Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, ham petroldeki gerileme nedeniyle 10 Mart Salı akşamı itibariyle motorinde 63 kuruş, benzinde 78 kuruşluk bir indirim olmasının beklendiğini ifade etti. Aktaş, koronavirüs nedeniyle daralan piyasadan dolayı aşağı yönlü bir eğilim olduğunu belirterek, Suudi Arabistan ve OPEC kaynaklı kısıttan dolayı bu kadar büyük geri çekiş beklemediklerini ifade etti. Rusya’nın ABD’nin şeyl (kaya gazı) türevlerine kısıtlamama olmaması nedeniyle indirime yaklaşmadığını ifade eden Aktaş, Suudi Arabistan’ın nisan ayı kontratlarında 8 dolarlık indirim yaptığını anlattı. Aktaş, “Sabah saatlerinde indirim benzinde 82 kuruştu. Sürekli ekranları izliyoruz. İki ülkenin bilek güreşi, öngörülebilir bir durum değil, bekleyip göreceğiz” dedi. Ham petrolde 32-33 dolarda teknik destek olduğunu, 35-36 dolarda fiyatın seyrettiğini dile getiren Aktaş, bu durumun devam edip etmeyeceğini zamanın göstereceğini söyledi.
8 MİLYAR DOLAR
Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, petrol fiyatlarında hızla düşen fiyatların Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlayacağını belirterek, “2019 yılı brent petrol ortalama varil fiyatı 64.37 dolardı ve Türkiye’nin ithalatı yaklaşık 263 milyon varil olarak gerçekleşti. Petrol için kabaca 17 milyar dolar civarında ödeme yaptık. 2020 yılı varil fiyatı bugünkü seviyeden hesaplarsak, ortalama 35 dolardan aynı miktar için 9 milyar dolar ödeme yapacağız. Ham petrol bugünkü fiyat seviyesinde kalırsa 8 milyar dolar daha az ödeyeceğiz. Kasamızda kalacak bu para makroekonomik dengelere de yansıyacak” dedi. Varil fiyatlarındaki düşüşün pompa fiyatlarına çok sınırlı yansıdığının altını çizen Kumbaroğlu, “Çünkü ham petrol fiyatının seviyesi, toptancı marjı ile düşündüğünüzde pompa fiyatının sadece yüzde 35’ini oluşturuyor” dedi.
DÜŞÜRÜLMESİ GEREKİR
Kumbaroğlu şöyle devam etti: “Türkiye’de yüzde 10’luk dağıtıcı ve bayi marjı ile yüzde 55’i bulan vergiler söz konusu. Özel Tüketim Vergisi ham petrol fiyatından bağımsız litre başına sabit rakam olarak belirleniyor. Bu nedenle varil fiyatı düştükçe vergi oranı artıyor. Döviz kurlarına bağlı dalgalanmalara karşı pompa fiyatlarını sabit tutabilmek için vergilerin ayarlandığı Eşel Mobil sistemi getirilmişti. Şimdi de pompa fiyatlarının ham petroldeki düşüşü daha iyi yansıtabilmesi için Eşel Mobil misali vergilerin düşürülmesi gerekir. Akaryakıt ürünlerinde vergilerin düşürülmesinden kaybedeceği geliri devlet ekonominin canlanması dolayısıyla fazlasıyla telafi edecektir.”
POMPAYA YANSIR MI
HAM petrol fiyatlarındaki gerileme nedeniyle benzin ve motorin fiyatları indirimin yansıyıp yansımayacağı merak ediliyor. Ocakta motorine bir gün önce gelen indirim artırılan özel tüketim vergisi nedeniyle pompa fiyatlarına yansımamıştı. 28 Ocakta motorine 21 kuruş, benzine 23 kuruş indirim yansıdı. 29 Ocak’tan itibaren motorinde 13 kuruş, benzinde 10 kuruş olarak yansıması beklenen indirim oranı ÖTV ile geri alındı. Şubat ayı sonunda motorinde 31 kuruş, benzinde 35 kuruş indirim geldi. ÖTV tekrar devreye girdi indirimin bir kısmı geri alındı ve pompa fiyatına 18 kuruş olarak yansıdı. Benzin ve motorindeki indirim eğer 10 Mart gecesi ÖTV oranlarında değişiklik olmazsa pompa fiyatlarına yansıyacak.
