İkinci el araç satışı yıllık 10 milyona dayanırken Ticaret Bakanlığı, hem kayıtdışı satışı önlemek hem de tüketiciyi korumak amacıyla yaptığı mevzuat düzenlemelerinin ardından denetime yöneldi. İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte 15 Ağustos 2020 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle galerilere, satışın yapıldığı tarihten önceki üç gün içinde TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip ekspertiz işletmesinden ekspertiz raporu alma zorunluluğu getirilmişti. Ancak galericiler söz konusu zorunluluğa uyumda isteksiz davranırken, Türkiye Noterler Birliği ekspertiz raporu olmaksızın yapılan satışları bakanlık bünyesinde oluşturulan İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticareti Bilgi Sistemine kaydediyor. Böylece Ticaret Bakanlığı, sistem üzerinden galericilerin bir yıl içinde ne kadar araç alım satımına aracılık ettiğini, hangisinde ekspertiz raporu olduğunu hangisinde olmadığını tarih tarih görebiliyor.
YAZI GÖNDERİLDİ
Ekspertiz raporu zorunluluğu, 8 yaş veya 160 bin kilometrenin altındaki 2.el otomobiller ve arazi taşıtlarının satımında TSE belgeli ekspertiz işletmelerinden rapor alınması için galerileri zorunlu tutuyor. Ancak bulunduğu ilde TSE belgeli ekspertiz işletmesi bulunmayan galeriler bu kuraldan muaf bulunuyor. Yetkililer tarafından bilgi sistemi üzerinde yapılan incelemede ekspertiz raporu kuralına uyulmadığının görülmesi üzerine 28 Nisan’da TOBB ve TESK’in ilgili üyelerine gönderilmek üzere hazırlanan genelgede şu uyarı yapıldı: “Bakanlık ile Türkiye Noterler Birliği arasında gerçekleştirilen veri paylaşımı entegrasyonuna istinaden işletmeler tarafından satıştan önce ekspertiz raporu alınıp alınmadığı bilgisi dahil taşıt satış bilgilerinin takibinin sağlanabildiği, belirtilmekte olup, bu kapsamda ekspertiz raporu alma yükümlülüklerinin eksiksiz yerine getirilmesini ve idari yaptırıma maruz kalınmamasını teminen, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden tüm işletmelerin bilgilendirilmesi arzu edilmektedir.”
Söz konusu kurala uyulmaması halinde Perakende Ticaretin Düzenlenmesine ilişkin Kanun gereği idari para cezası uygulanırken, aykırılığın tekrarı halinde galericilerin ikinci el taşıt alım satımına ilişkin yetki belgesi iptal edilebiliyor. Yetki belgesi iptalinin gerçekleşmesi durumunda ise 1 yıl süreyle aynı kişiye belge verilmiyor.
TÜKETİCİNİN HAKLARI NELER?
İkinci el otomobil ve arazi taşıtının motor, şanzıman, tork konvertörü, diferansiyel ve elektrik sistemi, satış tarihinden itibaren üç ay veya beş bin kilometre satışa aracılık eden galericinin garantisi altında bulunuyor. Bu parçalarda garanti süresi veya kilometresi içinde meydana gelen arızaların, azami kırk beş iş günü içinde giderilmesi gerekiyor. Arızanın 10 iş günü içinde giderilememesi halinde, tamirde geçen on iş gününü takip eden üç gün içinde, teslim edilen ikinci el otomobil ve arazi taşıtına benzer özelliklere sahip ücretsiz ikame taşıt tahsis edilmesi zorunluluğu bulunuyor. Tamirde geçen süre garanti süresine ekleniyor.