8 Mart Dünya Bayanlar Gününün mana ve kıymeti için Google tarafından doodle hazırlanıyor. Ziyaretçilerine sürpriz bir biçimde şaşırtan Google, 8 Mart Dünya Bayanlar Gününü doodle ekranına taşıdı. Google tarafından, klasik olarak yapılan özel ve manalı günlerde doodle hazırlıyor. Bu sene de olduğu üzere, 8 Mart 2022 Google tarafından Dünya Bayanlar Gününü doodle ekranına taşıdı. Google doodle nedir? Google Dünya Bayanlar Gününe özel doodle hazırladı mı? Dünya Bayanlar Günü nedir? Dünya Bayanlar Günü neden kutlanır? Ayrıntılar haberimizdedir…
GOOGLE’DAN 8 MART DÜNYA BAYANLAR GÜNÜNE ÖZEL DOODLE!
GOOGLE DOODLE NEDİR?
Google Doodle,Google tarafından tatil, olaylar, muvaffakiyetler ve insanları kutlamak için süreksiz bir müddetliğine Google logosu üzerinde yapılan özel değişikliklerdir. Google Doodle 1998 yılında Burning Man Şenliği’ni kutlamak için tasarlanmıştır. Başta Doodler ne animasyonlu ne de hyperlinkliydi; yalnızca mevzuyu açıklayan yahut tatil selamını tabir eden fare ile üzerine gelinen metin içeren manzaraları. Birinci animasyonlu Doodle, Ocak 2010 yılında Isaac Newton’un anısına yapılmıştır ve birinci etkileşimli Doodle ise Pac-Man’in 30. yıl dönümü için tasarlanmıştır.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ NEDİR?
Dünya Bayanlar Günü, Birleşmiş Milletler tarafından bu biçimde tanımlanmış olarak her yıl 8 Mart’ta kutlanan milletlerarası bir gündür. İnsan hakları temelinde bayanların siyasi ve toplumsal şuurunun geliştirilmesine, ekonomik, siyasi ve toplumsal muvaffakiyetlerinin kutlanmasına ayrılmaktadır. Dünya Bayanlar Günü, bayan hakları hareketinde bir odak noktasıdır.
Amerika Sosyalist Partisi, 28 Şubat 1909’da New York’ta bir “Kadınlar Günü” düzenledikten sonra 1910 Memleketler arası Sosyalist Bayan Konferansı her yıl bir “Kadınlar Günü” düzenlenmesini önerdi. 1917’de Sovyet Rusya’da bayanlar oy hakkı kazandıktan sonra 8 Mart ulusal bayram oldu. Bayanlar Günü, 1967’de feminist hareket tarafından benimsenen dek yüklü olarak sosyalist hareketler ve komünist ülkeler tarafından kutlandı. 1975’te Birleşmiş Milletler tarafından kutlanmaya başlandı. Birleşmiş Milletler Genel Heyetinin 16 Aralık 1977 yılında aldığı kararı ile üye ülkeler kendi geleneklerine ve tarihlerine uygun bir günü Milletlerarası Bayan Hakları ve Milletlerarası Barış Günü ilan etmeye davet edildi.
Günümüzde Dünya Bayanlar Günü kimi ülkelerde resmi tatildir, kimi ülkelerde ise büyük ölçüde görmezden gelinir. Kimi ülkelerde protesto günüdür, kimilerinde ise kadınlığı kutlayan bir gündür.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ TARİHÇESİ!
26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde toplanan 2. (Sosyalist) Enternasyonal’e bağlı Memleketler arası Sosyalist Bayanlar Konferansı’nda Almanya Toplumsal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker ve arkadaşları bundan bu türlü her yıl bir “Kadınlar Günü” düzenlenmesi teklifini getirdi ve teklif oybirliğiyle kabul edildi. Birinci yıllarda belli bir tarih saptanmamıştır.
1921’de Moskova’da düzenlenen 3. (Komünist) Enternasyonal 3. Kongresine bağlı Memleketler arası Komünist Bayanlar Konferansı’nda o periyot tartı kazanan “sınıfa karşı sınıf” siyasetlerinin tesiriyle “Dünya İşçi Bayanlar Günü” ismi benimsendi. Lakin, 1930’lu yıllarda “faşizme karşı birleşik cephe” siyasetlerine geçiş sürecinde tekrar birinci baştaki “Dünya Bayanlar Günü” ismine dönüldü. Bu değişiklik daha sonra bayan örgütlenmesi alanına da yansıdı ve sosyalizmi yahut komünizmi hedefleyen ve yalnızca “işçi/emekçi kadınlar” ya da “sosyalist/komünist kadınlar” ile hudutlu bir örgütlenme anlayışı da terk edilerek 1945’te Memleketler arası Demokratik Bayan Federasyonu kuruldu.
