WASHINGTON ile Pekin arasında ‘ticaret savaşları’ olarak da nitelenen gümrük tarifesi müzakerelerinin olumsuz seyrettiği bir ortamda geçen nisandan bu yana suçluların Çin’e iadesi tasarına karşı protestolara sahne olan Hong Kong, iki ülke arasında yeni bir diplomatik cepheye dönüştü. Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı Özel İdari Bölge Hong Kong’da ABD Başkonsolosluğu’nda görevli diplomat Julie Eadeh’in göstericilerin liderlerinden Joshua Wong Chi-fung ile geçen salı akşam üstü JW Marriott Hotel’de görüştüklerine dair Pekin yanlısı basının yayınladığı görüntüler sosyal medyada gündem oldu.
‘GÖRÜŞMEMDE NE VAR’
Çinli bazı sosyal medya kullanıcıları da bu fotoğrafın ABD’nin gösterilerde parmağı olduğuna dair kanıt teşkil ettiğini yazdı. Joshuo Wong ise Hong Kong’da yayımlanan The Standard gazetesine yaptığı açıklamada, “Pek çok kez Washington’a gittim, ABD Konsolosu ile görüşmemde ne var? ABD Konsolosu ile ziyaret ettiği Yasama Meclisi’nde de görüştük” dedi. Wong, görüşmede Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi Yasası’nı ele aldıklarını, ABD’ye Hong Kong yönetimine plastik mermi ve göz yaşartıcı gaz satmaya son vermesini istediklerini aktardıklarını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı Hong Kong Özel Komiseri Ofisi ise, Amerikan başkonsolosluk yetkilisini görüşmeye çağırdıklarını duyurdu.
ABD yönetiminden ise söz konusu paylaşımlara çok sert tepki geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, o fotoğrafların yayınlanarak söz konusu diplomatın hayatının riske atıldığını savundu. Sözcü Ortagus, “ABD’li bir diplomatın kişisel bilgilerinin ve görüntülerinin yayımlanması kabul edilemez” dedi ve ekledi: “Bu tarz görüşmeler, Amerikalı diplomatların dünyanın her yerinde, her gün yaptığı şeylerdir. Diplomatımız işini yapıyordu.”
TRUMP: ANLAŞMAYA HAZIR DEĞİLİZ
ABD Başkanı Donald Trump ise dün Beyaz Saray’da Çin ile yürüttükleri ticari müzakerelere ilişkin açıklamalarda bulundu. “Çin’le konuşuyoruz ve çok iyi geçiniyoruz” diyen Trump, ancak anlaşma yapmaya şu anda hazır olmadıklarını söyledi. Çin’e getirdikleri ek gümrük vergilerinin ekonomik karşılığının Amerikan vergi mükellefleri tarafından değil Çin tarafından ödendiğini söyledi. Trump, ABD’li firmaların Huawei ile çalışmayacağını da belirterek, “Huawei ile iş yapmayacağız, bu konuda gerçekten kararımı verdim” dedi.
NE OLMUŞTU
1997’de İngiltere’den Çin’e ‘bir ülke iki sistem’ mevzuatı ile bağlanan Hong Kong’da hüküm giyen veya şüphelilerin Çin’e iadesini kolaylaştıran yasa tasarısı 3 Nisan’da parlamentoya sunulmuştu. Ancak yasayla siyasi muhaliflerin hedef alınacağı endişesi var. Hong Kong
Baş Yöneticisi Lam’ın tasarıyı askıya almasını yeterli bulmayan göstericiler, resmen iptal edilmesini istiyor.
HAVALİMANINDA EYLEM
ABD ile Çin’in arası gerilirken Hong Kong’da tansiyon halen çok yüksek. Hong Kong Uluslararası Havalimanı’nda dün yerel saatle 13.00’te başlayan oturma eylemine binlerce kişi katıldı. Havalimanı personeliyle koordinasyon içinde düzenlenen oturma eylemi üç gün sürecek. Eylemin öncesinde havalimanında güvenlik önlemleri de artırıldı. ABD ve İngiltere bayrakları da açan göstericiler, “Hong Kong’u özgürleştirin” gibi pankartlar açıyor, yolculara kendilerini anlatmaya çalışıyor.
HONG KONG BAŞ YÖNETİCİSİ: DURUM SARS’TAN BETER
GÖstericilerin hedefindeki Pekin yanlısı Hong Kong Baş Yöneticisi Carrie Lam, protestoların ulaştığı boyuta dair çarpıcı açıklamalar yaptı. 2004’te bölgede ölümlere yol açan SARS virüsü salgınına atıf yapan Lam, “SARS’ın yol açtığı ekonomik küçülme ile karşılaştırıldığında, bu seferki durum çok daha ağır. Diğer bir ifadeyle, ekonomik toparlanma çok uzun zaman alacak” dedi. Carrie Lam hafta başında yaptığı açıklamada Hong Kong’un “çok tehlikeli bir eşikte” olduğunu söylemişti. Lam ayrıca göstericileri, iade tasarısını “Hong Kong’u yok etme” amacıyla kullanmakla suçlamıştı.