TRABLUS’un içinde bulunduğu kaosa çoğunluğu Muammer Kaddafi döneminde ülkeye daha fazla para kazanmak için gelmiş Türk vatandaşları da yakından tanıklık ediyor. Kaddafi devrilmeden çok kısa süre önce Trablus’a restoran açmak için gelen Ahmet Gülmüş, 2011’deki olaylar başlamadan birkaç gün önce Sultan Ahmet restoranında tamirat yapıldığını ancak Kaddafi öldürülünce Libya’daki 132 Türkle birlikte askeri uçakla ülkeden tahliye edildiğini anlatıyor. Ülkedeki büyük güvenlik riski nedeniyle tahliye edildiği uçakla Dalaman’a giden Gülmüş, iyi iş yapacağına inandığı restoranı açmak için 9 ay kadar Türkiye’de beklemiş.
YEMEKLERE BÜYÜK İLGİ
Gülmüş, ilk fırsatta Trablus’a dönerek restoranını açmış. Libya’da Türk yemeklerine yönelik büyük ilgi nedeniyle iyi de iş yapmaya başlamış. Lakin 2013’te çatışmalar şiddetlenince Ahmet Gülmüş, restoranı kapatıp yeniden Türkiye’ye dönmek zorunda kalmış. 2002-2007 yıllarında Irak’ta yaşayan Türk işletmeci, “Trablus’ta kaldığım 9 sene boyunca başıma çok olağanüstü bir olay gelmedi. Trablus konusundaki barış umudumu hiçbir zaman kaybetmedim. 3-4 ayda bir ailemi görmek için Türkiye’ye dönüyorum. Ben gittiğim zamanlarda dükkâna ortağım bakıyor. Burada Türkleri seviyorlar. Restorana gelenler, özellikle geçmişte Türkiye’ye gidenler bizimle Türkçe konuşmaya çalışıyor” diyor.
‘BİZİM İÇİN DAHA RİSKLİ’
Gülmüş’ün yanında çalışan Hataylı garson Ali Gassaloğlu, patronundan bir yıl önce 2010 yılında daha fazla para kazanmak için Trablus’a göç etmiş. Aileden Arapça bildiği için Libya’da çok büyük bir uyum sorunu yaşamayan 34 yaşındaki Gassaloğlu, o zamanlar Libya’da çok iyi para kazanma imkânları bulunduğundan bahsediyor. 12 Ocak’taki ateşkesten önce büyük bir korku yaşadıklarını, Hafter cephesinin çok yoğun saldırılarda bulunduğunu ancak ateşkesten sonra rahatladıklarını söyleyen garson, “Ben Kaddafi’nin devrilmesini de gözlerimle gördüm. 2011’de buradaydım. Bu durum bizim için Kaddafi olaylarından daha riskli çünkü Hafter Türk düşmanı” diyor. Çatışmalara uzakta bulunan Dahra’da yaşayan Türk garson, 12 Ocak’tan önce bütün şehrin bombardıman ve çatışma sesleriyle inlediğini, ancak şu anda şehirdeki günlük yaşantının normale döndüğünü anlatıyor.
‘ATEŞKESTEN SONRA İŞLERİM AÇILDI’
Mardinli Hasan Aykaç da diğer Türklere benzer şekilde Kaddafi öncesi 2010 yılında Libya’ya göç etmiş. Libya’da mobilya dekorasyonu dükkânı bulunan Aykaç, 12 Ocak’taki ateşkesten sonra işlerinin yeniden açıldığını söylüyor. Aykaç, “12 Ocak’tan sonra yaşam çok değişti. İnsanlar sokağa çıkmıyordu. 12 Ocak’tan sonra insanlar artık sokağa çıkmaya başladı, işlerimiz de böylece arttı” diyor. Aykaç, konuştuğu Libyalıların Türk askeri konusundaki fikirlerini de aktardı. Hasan Aykaç, “Türkiye’nin hükümetle imzaladığı askeri anlaşmayı herkes destekliyor ancak sahada Türk askerinin savaşmasını bir kesim istemiyor. Bazıları sanki Türk askeri hep burada kalacakmış hissiyatı içinde. Ancak biraz daha eğitimli, dünyayı tanıyan ve siyaseti okuyan kişiler Türk askerinin buraya gelmesi ihtimaline çok olumlu bakıyor. Çünkü buna ihtiyaçları var” dedi. Hasan Aykaç, Hafter’in başkent Trablus’u alması durumunda Türkiye’ye döneceğini söylüyor.
Hürriyet’in ulaştığı konsolosluk kaynaklarına göre, Trablus ve çevre ilçelerinde yaklaşık 300 kadar Türk vatandaşı bulunuyor. Bu kişilerin önemli kısmı restoran, mobilya ve araba tamiratı gibi işlerle uğraşıyor.
