South China Morning Post gazetesine göre, hükümet destekli Güney Çin Denizi Stratejik Durum Araştırma Girişiminin (SCSPI) hazırladığı raporda, eylül ayında ABD’ye ait en az 60 savaş uçağının Çin yakınlarında yakın keşif uçuşları gerçekleştirdiği iddia edildi.
Kaydedilen 60 savaş uçağından 41’inin Güney Çin Denizi, 6’sının Doğu Çin Denizi ve 13’ünün Sarı Deniz üzerinde uçtuğu ileri sürülen raporda, ABD’nin Güney Çin Denizi’nde gelecekteki uzun mesafeli görevler için hazırlık yapıyor olabileceği değerlendirmesinde bulunuldu.
Güney Çin Denizi üzerindeki gözetim uçaklarına havada yakıt takviyesi yapmak için gönderilen birçok yakıt ikmal uçağının Batı Pasifik’te ABD’ye bağlı Guam Adası’ndaki askeri üsten kalktığı ifade edilen raporda, eylül ayında havada yakıt ikmali faaliyetlerinde yaşanan artışa dikkat çekildi. Raporda, “ABD’nin, Güney Çin Denizi’ndeki hedeflere karşı gelecekteki uzun mesafeli saldırılar için hazırlanıyor olabileceği” iddiasında bulunuldu.
ABD’nin yakıt tankerlerini (Japonya’daki ABD’ye ait Kadena hava üssü yerine) Guam’dan göndermesinin “olağan dışı” bir durum olduğu vurgulanan raporda, “Çünkü bu tür operasyonlar ekonomik değil ve verimsiz. Bu gibi operasyonlar büyük ihtimalle, zorlu koşullarda gelecekteki uzun mesafeli yakıt ikmali için hazırlanıyor.” yorumu yapıldı.
Raporda, keşif uçuşları yaptığı bildirilen söz konusu uçaklardan 13’ünün Sarı Deniz’e, 3’ünün de Doğu Çin Denizi’ne doğru uçtuğu esnada Çin ordusunun tatbikat yapmakta olduğu aktarıldı.
Gerçek sayıların, tespit edilenden daha fazla olabileceğine işaret edilen raporda, bazı ABD savaş uçaklarının zaman zaman “kendilerini sivil uçaklar olarak gizlediği veya transponderleri açmadıkları” iddia edildi.
Bu durumun, Güney Çin Denizi bölgesinin hala ABD’nin birincil odak noktası olduğunu gösterdiği kaydedilen raporda, “Ancak benzer şekilde dikkati çeken, (ABD’nin) Sarı Deniz bölgesindeki faaliyetlerin, iki ay önce ara sıra görülen faaliyetlerle karşılaştırıldığında daha belirgin bir artış göstermesi.” ifadeleri kullanıldı.
GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede başta Filipinler olmak üzere aralarında Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da bulunduğu komşu ülkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin yönetiminin Güney Çin Denizi’ndeki adalara üs inşa ederek egemenlik hakkı iddiasına, bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Uluslararası kamuoyunda “Paracel” ve “Spratly” olarak bilinen takım adalar, Vietnam tarafından “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin tarafından ise “Şişa” ve “Nanşa Çündao” olarak adlandırılıyor.
Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal zemini olmadığına karar vermişti.
