Investing.com – Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Aralık 2020 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Kasım’da 51,4 olarak ölçülen manşet PMI Aralık’ta 50,8’e geriledi. Son veri, faaliyet koşullarındaki iyileşmenin sürdüğüne işaret etse de, söz konusu iyileşme son 7 ayın en düşük düzeyinde gerçekleşti.
2019’un son çeyreğini büyüme eşiği altında geçiren imalat PMI, 2020’ye yükselişle başladı, pandemi döneminde ise rekor düşük seviyeye geriledi. Yılın 2. yarısında başlayan toparlanma ile 56,90 seviyesine kadar çıkan yükseliş, son çeyrekte ivme kaybetti. Bu düşüşte ithal mal tedarikinin döviz kurlarındaki yükseliş nedeniyle zor olması ve yine dövizdeki artışa bağlı yeni siparişlerdeki azalma etkili oldu.
Covid-19 salgını ve salgının yayılmasını önlemek için devreye sokulan kısıtlamalar, Aralık’ta üretim ve yeni siparişlerde yavaşlamalara yol açtı. Her iki göstergede de yavaşlama kasım ayına göre daha belirgin, ancak salgının ilk dalgasına göre çok daha ılımlı gerçekleşti. Birçok ihracat pazarında virüsün ikinci dalgasının yaşanmasına bağlı olarak yeni ihracat siparişleri de yavaşladı. Üretim ve yeni siparişlerdeki ivme kaybına rağmen, Türk imalatçıları üretimi desteklemek amacıyla hem çalışan sayısını hem de satın alma faaliyetlerini artırdı. İstihdam üst üste yedinci ay artış gösterdi. Söz konusu artış güçlü düzeyde gerçekleşti ve oran olarak Kasım ayına kıyasla değişim göstermedi. Önceki ayda yaşanan düşüşün ardından girdi alımlarında da artış kaydedildi. Satın alma faaliyetlerindeki artışa karşılık, ham madde temininde yaşanan zorluklar nedeniyle girdi stoklarındaki düşüş devam etti.
Teslimat sürelerinin anketin başladığı Haziran 2005’ten beri ikinci en yüksek oranda artması, arz tarafında yaşanan sorunları öne çıkardı. Teslimat sürelerindeki en belirgin artış, salgının nisan ayındaki zirvesinde görülmüştü. Arz yetersizliklerinin para birimindeki zayıflık ile birleşmesi, girdi maliyetlerinde keskin ve önceki aya göre hızlanan bir artışa yol açtı. Enflasyon oranı Eylül 2018’den beri en yüksek düzeyde kaydedildi. Böylece nihai ürün fiyatlarında da keskin artış gözlendi. Ancak bu artış kasım ayına göre hafif yavaş gerçekleşti.
Yazar: Deniz Engin