‘İyisiyle kötüsüyle’ diye bir kalıp vardır. 2020 yılının da ağırlıklı olarak ‘kötüsüyle’ geçtiğine dair genel bir kanı hakim. Dünyayı saran koronavirüs pandemisi ve beraberinde gelen ölümler, savaşlar, yıkımlar derken koca bir yıl daha geride kaldı. İnsanlık için ders alınacak birçok gelişme yaşandı. Okullarda ders alması gereken öğrenciler ise yeni bir eğitim modeline alışmak zorunda kaldı. Eğitim evlere taşındı, sınıflar sessizliğe büründü, dersler sekteye uğradı… Eğitimde kaybı azaltmak için sayısız projeler, farklı yatırımlar ve yeni fikirler art arda geldi. Tabi defalarca değişen kararlar öğrencilerin de ailelerin de iyice kafasını karıştırdı. Ama geleceğin modeli olan uzaktan eğitim konusunda belki de bir kaç on yıla sığacak adımların tamamı bir yılda atıldı. Kısacası uzun yıllar hafızalardan silinmeyecek bir yıl sona erdi. Peki bu yıl eğitimde neler yaşandı? İşte adım adım 2020 eğitim serüveni:
OCAK: YENİ YIL YENİ UMUTLAR
Yeni yıl her defasında yeni umutlar ve güzel duygular barındırır. Ocak ayının ilk günleri de öyleydi. 4 Ocak’ta Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk ‘Türkiye’nin Otomobili’nin üretiminde ihtiyaç duyulacak teknik elemanın yetiştirilmesi için ilk kez motorlu araçlar teknolojisi alanında elektrikli araçlar dalı açılacağını bildirdi. 24 Ocak’ta ise Türk-Alman Üniversitesi İstanbul’daki yeni binalarının açılışı yapıldı. Almanya Başbakanı Angela Merkel üniversitenin iki ülke arasındaki iş birliğinin örneği ve Türk-Alman ortaklığının simgesi olduğunu ifade etti. Ancak yine yeni yılın ilk ayında İstanbul Üniversitesi’nden gelen acı bir haber tüm Türkiye’yi sarstı. İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümü 3’üncü sınıf öğrencisi Sibel Ünli intihar etti. 20 yaşındaki gencin son paylaşımındaki “Yemekhane kartımda para kalmamış, sadece bir liram var” sözleri günlerce konuşuldu.
ŞUBAT: ZAMLAR VE PROTESTO
Şubat ayında koronavirüsün ayak sesleri duyulmaya başlandı. İlerleyen günlerde iptal edilip edilmeyeceği tartışılan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) başvuruları da bu ay başladı. Sınav ücretlerine yüzde 40 zam geldi. Benzer şekilde yemekhane fiyatları da zamlandı. Boğaziçi ve Yıldız Teknik gibi üniversitelerde öğrenciler yemekhane zamlarını protesto etti. Öğrenci gösterileri de son kez yapıldı. Çünkü virüs artık değil kalabalık gruplar halinde toplaşmak sınıflara girmeyi bile engelleyecekti.
MART: UZAKTAN BAKTIRIR
Mart ayı koronavirüsle birlikte geldi. Türkiye’de ilk vakaların açıklandığı 10 Mart günü aynı zamanda bir dönüm noktasıydı. Gözle görülmeyen gizli bir güç milyonları evlerine girmeye zorluyordu. Öğrencileri de okullarına girmemeye… 12 Mart’ta ilk ve orta dereceli okullar salgın sebebiyle tatil edildi ve hayatımıza Eğitim Bilişim Ağı (EBA) girdi. Uzaktan eğitim-öğretim süreci de böylece başlamış oldu. Üniversitelerde salgın alarmı verildi, online eğitime geçildi. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) açıköğretim kurumları sınavlarını erteledi. ÖSYM de ALES, YDS, İSG gibi dokuz sınavı erteleme kararı aldı.
İlkokul, ortaokul ve lise öğrencileri için 23 Mart’ta TRT-EBA TV ile EBA üzerinden yapılacak ‘uzaktan eğitim’ başladı. Uzaktan eğitimin ilk gününde EBA TV üzerinden ortaokul öğrencilerine, Adnan Menderes’in idam animasyonunun izletilmesi büyük tepki çekti. Yaşanan yoğunluk nedeniyle EBA çöktü. Önce sadece bir haftaydı eğitimi uzaktan yapma planı. Sonra bir ay daha uzadı, 30 Nisan’a kadar ertelendi. Hal böyle olunca liselere geçiş ve üniversite sınavlarında sorulacak soruların sadece birinci dönem müfredatını kapsayacağı açıklandı.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Yekta Saraç 20-21 Haziran’da yapılması planlanan YKS’nin 25-26 Temmuz’a ertelendiğini duyurdu.
