin ve hasebiyle sineklerin çoğalabileceği bir hayat ortamı sunuyor. Şayet iklim değişimi yüzünden kış yahut sonbahar mevsimi kaybolursa ya da ılık geçerse sinekler de kalıcı olacaktır” diye de uyarıyor.
KARASİNEKLERDEN FARKLARI VAR
İstanbul’un pek çok ilçesinde ‘stomoxys’ yani baldırsokan çeşidinin çoğaldığına vurgu yapan Dikmen, karasineklerden farkını şöyle açıkladı:
Bu sinekler tıpkı vakitte çeşitli mikropları da bedenlerinde taşıyabiliyor. Karasinekler mikropları bedenlerinin yüzeyinde kondukları yerlerden alıp insanın hayat alanına taşıyor. Sivrisinekler ve baldırsokan sinekleri ise bu mikropları kan yoluyla alıyor ve tıpkı biçimde bulaştırıyor. Bütün bunlar nedeniyle halk sıhhati açısından riskli canlılar ortasında yer alıyorlar.”
UYKU HASTALIĞINA DA YOL AÇIYOR
Baldırsokan sineğinin çiftlik hayvanlarında, insan derisinde ve kanında bulunan mikropları taşıdığını belirten Doç. Dr. Zekai Kutlubay ise bir uyku hastalığına dikkat çekti:
“Baldırsokan sineğinin taşıdığı parazitlerden biri de uyku hastalığına neden olan parazittir. Bu parazit sinekler tarafından dünyanın her yerine taşınır. Uyku hastalığında sineğin ısırığı ekseriyetle ağrılıdır ve ‘şankır’ ismi verilen kırmızı yaralara dönüşebilir. Yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, asabiyet, şiddetli yorgunluk, lenf düğümlerinde şişme, ağrılı kas ve eklemler, uyku hastalığının genel belirtileri ortasında yer alır. Ayrıyeten birtakım bireylerin ciltlerinde çok derecede kızarıklık oluşabilir.”
BALDIRSOKANDAN NASIL KORUNURUZ?
Dikmen bu sorunun karşılığını 6 unsurda sıraladı:
1- Karasinek çoğalmasın istiyorsak evimizdeki çöpleri özensiz çöp konteynırına atmamalıyız. Çöpleri kesinlikle ağızları kapalı bir formda paketlememiz gerekiyor.
2- Çöplerin belediye grupları tarafından sıklıkla toplandığını denetlemeli, aksamalar olması durumunda yetkililere kesinlikle bildirmeliyiz.
3- Meskenlerdeki pencerelere sineklik takarak sinek ya da böceklerin meskenin içine girmesini engellemek mümkün.
4- Bahçede ve balkonda otururken sivrisinekleri kaçıran çeşitli kokular sürülebilir. Bu kokuların marketlerde kimyasal içerikli olanları olduğu üzere kendiniz de bu türlü bir koku karışımı yapabilirsiniz.
5- Lavanta ve çay ağacı yağı üzere keskin kokulardan oluşan bir karışımı uygun biçimde sulandırarak bu usul kokuları kıyafetlerinize uygulayabilir ve sineklerin yaklaşmasını önleyebilirsiniz.
6- Bilhassa balkon yahut cam kenarlarındaki saksılardaki fesleğen, limon otu, nane, lavanta ve biberiye üzere bitkiler de tekrar sineklerin meskenlere yaklaşmasını önlüyor.