KONUT alım kararında faizin tesiri ekim ayında da kendini gösterdi. Konut kredi faizlerinin yüzde 1’in altına inmesiyle birlikte bekleyen alıcı harekete geçti. Kamu bankalarının öncülük yaptığı, özel bankaların da dahil olduğu düşük faizli kredi imkânı konut pazarına canlılık getirdi. Banka kredili satış bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 525.1 artış göstererek 50 bin 411 oldu. Toplam konut satışları içinde kredili satışların hissesi yüzde 35.3 olarak gerçekleşti.
1 MİLYON AŞILDI
Ocak-ekim periyodunda ülke genelinde 1 milyon 8 bin 283 konut satıldı. Ekim ayında ise konut satışları bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 2.5 oranında azalarak 142 bin 810 oldu. Ekim ayında konut alıcıları yüklü olarak tercihi 2. el konuttan yana kullandı. Geçen ay satılan 1. el konut sayısı bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 32.9 azalarak 50 bin 181 oldu. Toplam konut satışları içinde birinci satışın hissesi yüzde 35.1’de kaldı. İkinci el konut satışları bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 29.2 artış göstererek 92 bin 629 oldu.
YABANCI 36 bin KONUT ALDI
Ekimde yabancılara konut satışı bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 31.9 azalarak 4 bin 272 oldu. Fakat geçen yıla nazaran düşüş olmakla birlikte yabancıya konut satışında 10 ayın doruğu görüldü. Geçen yılın birinci 10 ayında yabancıya 30 bin 431 konut satılırken, bu yılın tıpkı periyodunda 36 bin 197’ye yükseldi. Ekimde İstanbul’dan 2 bin 43 konut satın alan yabancılar, 10 ayda 16 bin 322 konutun sahibi oldu. Antalya’da ekimde 912, 10 ayda 7 bin 169 konut yabancılara satıldı. Yılın 10 ayında ise İstanbul ve Antalya’yı 2 bin 4 konutla Ankara, bin 873 konutla Bursa ve bin 432 konutla Yalova izledi. Bu yılın ocak-ekim devrinde Iraklılara 6 bin 124, İranlılara 4 bin 160, Ruslara 2 bin 231, Suudilere bin 840 ve Afganlara bin 663 konut satıldı.
ALICILAR BANKALARDAN DAHA ÇOK DAYANAK BEKLİYOR
İNŞAATÇILAR Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, kamu bankalarının ivme kazandırdığı düşük faiz dalgasına özel bankaların katılmasının piyasaya olumlu olarak yansıdığını lisana getirdi. Kullandırılan konut kredilerindeki istikrarın 2. el konut satışlarında ağırlaşmaya başladığını belirten Durbakayım, “2. el satışlarda sağlanan kredi verme esnekliği, 1. el satışlarda tam bilakis biraz daha katılaştı. Kağıt üzerinde yapılan bu indirimlerin satışlara gerçek olarak yansıyabilmesi için kredi talep eden alıcıların, bankalar tarafından geri çevrilmemesi gerekiyor. Özel bankaların günümüz piyasa kaidelerine uygun olarak müşterilerin bozulan kredibilitelerini gözden geçirip, revize etmelerini bekliyoruz. Bu kapsamda bankaların devam eden projelerin konut kredilerinden yararlanabileceği yolu açması, düşük faiz kullanımının kelam konusu projelere yansıyacak formata getirilmesi durumunda, aylık satışların ortalama 150 bin düzeyini aşması mümkün olur. Böylelikle 2019’u 1 milyon 350 bin düzeyinde kapatabiliriz” dedi. Durbakayım, yabancıya satışlarda ise yeni bir rekor kırarak yıl sonunda 44 bin düzeylerine ulaşılmasını beklediklerini ekledi.
SAYILAR İKTİSAT VE GAYRİMENKUL İÇİN MORAL VERİYOR
AĞUSTOS prestijiyle kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını 15 yıl vadeye kadar yüzde 0.99’a indirmesi ile birlikte vatandaşların yine konut alımına yöneldiğini belirten Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, “Yılın birinci yarısında yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi etme ümidimizi defaatle tabir etmiştik, ki açıklanan sayılar da bu ümidimizin haksız ve mesnetsiz olmadığını kanıtlıyor. Hem ülke iktisadı hem de gayrimenkul dalı için moral verici sayılar kelam konusu” dedi. 1. el konut satışlarındaki düşüşe dikkat çeken Elmas, “1. el satışın artması inşaat bölümümüzün, endüstrimizin, hizmet kesimimizin ve hasebiyle ekonomimizin büyümesi demek. Böylelikle istihdam da artacaktır. Vatandaşlar 1. el konutlara yönlendirildikçe güç verimliliği elde edilecek ve zelzelenin yıkıcı tesiri azaltılmış olacak” diye konuştu. Elmas şöyle devam etti: “Bazı özel bankalarımızın yüzde 1’in altında konut kredisi vermeye başladığını memnuniyetle gözlemliyoruz, lakin başka bankaların da yüzde 1’in altına inmesi gerekiyor. Tüm özel bankaların faiz oranlarını kamu bankaları düzeyine getirmesi durumunda, piyasa daha da canlanacak ve hareketlilik birçok kesimi olumlu etkileyecek.”