Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un 2017’de yapılan cumhurbaşkanı seçiminde bu misyona seçilmesinin akabinde 5 yıllık süreçte siyasette klâsik sağ-sol rekabetinin yerini alan sağ-aşırı sağ ekseni giderek güçlendi.
Fransa‘da 1950’li yıllardan bu yana sağ ve sol olmak üzere iki siyasi kanat ortaya çıkarken daha çok sağ hükümetlerin yönettiği ülkede François Mitterrand ve François Hollande periyotlarında sol, iktidara geldi.
Ülkede 2017’de yapılan son cumhurbaşkanı seçiminde Macron büyük muvaffakiyet sağlayarak klasik sağ ve sol partilere tarihi hezimet yaşattı. Sonrasında merkez sol Sosyalist Parti’nin (PS) tesiri siyasi arenada önemli halde azaldı.
Öte yandan, Macron’un cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmasının akabinde uyguladığı siyasetler sonucunda sağ, bilhassa de çok sağ yükselişe geçti.
Kasım 2018’de başlayan sarı yeleklilerin şovları, ekonomik problemler, emeklilik ıslahatına karşı yapılan grev ve hareketler nedeniyle popülaritesi düşen Macron da İslam zıtlığının sağ ve çok sağ seçmende prim yaptığını gözlemleyerek 2022’deki cumhurbaşkanı seçiminde oy kazanmak hedefiyle bu siyasetlere yöneldi.
Macron, dün yaptığı açıklamada, ülkede 5 yıllık cumhurbaşkanlığı periyodunda çok sağın yükselişini engelleyemediğini kabul etti.
“(Macron) Ülkeyi yönetebilmek için siyasetine değiştirdi”
Fransa‘da sosyoloji alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Science Po Aix-en-Provence Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raphael Liogier, AA muhabirine yaptığı değerlendirmelerde, Macron’un cumhurbaşkanlığı devrinin en değerli özelliğinin, liberal ekonomik programı olduğunu belirtti.
Lakin Macron’un dini bahislerde liberal olmadığını söz eden Liogier, “İktidarda bulunduğunda İslam’ın ve göçün hükümetindeki çok sayıda insan için sorun oluştuğunu gözlemledi. (İslam ve göç) O kadar insan için sorun oldu ki (Macron) ülkeyi yönetebilmek için siyasetine değiştirdi. Macron tekrar seçilebilmek için de siyasetini değiştirdi. (İslam ve göç) Macron’un popülaritesi için değerli hale geldi. Macron’un 5 yıllık cumhurbaşkanı periyodunun en büyük değişimi bu.” dedi.
Liogier, ülkede siyasetin sağ-sol rekabetinden sağ-aşırı sağ eksenine kaymasına ait, “Bu, (eski Cumhurbaşkanı) Jacques Chirac ile başlayan bir süreç. Emmanuel Macron ile (sağ-aşırı sağ ekseni) güçlendi. Kural haline geldi. Bu, Avrupa’nın genelinde bilhassa Batı Avrupa’da ve Fransa’da popülist değişimin başlangıcı olduğu periyot.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu bağlamda laikliğin tüm dinlere karşı tarafsız olması gerekirken laiklik ile İslam’ın maksat alındığını tabir eden Liogier, laikliğin artık türel unsur olarak değerlendirilmediğini, İslam’a, göçe ve azınlıklara karşı silah olarak kullanıldığını vurguladı.
“Macron, popülizme yarar sağlamak için popülizme kaydı”
Liogier, çok sağcı cumhurbaşkanı adayı Marine Le Pen’in milliyetçi programa sahip olduğunu, “gerçek Fransız halkını” ve “onun kimliğini” muhafazayı amaçladığını belirterek şunları söyledi:
“(Le Pen’i) Artık popülist olarak isimlendiriyorum. Zira gerçek halkı temsil ettiğini tez ediyor. Gerçek halkı temsil ettiğinde gerçek olmayan halk belirlenmeli. Gerçek halkı temsil edenler gerçek olmayan halkı belirlemeye muhtaçlık duyuyor, bunlar da Müslümanlar, göçmenler ve çocuklarıdır. Buna rağmen Macron ekonomik ve siyasi olarak liberaldi. Macron ‘gerçek halkı’ savunmuyordu ve milliyetçi sosyalist değildi lakin yine seçilebilmek için siyasetini milliyetçi sosyalist olarak değiştirdi. Milliyetçiliğe kaydı yoksa tekrar seçilemez. Macron bir yere kayması gerekiyordu, karşısında Marine Le Pen var. Marine Le Pen, seçimde büyük olasılıkla ikinci çeşide geçecek.”
Ülkede popülizmin siyasetin özelliklerinden biri haline geldiğine işaret eden Liogier, “Göçü yasaklamak sağcı tedbir olarak biliniyor. Artık ne sağın ne de solun tedbiri. (Göç) ‘gerçek halkın’ korkusu haline geldi. Hasebiyle Macron, popülizme yarar sağlamak için popülizme kaydı.” diye konuştu.
Liogier, Macaristan’da popülistlerin iktidarda olduğunu ve Almanya’da da büyük popülist gücün bulunduğunu söyledi.
“Toplumların sorunu artık demokrasiye inanmamalarıdır”
Popülist telaffuz ve siyasetlerin Fransa’da, Avusturya’da ve neredeyse Avrupa’nın her yerinde kendini gösterdiğini tabir eden Liogier, Avrupa’da popülizmin güçleneceği değerlendirmesinde bulundu.
Liogier, “Toplumların sorunu artık demokrasiye inanmamalarıdır. Bana nazaran demokrasinin ahlaki bir kıymet olması gerekiyor. ABD’de dahi Amerikalılar kendi anayasalarına daha inanmıyor.” diye konuştu.
Demokrasinin popülist “hastalıktan” çıkmanın yolu olabileceğini tabir eden Liogier, Fransa’da solun siyasette artık var olmadığını belirterek “Umudum, siyasetin sağ-sol rekabetinde tekrar şekillenmesidir. Bu siyasetin diğerlerini, göçmenleri ve Müslümanları dışlama üzerine değil ekonomik, toplumsal ve kültürel projeler üzerine inşa edilmesi gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Liogier, çok sağcı Eric Zemmour’un cumhurbaşkanı adayı olmasındaki “başarısının” gerisinde seçmenlerin gözünde “samimi” olarak görülmesi olduğunu aktardı.
ABD’nin eski Lideri Donald Trump’ın bu halde seçildiğini tabir eden Liogier, seçmenlerin artık telaffuzları ve konuşmaların içeriğini değil samimiyeti de dikkate aldığını söyledi.
Liogier, Zemmour’un tek düşündüğünün, “İslam, göçmenler, Müslümanlar ve başörtülü kadınlar” olduğunu kaydetti.
10 Nisan’da yapılacak cumhurbaşkanı seçimi öncesinde Fransızların en kıymetli meseleleri alım gücünün azalması, iktisat ve hayat pahalılığını olurken İslam ve Müslümanların konuşulduğuna dikkati çeken Liogier, “Ya popülizm bizi yenecek ya da toplum popülizmi bitirecek.” dedi.
