Google adına faaliyet gösterdiğini iddia eden dolandırıcılar, internetle yapılan işlemlerin yoğunlaştığı koronavirüs sürecinde arama motorunun haritalarında kaydı bulunan işletmelere telefonla ulaşıyor.
Bu kişiler, işletmelerin haritada görünmeye devam etmesi için 500 liraya kadar para talep ediyor. İşletme sahipleriyse bedava aldıkları hizmetin ücretli hale geldiğini düşünerek, banka havalesiyle parayı gönderiyor ya da sözleşme teslimi sırasında kargo şirketi görevlilerine nakit olarak ödüyor.
Dolandırıldıklarını anlayıp para iadesi için firmaların telefonlarını arayanlar ise muhatap bulamıyor.
E-ticaret yapan Esra Köker, yaşadığı mağduriyetle ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, pandemi döneminde Google’ın partneri olduğunu söyleyen bir şirketten arandığını anlattı.
24 saat içinde 350 lira yatırılmazsa Google hesabı ve harita servisindeki adresinin kaldırılacağının söylendiğini ifade eden Köker, “Ben de bu hizmetlerin devam etmesi için onlara ‘tamam’ demek zorunda kaldım. Yaklaşık 15 dakika sonra bu kez bir kargo firmasından beni aradılar. Sözleşmeyi ulaştırmak ücretini nakit olarak tahsil edeceklerini söylediler. Ben de ertesi gün kapıdan ödemeyle sözleşmeyi aldırdım.” diye konuştu.
Köker, bu işlemlerin ardından şüphelenip Google yetkililerini aradığında böyle bir firma ile çalışmadıklarını öğrendiğini, o anda dolandırıldığından emin olduğunu dile getiren Köker, şöyle devam etti:
“Zaten sözleşme diye bir şey ortada yok. Sözleşmede benim ya da şirket yetkilisinin imzası mevcut değil. Benden o anda imza alınması gerekirdi. Öyle bir şey de yapılmadı. Ödemeyi kargo şirketine yaptık, tahsilat makbuzu da verilmedi ama kargo şirketinin ücreti aldığını biliyoruz. Kargo şirketi hakkında da bundan dolayı bir soruşturma açılabilir. Ulaştığımız Google yetkilileri ‘Şirketin adresleri, haritalar servisinden asla silinmez. Bu hizmet ücretsiz olarak veriliyor. Sözü edilen böyle bir şirketle asla çalışmıyoruz.’ dedi. Paramın iadesini talep etmek için daha önce beni arayan şirket numarasıyla iletişime geçmek istedim. Sözleşmenin üzerinde de o telefon numarası vardı. İlk başta bana cevap verdiler. Para iadesi isteyince bu sefer telefonlarıma çıkmadılar. Bu işlem için birkaç gün bekledim. Şirket görevlileriyle Whatsapp üzerinden mesajlaşmaya başladık. Onlara parayı yollamaları için banka hesap bilgilerimi yolladım. Fakat bir geri dönüş yapmadılar.”
Dolandırıcı şirket hakkında internette yüzlerce şikayet kaydı olduğunu, bu aşamadan sonra konunun yargıda olduğunu ifade eden Köker, “350 lira benim için çok önemli değil ama günde en az 20-30 kişiyi böyle mağdur ediyorlarsa ortada ciddi problem vardır. Ben eminim ki siteye şikayetini yazmayan birçok insan olur. Ayrıca bu kişiler, ilk başta uydurma bir şirket adı kullanıyorlar. Aslında şirketin sözleşmedeki ismi çok farklı.” diye konuştu.
Suç duyurusu
Avukat Seda Ballıkaya ise müvekkili Esra Köker’in durumu anlatmasından sonra birkaç hafta şirkete ulaşmaya çalıştıklarını söyledi.
İnternet üzerinden yaptıkları araştırmalarda söz konusu firmanın birçok kişiyi mağdur ettiğini gördüklerini kaydeden Ballıkaya, “Mağduriyetin büyük ölçüde olduğu anlaşılınca İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına şahısların tespit edilmesi ve cezalandırılması için dolandırıcılık suçu nedeniyle başvurumuzu yaptık.” ifadelerini kullandı.