“Dünya Bayanlar Günü” olarak 8 Mart gününün belirlenmesine kaynaklık eden olay konusunda ise türlü tartışmalı tezler mevcuttur. Bunlardan biri, Rusya’da çarlığın yıkılmasına yol açan 1917 Şubat İhtilalinin 8 Mart günü yapılan bayan yürüyüşü ve grevleri ile başlamış olması, bir oburu 8 Mart 1908’de ABD’nin New York kentinde birçok sosyaIist olan bayan emekçilerin öncülüğünde sendikal haklar ve bayanlara oy hakkı talepleriyle düzenlenen miting, öteki biri ise 8 Mart 1857’de yeniden ABD’nin New York kentindeki bir dokumacılık fabrikasında grevci emekçilere polisin saldırması, çalışanların fabrikaya kilitlenmesi, gerisinden da çıkan yangında personellerin kurulan barikatlar nedeniyle kaçamakları sonucunda 120 bayan emekçinin ölmesi, ve yeniden bir diğeri ise, bununla çok paralellik arz eden, fakat gerek Dünya Bayanlar Gününün birinci kararlaştırıldığı 1910’dan gerekse birinci memleketler arası kutlamaların düzenlendiği 19 Mart 1911’den sonra hiç bahsi geçmeyip çok sonraları ileri sürülen, 25 Mart 1911’de New York’ta gerçekleşmiş Triangle Gömlek Fabrikası yangınıdır. Birleşmiş Milletler’in resmi web sitesinin hususla ilgili sayfasında 8 Mart gününün seçilmesine kaynaklık eden olay olarak Rusya’da Çarlığa son veren 1917 Şubat İhtilalinin Gregoryen takvime nazaran 8 Mart günü bayanların protesto aksiyonları ve grevleri ile başlamış olduğuna işaret edilmektedir.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları ortasında sosyalizmin yayılmasından çekinen birtakım ülkelerde anılması yasaklanan Dünya Bayanlar Günü, 1960’lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleşen çeşitli şovlarda anılmaya başlanmasıyla Batı Bloku ülkelerinde daha güçlü bir formda gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Heyeti, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart’ın “Dünya Bayanlar Günü” olarak anılmasını kabul etti.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ NEDEN KUTLANIR?
Türkiye’de 8 Mart Dünya Bayanlar Günü birinci kere 1921 yılında, iki komünist kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova’nın teşebbüsü ile gerçekleştirildi. Bu tarihten sonra yıllar boyunca 8 Mart Dünya Bayanlar Günü kutlamalarına müsaade verilmedi. 1975 yılında “Birleşmiş Milletler Bayan On Yılı” ilan edildi. Türkiye de bu kapsamda yer aldığı için 1975 yılında Türkiye’de “Kadın Yılı Kongresi” yapıldı.
8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nün 1975 yılında kutlanmaya başlamasında İlerici Bayanlar Derneği’nin faaliyetleri de tesirli oldu. Böylelikle 8 Mart Dünya Bayanlar Günü kapalı ortamlardan sokaklara ve meydanlara çıktı. İlerici Bayanlar Derneği, emekçi sınıfı ile bayanları bir ortaya getirerek haklarını aramaya çağıran bir sivil toplum örgütüdür. Kurulduğu andan itibaren kısa müddette yurt çapında 33 şube ve 35 temsilcilik aracılığıyla 15 bine yakın üyeye sahip oldu. “Kadınların Sesi” isimli yayın organı ile 35 bin şahsa ulaşabiliyordu.
12 Eylül Darbesi’nden sonra tekrar askerî cunta idaresi tarafından dört yıl mühletle hiçbir kutlama yapılmasına müsaade verilmedi.
1984’ten itibaren her yıl çeşitli bayan örgütleri tarafından kutlanmaya devam edilmektedir. Bu yeni devrin temel farkı, evvelden yalnızca sosyalist kesitin sahiplendiği bu günün artık çabucak tüm bayan kuruluşlarının yanı sıra adeta resmi bayram üzere devlet yetkilileri ve kurumları tarafından da kutlanmaya, hatta şirketlerin de reklam ve pazarlama faaliyetleri ile buna katılmaya başlamasıdır. Öte yandan, günümüz Türkiye’sinde 8 Mart’ı Komintern’in 1920’li yıllardaki “sınıfa karşı sınıf” siyasetlerinin bir yansıması olarak isimlendirildiği biçimde, “Dünya İşçi Bayanlar Günü” olarak kutlayanlar da olduğu görülmektedir.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ NE VAKİT VE HANGİ GÜN?
Dünya Bayanlar Günü ne vakit ve hangi güne denk geliyor beşerler tarafından merak ediliyor. Dünya Bayanlar Günü 8 Mart 2022 Salı gününe denk geliyor.