Bazı meslek liseleri tatil dahi yapmadı. Öğrenciler maske, dezenfektan, tulum gibi virüse karşı kullanılacak malzemeler üretmeye başladı.
MEB, Türkiye genelinde 69 kente 79 alanda 20 bin sözleşmeli öğretmen ataması yaptı.
NİSAN: SINIFTA KALMA YOK
Salgının durulmaya niyeti yoktu. Her sene coşkuyla kutlanan milli bayramlarda buruk bir sevinç yaşandı. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamalarının, okul bahçelerinde değil evlerde yapılacağı açıklandı. Vatandaşlar balkon ve pencerelerden İstiklal Marşı okudu. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, uzaktan eğitimin 31 Mayıs’a kadar devam etmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Selçuk, birinci dönemde alınan notların geçerli olacağını ve tüm öğrencilerin not ortalamalarına bakılmaksızın üst sınıfa geçeceğini açıkladı.
MAYIS: NORMALE DÖNÜŞ BAŞLADI
Havaların ısınmasıyla virüsün etkisinin hafifleyeceğine olan inanç sürüyordu. Normal hayata dönüşün sinyalleri de bu dönemde verilmeye başlandı. Sınav tarihleri bir kez daha güncellendi. Önce 20-21 Haziran’dan 25-26 Temmuz’a ertelenen YKS, daha sonra 27-28 Haziran tarihine çekildi. Liselere Geçiş Sınavı’nın (LGS) 20 Haziran’da, Askeri Öğrenci Sınavı’nın 14 Haziran’da yapılacağı açıklandı. Üniversitelerin 15 Haziran’da akademik takvime dönebileceği bildirildi. Uzaktan eğitim sürecinin, 2019-2020 eğitim öğretim yılının son günü olan 19 Haziran Cuma gününe kadar devam edeceği bildirildi.
YÖK, Temel Yeterlilik Testi’ndeki (TYT) 135 dakikalık süreye yalnızca bu yıl için 30 dakika daha ilave süre eklenerek 165 dakikaya çıkarıldığını açıkladı. 180 baraj puanı da bu yıl ile sınırlı kalmak şartıyla 170’e çekildi.
Yükseköğretime girişte başarı sıralaması şartı bulunanlar dışındaki programların yurtdışı yatay geçiş kontenjanlarındaki yüzde 50 kısıt kaldırıldı. İleride büyük tartışmalara yol açacak bu kararla Türk öğrencilere kendi ülkelerinde eğitim ve öğretim görebilmeleri için yeni bir fırsat doğmuş oldu.
HAZİRAN: SINAV AYI
Yazın ilk ayı yeni normal hayata geçişin başlangıcı oldu. Kreşler ve gündüz bakım evlerinin tamamı açıldı. Haziran koronavirüs gölgesinde üst üste yapılacak sınavların yapıldığı ay oldu. Hem LGS hem de YKS alınan yoğun tedbirler altında yapıldı.
20 Haziran’da yaklaşık 1.5 milyon öğrencinin girdiği Liselere Geçiş Sistemi (LGS) kapsamındaki merkezi sınav yapıldı.
27-28 Haziran tarihlerinde düzenlenen YKS’ye ise 2.4 milyondan fazla öğrenci katıldı. Sınavlar süresince vatandaşların sokağa çıkmaları kısıtlandı.
YÖK, geçici olarak Marmara Üniversitesi’ne devredilen İstanbul Şehir Üniversitesi’nin faaliyet izninin kaldırıldığını duyurdu.
TEMMUZ: GİDİLEMEYECEK ÜNİVERSİTE TELAŞI
Mart ayından sonra en sakin geçen dönemlerden biriydi. Okullar kapandı, tatil başladı. Kısa süreliğine de olsa yoğun korona gündeminde bir nebze nefes aldırdı Temmuz ayı. Haziran ayında gerçekleşen LGS ve YKS sonuçları açıklandı. Öğrencilerde bu kez de tercih kaygısı başladı. Ancak üniversiteyi kazanan öğrencilerin hiçbiri bu yıl üniversite hayatına başlayamayacaktı.
Daha önce ertelenen açıköğretim kurumları ikinci dönem sınavları 25-26 Temmuz’da yapıldı. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (AUZEF), 2020-2021’de ilk defa öğrenci alacak yeni açıköğretim lisans programları arasına psikolojiyi de ekledi. Büyük tepki çekin karar daha sonra iptal edildi.
MEB personelinin görevde yükselme, unvan değişikliği ve yer değiştirme gibi atama şartları hakkında değişiklikler yapıldı.