Dolandırıcıların insanları kolay ikna etmek için küçük meblağlar istediğini, bu nedenle mağdurların daha fazla olabileceğini kaydeden Ballıkaya, bunun önlenmesi gerektiğini belirtti.
Ballıkaya, bu olayın bilişim suçlarının görev konusu haline geldiğini belirterek, “Bu şahıslar tespit edilip yakalanırsa nitelikli dolandırıcılık sebebiyle haklarında bir dava açılmasını bekliyoruz. Bu anlamda mağduriyetlere karşı verdikleri zararı karşılama yükümlülükleri de oluşacaktır. Google, bu olaylar nedeniyle vatandaşlara çeşitli uyarılar yapıyor fakat dolandırılanların sayısı da giderek artıyor.” değerlendirmesini yaptı
Dolandırıcılık için özel “call center”
SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) uzmanı Celilcan Topçuoğlu da arama motorlarında “Benim İşletmem” servisiyle şirketlerin reklam maliyetlerini düşürerek daha kolay tanıtım yaptığını söyledi.
Bunu yaparken dolandırıcıların tuzaklarına düşülmemesi için dikkatli olunmasını isteyen Topçuoğlu, şöyle konuştu:
“Bir gün telefon çalıyor ve birileri, ‘Google’dan arıyoruz isterseniz işletmenizi Google Haritaları’na kaydedelim. Fakat bunun için belli bir işlem ücreti ödemelisiniz’ diyorlar. İşletme sahibi de Google’dan arandığını düşünerek teklif edilen miktarı tereddütsüz ödüyor ve tamamen ücretsiz olan bu kaydı ücretli olarak yaptırmış oluyor. Kayıt gerçekten de yapılıyor. Kendisine Google’dan PIN bilgisi geliyor. PIN geldikten sonra işletme sahibi, hizmet aldığını ve Google’ı aradığını düşünerek dolandırıcıları tekrar arıyor ve girilen kaydın doğrulanması da sağlanıyor.”
Topçuoğlu, dolandırıcıların güven sağladıktan sonra da sürekli danışmanlık hizmeti vermeye başladıklarını, bu aşamada ikinci planının devreye sokulduğunu söyledi.
Bu kişilerin işletmeler hakkında onlarca hesaptan aynı anda düşük puan vererek, olumsuz yorumlar da yaptığına dikkati çeken Topçuoğlu, “Tedirgin olan işletme sahibi de dolandırıcı şirketi, tekrar arayarak yardım istiyor. Bunun için de ücret talep eden dolandırıcılar kötü yorumları silebileceklerini söylüyorlar. Ücreti ödeyen işletme sahibinin kötü yorumları siliniyor ve yerine olumlu yorumlar yapılıyor. Bu durum bir kısır döngü halini alıp uzun bir süre böyle devam edebiliyor.”
Bu yolla günlük 100 bin liraya yakın haksız kazanç elde eden firmalar olduğunu belirten Topçuoğlu, “Dolandırıcılık için özel ‘call center’ kuruyorlar. Google’ın da bununla mücadelede mekanizma geliştirmesi gerekir.” dedi.
Topçuoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
“Devletin ilgili birimleri de bununla ilgili uyarıların olduğu kamu spotları hazırlayabilir. Aslında Google Haritalar’a işletmenizi ücretsiz kaydetmek o kadar da zor değil. Google Businness sistemine ‘Gmail’ hesabınızla giriş yaptıktan sonra birkaç basit talimatı takip ederek, işletmenizi Google Haritalar uygulamasına kaydettirebilirsiniz. Daha sonra Google verdiğiniz adresin doğruluğunu tespit için size kapalı bir zarf içerisinde bir PIN numarası gönderecek. Bu zarfın gelmesi uzaklığa göre bir ayı bulabilir. Bu zarfın içindeki PIN numarasını yine Google Businness sistemindeki ilgili alana girdikten sonra işletmeniz doğrulanmış olacaktır.”
