İRAN’da benzin fiyatlarının yüzde 50 artmasının ardından başlayan gösteriler sürüyor. Kermanşah’ta göstericiler bir polisi öldürdü. Yezd kentinde ise gösterilere katılan 40 kişi gözaltına alındı. Yezd Başsavcısı Muhammed Haddadzade, gözaltına alınanların çoğunun diğer yerleşim birimlerinden geldiğini değerlendirdiklerini ifade etti. Gösteriler nedeniyle ülke genelinde sabit ve mobil hatların tamamında internet kesildi. Amerikan AP haber ajansı, bunun İran tarihinde görülmüş en büyük internet kesintisi olduğunu yazdı. Hafta başının pazar günü olduğu İran’da gösterilere ilişkin ilk açıklamasını yayınlayan İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ülke genelinde devam eden protesto gösterilerinin devrim karşıtları ve İran düşmanları tarafından desteklendiğini söyledi. Tahran, Tebriz, Meşhed, Ahvaz, İsfahan, Yezd ve Kereç gibi birçok kentte benzin zammı protestoları cuma günü başlamıştı. Sosyal medyada çok sayıda göstericinin yaralandığını ortaya koyan videolara rağmen ölü ve yaralılar konusunda resmi bir açıklama bulunmuyor.
HÜKÜMETE DESTEK
İran hükümetinin petrol fiyatlarına zam kararını destek veren Hamaney, dün sabahki fıkıh konuşmasında eski İran Şahı’nın ailesi ve Halkın Mücahitleri Örgütünün bu eylemleri desteklediğini ve teşvik ettiğini öne sürdü. Hamaney, “Devrim karşıtları ve İran düşmanları, bu tür tahribatları ve güvenliği bozucu eylemleri desteklemiştir. Şimdi de bununla meşguller. Her ülke ve toplum için en büyük musibet olabilecek bu tür meseleleri ve güvenliği bozacak eylemleri şiddetlendiriyorlar. Ülkesini seven insan böyle bir işe bulaşmaz” ifadelerini kullandı. Yargı Erki, Meclis ve Hükümet tarafından alınan kararı desteklediğini ve bunun uygulanması gerektiğini dile getiren Hamaney, yetkililerden halkın bu artıştan zarar görmemesine dikkat etmelerini istedi.
İran İçişleri Bakanı Abdurrıza Rahmani Fazli, ülkede devam eden protestolara ilişkin, “Şimdiye kadar müdahale etmekten sakınan güvenlik güçleri, gösterilerin bu şekilde devam etmesi halinde düzeni sağlamak için gerekli adımları atmak zorunda kalacaktır” dedi.
POMPEO’DAN MESAJ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise, ABD’nin İran’da gösteri düzenleyenlerle ‘gurur duyduğunu’ söyledi. Twitter hesabında geçen yıl paylaşılmış Farsça bir tweet’i yeniden paylaşan Pompeo, “Yaklaşık 1.5 yıl önce İran halkına söylediğim gibi: ABD sizinle birlikte” ifadesini kullandı.
BAĞDAT’TA MAĞAZALARIN DEPOLARI ATEŞE VERİLDİ
IRAK’ta hükümet karşıtı gösterilerin sürdüğü başkent Bağdat’ta bazı mağazaların depoları yakıldı. Tahrir Meydanı yakınlarında Dicle Nehri kıyısındaki mağazalara ait depoların bulunduğu binanın, kimliği bilinmeyen kişiler tarafından ateşe verildiği görüldü. Binadan yükselen duman Bağdat’ın birçok noktasından görüldü. Binadaki yangına müdahale için itfaiye ekiplerinin bölgeye intikal etmemesi ise dikkati çekti. Irak’ta işsizlik ve yolsuzlukları protesto etmek amacıyla 1 Ekim’de başlayan gösterilerde şu ana kadar 319’dan fazla kişi hayatını kaybetti, 15 binden fazla kişi de yaralandı.
OLAYLAR NASIL BAŞLADI
İran Ulusal Petrol Ürünleri Dağıtım Şirketi, devlet tarafından sübvanse edilen benzinin litresini aylık 60 litreye kadar bin tümenden (50 kuruş) bin 500 tümene (75 kuruş) yükseltildiğini duyurmuştu. Araç başına bir ay içinde 60 litreden fazla benzin alınması halinde ise benzinin litre fiyatı 3 bin tümene (1,5 lira) çıkartılmıştı. Dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip ülkelerden İran’da araç başına ayda 60 litre benzin devlet tarafından sübvanse ediliyor. İran Ulusal Petrol Şirketi’nin verilerine göre, ülkenin yaklaşık 158 milyar varil ham petrol, 34 trilyon metreküp de doğalgaz rezervi bulunuyor.