AĞUSTOS: YENİ EĞİTİM YILI BAŞLADI
Yeni sezonun başlayacağı dönem gelip çattı. Ancak ağustos ayının başında Pamukkale Üniversitesi bir anda gündem oluverdi. Rektör Hüseyin Bağ eşi için özel kadro ilanı yayımladığı için görevden uzaklaştırıldı.
YÖK’ün yetki devri kapsamında, eğitim fakültelerindeki öğretmenlik lisans programlarındaki derslerin, müfredatların ve kredilerin belirlenmesiyle ilgili yetki bütünüyle üniversitelere devredildi.
Aralarında Ankara, İTÜ, ODTÜ, Yıldız Teknik gibi üniversitelerinde bulduğu toplam 16 üniversiteye rektör atandı.
31 Ağustos pazartesi günü 2020-2021 eğitim-öğretim yılı Türkiye genelinde uzaktan eğitim yoluyla başladı.
EYLÜL: YÜZ YÜZE EĞİTİM
Eylül ayına yüz yüze eğitime geçme umutlarıyla girildi. MEB, Türkiye genelinde 60 alanda 19 bin 910 öğretmenin atamasını yaptı. 81 ilde EBA destek noktaları oluşturuldu.
21 Eylül tarihinde okullarda yüz yüze eğitim, seyreltilmiş uygulamalarla anasınıfı ve ilkokul birinci sınıflarda haftada bir gün olacak şekilde başlatıldı. Yüksekokullarda ise derslerin uzaktan ve dijital öğretim yöntemleriyle yapılması tavsiye edildi.
2020-KPSS Lisans Genel Kültür-Genel Yetenek sınavı 6 Eylül’de yapıldı. 2020-KPSS Lisans Alan Bilgisi sınavları 12-13 Eylül’de, KPSS Öğretmenlik Alan Bilgisi (ÖABT) sınavı ise 20 Eylül’de gerçekleşti.
EKİM: İKİNCİ AŞAMA
Ekim ayı güzel başlamıştı. Hayat giderek normalleşiyor ve buna paralel olarak da kademeli ve eğitimin kapsamı genişletiliyordu. İlkokul birinci sınıflara ilaveten 2, 3, 4, 8 ve 12’nci sınıflarda da yeniden yüz yüze eğitime geçildi. Köy okullarında ise tüm kademelerde yüz yüze eğitim başladı. Ancak ayın sonu başlangıcı gibi olmadı. 30 Ekim’de yaşanan İzmir depremi tüm Türkiye’yi yasa boğdu. Okullarda hasar olmadığı açıklansa da eğitime ara verildi.
2020 KPSS Lisans / ÖABT sınavlarının sonuçları açıklandı. Sonuçların açıklanmasının ardından ÖSYM’den flaş bir karar alındı. Bir sorununun cevabının değiştirildiği ve iki sorunun da iptal edildiği duyuruldu.
KASIMDA EĞİTİM BAŞKADIR
Kasım ayının başında yüz yüze eğitimin kapsamı daha da genişletildi. 5 ve 9’uncu sınıf öğrencileri de haftada iki gün okula gitmeye başladı. Ancak ilerleyen günlerde koronavirüs vaka sayıları yeniden artmaya başladı. Bu sebeple eğitimle ilgili alınan kararlar da yap-boza döndü. 22 Kasım’da verilecek bir haftalık ara tatil öncesi eğitimin yeniden uzaktan devam etmesi kararlaştırıldı. MEB’e bağlı resmi ve özel tüm anaokulu, ana sınıfı ve uygulama sınıflarında haftada beş gün yüz yüze eğitim yapılacağı açıklandı. Ancak gelen itirazlar üzerine karar sadece özel anaokulları için uygulanmaya başlandı.
ARALIK: SINAVLAR BAŞKA BAHARA
Yıl biterken de eğitimle ilgili önemli kararlar alındı. ÖSYM, korona tedbirleri kapsamında ALES/2, YÖKDİL/2, DUS-STS Diş Hekimliği, e-YDS/13, DİB-MBSTS, YDUS ve DHBT sınavlarını erteledi.
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması (TIMSS) sonuçlarını paylaştı. Türkiye, ilk kez her iki alanda da 500 puanın üzerine çıktı.
Okulöncesi eğitimle ilgili defalarca değişen karar bir kez daha değişti. Tüm anaokullarının 15 Aralık itibarıyla yüz yüze eğitime geçmesi kararlaştırıldı.
Uzaktan eğitim 15 Şubat’a kadar uzatıldı. İlk dönem sınavları iptal edildi. Öğrencilere elden karne vermekten vazgeçildi.
