Kendilerine göre daha merkezi konumdaki kamu binalarına, dini yapılara ve anıt eserlere dönük yapılan, birbirinin manzarasını kesmeyen ve ışığını kapatmayan Safranbolu evleri, birçok özelliğiyle yerli ve yabancı turistlerin dikkatini çekiyor.
18-20. yüzyıl başlarında yapılan yaklaşık 2000 geleneksel Türk evinin yer aldığı Safranbolu’da, evlerin dış duvarlarında çiçek buketi, Arapça yazılar, mavi zemin üzerine çizilmiş hilal süslemeleri yer alıyor. Dünyaca ünlü Safranbolu evlerine, koruyucu ve uğur getirici özelliğe sahip olduğu inancıyla ‘geyik boynuzları’ asılıyor. Ahşap ustalığının en güzel örneklerinin görüldüğü Safranbolu evleri, ‘geyik boynuzları’ ziyaretçilerin en çok ilgisini çeken simgelerin başında yer alıyor.
“Safranbolu’da simgelerin önemli yeri var”
Kent üzerine çalışmalar yapan ve kitapları bulunan araştırmacı-yazar Aytekin Kuş, Safranbolu’da simgelerin önemli bir yeri olduğunu söyledi. Safranbolu’da birçok simgenin yer aldığını belirten Kuş, “Safranbolu’da bazı simgelerin uğur getirdiği, nazara karşı iyi geldiği söylenir. Bunların en görkemlisi geyik boynuzlarıdır. Evlerin dış cephelerinde üçgen alınlıkta veya evin içlerinde bunu görebiliriz. Bereket ve uğur getiren, nazara karşı bir simgedir. Evlerin ‘sigortası’ denebilir. Bazılarında da geyik boynuzuna gök boncuk da konulmuştur.” ifadelerini kullandı.
Kuş, geyik boynuzlarının dışında koçbaşının Safranbolu evlerinde, çeşmelerde sıkça yer alan bir simge olduğunu dile getirerek, “O da güç ve bereketi, üretkenliği simgeler. Eli belinde, eli böğründe payandalar vardır. Onlar da ‘Yuvayı dişi kuş yapar.’ özdeyişinin somut örnekleridir. Safranbolu yaşamında simgelerin önemli bir yeri vardır. Bunlar insanlara hem moral ve güç verir hem de tuttuğunuz yolda sağlıklı yürümeniz konusunda manevi yol gösterir.” diye konuştu.
