Muhalefetteki İşçi Partisi, Liberal Demokrat Parti, İskoç Ulusal Partisi (SNP) ve sosyal demokrat Galler Partisi Plaid Cymru tarafından yapılan ortak açıklamada, Başbakan Johnson’ın sunduğu erken seçim teklifine ilişkin pazartesi yeniden yapılacak oylamada karşı yada çekimser oy verecekleri belirtildi.
Açıklamada, ekimde yapılacak AB Zirvesi’nden önce herhangi bir erken seçim teklifine onay verilmeyeceği vurgulandı.
SNP Milletvekili Ian Blackford ise İngiliz yayın kurumu BBC’ye yaptığı açıklamada, İngiltere’nin AB’den anlaşmasız şekilde ayrılmayacağından emin olmak istediklerini söyledi.
Avam Kamarası Lideri Jacob Rees-Mogg, hükümetin daha önce yapılan oylamada gerekli çoğunluğun desteğini alamayan erken seçim teklifini pazartesi günü yeniden parlamentoya sunacağını açıklamıştı.
Hükümetin çarşamba günü parlamentoda oylanan teklifi, 15 Ekim’de erken genel seçime gidilmesini öngörüyordu.
Avam Kamarası’nda yapılan oylamada, teklif 65 “hayır” oyuna karşı 298 “evet” oyu almış ancak 650 üyeli parlamentodan geçmesi için gereken 3’te 2’lik çoğunluğa erişememişti.
Muhalefet partileri ise, erken seçime desteği, anlaşmasız Brexit’i önleyecek tasarının yasalaşması koşuluna bağlamıştı.
Anlaşmasız Brexit’i önleyecek tasarı
Avam Kamarası’ndan çarşamba günü onay alan, anlaşmasız Brexit’i önlemeye dönük tasarının parlamentonun üst kanadı Lordlar Kamarası’nda görüşülmesine başlandı. Tasarının, Lordların onayını almasının ardından pazartesi günü yasalaşması bekleniyor.
Tasarıya göre İngiliz hükümeti, 19 Ekim’e kadar AB ile bir Brexit anlaşması sağlayamazsa veya anlaşmasız ayrılık için parlamentonun onayını alamazsa, AB’den Brexit için 3 aylık erteleme talep etmek zorunda olacak.
Tasarıya göre AB’nin farklı bir tarih teklif etmesi durumunda da bunu kabul veya ret yetkisi İngiliz hükümetinde değil, parlamentosunda olacak.
Tasarının pazartesi günü yasalaşması ve yürürlüğe girmesi durumunda muhalefet partilerinin, hükümetin erken seçim teklifine destek verme olasılığı bulunuyor. Ancak muhalefet, seçim tarihi için kasım ayını işaret ediyor.
Johnson 3 günde 23 milletvekili kaybetti
Başbakan Boris Johnson milletvekillerinin Brexit sürecine müdahil olmasını engellemek için geçen hafta 9 Eylül – 14 Ekim’de parlamentoyu tatil etme kararı almıştı.
Bunun üzerine gayretlerini hızlandıran muhalefet partileri, iktidar partisindeki 21 muhalif milletvekilinin de desteğiyle önceki parlamento gündemini belirleme yetkisini hükümetten kendi ellerine almıştı.
Daha önce bir milletvekilinin Muhafazakar Partiden Liberal Demokrat Partiye geçmesiyle parlamentodaki çoğunluğunu kaybeden Boris Johnson, muhalefetle hareket eden 21 milletvekilini de partisinin parlamento grubundan ihraç etmişti.
Johnson’ın böylece kaybettiği 22 milletvekiline dün hem kabineden hem de milletvekilliğinden istifa eden kardeşi Jo Johnson da katılmıştı.
Brexit süreci
Johnson, 31 Ekim’de anlaşma olsun veya olmasın İngiltere’yi AB’den ayırmaktaki kararlılığını sık sık yineliyor.
Eski Başbakan Theresa May’in AB ile vardığı Brexit anlaşması parlamentoda 3 kez reddedilmişti.
Johnson, May’in istifa kararı almasının ardından Muhafazakar Partinin yaklaşık 150 bin üyesinin oylarıyla başbakanlık görevine seçilmişti.
İngiliz Parlamentosu, 29 Mart’ta gerçekleşmesi gereken anlaşmasız Brexit’i yasa çıkartarak engellemiş, hükümet AB’nin de onayıyla Brexit’i 31 Ekim’e ertelemişti.
İngiltere, 2016’daki referandumda yüzde 48’e karşı yüzde 52 oyla AB’den ayrılma kararı almıştı.