TÜRKİYE enerjide dışa bağımlılığı azaltmak ve enerjiye ödediği faturayı düşürmek için yenilenebilir enerji alanında büyük projelere imza atıyor. Güneş ve rüzgâr alanında kapasitesini arttırmak isteyen Türkiye’nin bu alanda attığı en büyük adımlar ise Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) yarışmaları. Daha önce 2 rüzgâr ve 1 güneş olmak üzere 3 YEKA ihalesini yapan Türkiye, şimdi de güneşte mini YEKA’lara hazırlanıyor.
Enerji sektörünün uzun süredir beklediği mini YEKA’larda takvim önümüzdeki haftalarda açıklanacak. Ancak daha önce de sektörün rahatsız olduğu bir konu şimdi tekrar gündeme geldi. Şöyle ki son YEKA ihalesinde süreç başlamadan bir arazi sorununun başladığı iddia edildi. Güneş Enerjisi Yatırımcıları Derneği (GÜYAD) Başkanı Cem Özkök, “Çok sayıda mühendislik firması yarışma takvimi başlamadan ışınımı yüksek illerdeki potansiyel arazileri kapatıp daha sonra ihaleyi kazanacak muhtemel firmalara yüksek fiyattan satmaya çalışıyor. Daha önceki ihalelerde olduğu gibi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yarışmalar sonucunda güneş enerjisi santrallarının kurulacağı alanlar belirlenmediği için burada bir belirsizlik söz konusu. Araziler spekülasyona konu olmamalı. Bu durum bazı kişiler için bu anlamda yeni bir fırsat doğurmuş oldu” şeklinde konuştu.
SÜREÇ UZAMASIN
Özkök’e göre bu durum hem yarışmaya katılacak şirketleri zor duruma düşürüyor, hem de ihale sürecini tehlikeye atıyor. Fırsatçılık yapılarak kapatılan bu arazilerin daha sonra kendilerine yüksek fiyatlardan satılacağını belirten Özkök’e göre bunun tek çözümünün ilgili arazilerin bakanlık tarafından tespit edilip belirlenmesi. Böylece hem ihale sonrasında kısa süre içerisinde arazi bulmak zorunda kalacakları için sürecin işleyişinde bir bozulma olmayacak ve süreçte bir gecikme yaşanmayacak hem de yatırım maliyetlerinde artış olmayacak. Burada tarıma elverişsiz hazine arazilerinin kiralık olarak GES’lere tahsis edilmesi gerektiğini belirten Özkök, böylece bu arazilerin de ekonomiye kazandırılacağını ekledi.
39 İLDE 100 YARIŞMA
ÖNÜMÜZDEKİ haftalarda ihale sürecinin paylaşılması beklenen Mini YEKA ihalesinde 39 ilde 100 yarışma düzenlenecek. İhale bedelinin 1 milyar doların üzerinde olması bekleniyor. YEKA GES-3 kapsamında belirlenen bölgelerde her bir yarışma için 10 megavat olmak üzere toplam bağlantı kapasitesi 1.000 megavat olacak şekilde 100 adet yarışma yapılması planlanıyor. İlgili il için tahsis edilen toplam kapasiteye 10 ila 50 megavat arasında değişiklik gösterecek.
YEKA’LAR SANAYİ OLUŞTURUYOR
TÜRKİYE’NİN yenilenebilir enerjideki yatırımları desteklemesi aynı zamanda güneş ve rüzgâr sanayisinin hızla gelişmesine neden oluyor. Dev ihalelerdeki yerlilik oranı şartı ile rüzgâr ve güneş santrallarında kullanılacak malzeme ve ürünler için çok sayıda üretim tesisi kurulurken birçok ilde de bu landa yeni istihdam yaratılıyor.
8 BİN SANTRAL ENERJİ ÜRETİYOR
TÜRKİYE’DE elektrik enerjisi üretim santralı sayısı, 2019 yılı ilk yarısı itibarıyla 7 bin 957’ye yükseldi. Mevcut santralların 664 adedi hidroelektrik, 67 adedi kömür, 257 adedi rüzgâr, 48 adedi jeotermal, 327 adedi doğal gaz, 6 bin 349 adedi güneş, 245 adedi ise diğer kaynaklı santrallar.