Glüten, gliadin ve glutenin adı verilen iki proteinden oluşur ve esas olarak buğday, arpa, çavdar ve tritikalede bulunur. Glüten, gıdaya esneklik ve şekil verir ve büyük miktarda makarna, ekmek, kraker, ekmeği ve tahıl gibi yüksek oranda işlenmiş gıdaların yanı sıra un bazlı soslarda bulunur.
Otoimmün bir hastalık olan çölyak hastalığı olan kişilerde, glüten tüketmek, ince bağırsağa zarar veren ve ciddi besin eksikliklerine yol açan bir bağışıklık tepkisini tetikler. Çölyak hastasıysanız, hiç glüten tüketemezsiniz.
Bununla birlikte, çölyak olmayan glüten duyarlılığına sahip olduğuna inanılan birçok kişi vardır. Otoimmün bir durum olmasa da, kişinin vücudu ve bağışıklık sistemi glütene olumsuz tepki verebilir.
Muhtemelen, şişkinlik, gaz, karın ağrısı, ishal, kabızlık, mide bulantısı, kusma da dahil, glüten duyarlılığının sindirim sistemi semptomlarının farkındasınızdır. Bununla birlikte, çölyak olmayan glüten duyarlılığı sindirim sistemi dışı semptomlara da neden olabilir. Bağırsak astarımız bağırsak duvarını bir arada tutan sıkı bağlantılardan olur. Yiyeceklerin mikrobesinlerinin kan dolaşımına emilmesine izin vermek için hafifçe açılmaları açılırlar. Glüten, bu bağırsak bağlantılarının açılmasını işaret eden bir protein olan zonulin salınımını tetikler. Zamanla, kavşaklar gevşeyerek “sızdıran bağırsak” olarak bilinen bağırsak geçirgenliğine neden olabilir.
Bu durumda, vücudunuzun yabancı istilacılar olarak tanımladığı organizmalar kan dolaşımına girebilir. Bu, vücudunuzda sürekli bir iltihaplanma durumuna neden olur. Bu nedenle glüten, klasik sindirim sorunlarının çok ötesinde vücut çapında semptomları tetikleyebilir.
Glüten intoleransunun sindirim sistemi haricindeki semptomlarını bilmek, rahatsız edici semptomların nedenini kolayca belirlemenize ve önlem almanıza yardımcı olabilir. Çünkü başlangıçta bunlar birbirleriyle alakalı görünmeyebilir, çok fazla stres altında olduğunuzu veya sadece daha fazla uyumaya ihtiyaç duyduğunuzu düşünebilirsiniz. Ancak asıl sorun, diyetinize bağlı olabilir.
GLÜTEN İNTOLERANSI BELİRTİLERİ
Sindirim sistemi belirtileri harivinde glüten duyarlılığının en yaygın belirtileri şunlardır:
– Baş ağrısı
– Bilinç kararması
– Eklem ağrısı
– Nöropatiler (karıncalanma veya uyuşma)
– Yorgunluk
– Egzama
– Anemi
– Depresyon
Glüten duyarlılığının belirtileri diğer birçok sorunun belirtileri olabilir, bu nedenle bunlara dikkat etmek ve vücudunuz için neyin normal olduğunu bilmek önemlidir, ancak glüteni kendi başınıza ortadan kaldırmadan önce, sorunun temel nedenini öğrenmek için bir sağlık uzmanıyla görüşün.
Glüten intoleransı belirtilerini hafifletmenin ilk adımı doğru bir teşhistir. Doktorunuz öncelikle kanda belirli antikorların test ederek çölyak hastalığını ekarte edecektir. Ayrıca, çölyak hastalığı ve glüten duyarlılığı olan kişilerde yaygın olan beslenme yetersizlikleri ve iltihaplanma gibi şeylere de bakacaktır. Doktorunuz çölyak hastalığınız olduğundan şüphelenirse, endoskopi ve / veya bağırsak biyopsisi yoluyla tanıyı doğrulamak için sizi bir uzmana yönlendirebilir.
Çölyak hastalığının olmadığını varsayarsak, genellikle semptomların düzelip düzelmediğini görmek için en az 30 gün gluteni ortadan kaldırabilirsiniz. Eliminasyon diyetleri , gıda hassasiyetlerini belirlemede altın standart olarak kabul edilir. Ancak diyetisyen kontrolü olmadan emilinasyon diyetleri kesinlikle yapılmamalıdır. Bunun haricinde glütene reaksiyonunuz olup olmadığını görmek için gıda duyarlılığı testi de yaptırabilirsiniz.
Glütenin semptomları tetiklemediğini fark ederseniz, doktorunuz semptomlarınızı ileri testler, yaşam tarzı değişiklikleri, takviyeler ve ilaçlarla çözmek için tedaviye decam edecektir.
Çölyak olmayan bir glüten duyarlılığınız varsa, diyetinizden glüteni çıkarmak iltihabı azaltmaya ve sindirim sistemiyle iligli belirtileri hem de diğer belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
Sindirim semptomlarınız varsa, genellikle glütenin sorunlarınızı tetiklediğine dair bir miktar farkındalık vardır. Örneğin, ekmek yedikten sonra şişkin hissedersiniz. Glüten intoleransınız veya özellikle bir otoimmün hastalığınız varsa, glüteni diyetinizden kalıcı olarak uzak tutmalısınız.
GLÜTENİ KESMEK İÇİN İPUÇLARI
Başlangıçta, glüten içeren yiyecekleri diyetinizden çıkarmak inanılmaz derecede zor görünebilir. Sonuçta, glüten pek çok gıdada, özellikle hazır yiyeceklerde bulunur. Glüteni tamamen kesmek, çoğunu kendiniz hazırladığınız daha az işlenmiş, taze yiyecekler yemek ve yiyeceklerin üzerindeki içerik etiketlerini özenle okumak anlamına gelir.
Daha akıllıca alışveriş yapın
Marketlerde glütensiz yiyecek rafları bulunsa da, bunlar diyetinizi oluşturmanız gereken yiyecekler değildir. Hatta glütensiz bir diyet oluştururken, çoğunlukla bunlardan kaçınabilirsiniz çünkü bunlar işlenmiş gıdalardır. Bunlar yerine, sağlık yüksek kaliteli ve organik olan daha az işlenmiş veya hiç işlenmemiş badem unlu makarna veya manyok unuyla yapılan ekmekler gibi seçeneklere yönelebilirsiniz.
Tabağınızı dengeleyin
Evde akşam yemeği hazırlarken, tabağınızdaki patates gibi besinleri değiştirmek için nişastalı sebzelerle oynayın. Tabağınızın yarısını nişastalı sebzeler (kuşkonmaz, biber, yeşil fasulye, brokoli) ve dörtte birini yağsız protein ile ve kalan dörtte birini glütensiz karbonhidratla doldurun.
Glüten duyarlılığının sizin için bir sorun olduğunu düşünmeseniz bile, bunu göz önünde bulundurmanız oldukça önemlidir. Şu anda bir reaksiyon yaşamıyor olabilirsiniz ancak zamanla iltihaplanmaya yol açan bağırsak geçirgenliğini tetikleyebilir.