İNŞAAT sektörünün belki de son 20 yılın en ciddi durgunluğu ile karşı karşıya olduğu artık sır değil. Bu durum rakamlara net olarak yansımış durumda. Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre ülke genelinde ilk altı ayda 505 bin 796 konut satılmış. Geçen yılın aynı döneminde bu rakamın 646 bin 32 olduğunu düşünürsek TÜİK verileri bize yaklaşık yüzde 22’lik daralmayı net bir şekilde ortaya koyuyor.
Bu daralmanın en çok hissedildiği yerler ise büyük şehirler. Anadolu’da da durgunluk var. Özellikle tatil bölgelerinde başta gurbetçiler olmak üzere konut satışlarında bölgesel artışlar da yok değil. Peki Bodrum ve civarında durum ne? Bölgede nabzı iki ayrı şapkasıyla tutabilen Çağdaş Holding İcra Kurulu Üyesi Dağlarca Çağlar’la ile tam da bu konuyu konuştuk.
Dağlarca Çağlar’ın şapkalarının ilkinde sahip oldukları hazır beton şirketi olan Çağdaş Beton var. Kendi ihtiyaçları haricinde bölgenin hazır beton ihtiyacının yaklaşık yüzde 70’ini karşılıyorlar. Bu alandaki satış performansı, sektörün de durumunu gözler önüne seriyor.
Dağlarca Çağlar, “Hazır beton satışları aracılığıyla tüm Bodrum yarımadasını okuyabiliyoruz. 2017-2018 kış sezonunda 600 bin metreküp beton döktük. Ama 2018-2019 kış sezonunda bu rakam 480 bin metreküplere indi. Buradan aslında inşaattaki daralmayı da görebiliriz. Bodrum yarımadasının yüzde 70-75 hazır beton tedarikini Çağdaş olarak biz sağlıyoruz. Bir daralma var ama İstanbul’a göre çok çok iyi durumdayız” diyor.
İSTANBUL-BODRUM FARKI
“İnşaat sektöründeki daralma İstanbul’daki hazır betoncuların bir bölümünü de oldukça sıkıntıya soktu” diyen Çağlar, bu noktada sahip oldukları diğer şapka yani gayrimenkul şirketi yöneticisi olarak tespitlerini sürdürüyor:
“Bizim hitap ettiğimiz, metrekare fiyatı 25 bin – 30 bin TL ve üzeri. Lüks segmentte bir zayıflama görülüyor. Ama metrekaresi 8 ila 12 bin TL’lik projelerde ciddi bir sirkülasyon var. Fiyatı 1 ila 1.5 milyon TL olan konutlarda hem birinci el, hem de ikinci el pazarı hareketli. Buralarda hiçbir sıkıntı yok. İstanbul’daki gayrimenkul pazarı açısından bir karşılaştırma yapacak olursam net olarak şunu söyleyebilirim; İstanbul’a göre çok çok iyi durumdayız. İstanbul’da 1 milyon TL bandında ev yine satılmıyor. Çünkü orada bir mevduat faizi hesabı var. İstanbul’daki vatandaşın bir evi varsa yatırım için 1 milyon bandındaki evi tercih etmiyor. Gidiyor parasını mevduat faizine yatırıyor. Bodrum’u tercih eden ise bu hesaba takılmıyor. Burada yaşamayı düşünüyor. O yüzden parasını verip konutunu alıyor. Yatırım için alıyorsa da Bodrum’un değerleneceğini biliyor. Günümüzde inşaatçıların, gayrimenkul geliştiricilerinin en büyük rakibi mevduat faizleri. Faizler düştükçe bu tablo değişecek.”
BODRUM’DA FİYATLAR DÜŞMÜYOR
ÇAĞDAŞ Holding İcra Kurulu Üyesi Dağlarca Çağlar son 30 yılda zaman zaman yaşanan ekonomik çalkantılara rağmen Bodrum’da emlak fiyatların hiç aşağı gitmediğine dikkat çekti. Çağlar, “Bodrum’da fiyatlar olduğu yerde sayıyor ama kesinlikle düşmüyor. Bunun tek nedeni var o da arsa… Kompakt bir arazideyiz, bir yarımadadayız. Yavaş yavaş arsa varlığı daralıyor. Euro 3 TL iken de denize sıfır arsanın metrekaresi 1000 Euro’ydu. Şimdi Euro 6.50. Aynı arsanın metrekaresi yine 1000 Euro. Ben o arsanın üzerine kaliteli malzemeler, kaliteli işçilik ve enflasyonist ortamdaki maliyetleri ekliyorum. Bir de kâr etmem lazım. Tüm bunları üst üste koyduğunuzda Bodrum’da fiyatların aşağı gelmesi mümkün değil” diye konuştu.
PAZARLAMAYA İHTİYAÇ VAR
BODRUM’un turizm özelinde yurtdışında öncelikle pazarlanması gereken bir lokasyon olduğuna da dikkat çeken Dağlarca Çağlar, “Bodrum, Türklerin algısında olduğu kadar yurtdışında bilinmiyor. Biz Bodrumlular açısından çok acı ama; özellikle Arap dünyasında Karadeniz daha çok biliniyor. Avrupalılar, Araplara göre Bodrum’u daha iyi biliyor. Tanıtım anlamında kesinlikle Antalya’nın çok gerisindeyiz. Bodrum’un hem kamu, hem yerel idare hem de özel sektör eliyle daha fazla pazarlanmasına ihtiyaç var” ifadelerini kullandı.
‘LÜKSÜN EN TEPESİ’ ETKİYİ DAHA DA ARTTIRACAK
BODRUM son yıllarda küresel lüks otel zincirlerinin dikkatini fazlasıyla çekmeye başladı. Bu konuya özellikle dikkat çeken Dağlarca Çağlar şunları aktardı: “Yurtdışı bilinirlik anlamında Bodrum’a değer katan yatırımlardan bir Yalıkavak Marina’nın inanılmaz bir etkisi oldu. Mandarin Oriental markasının da ciddi bir katkısı var. Şimdi yatırımı devam eden Four Seasons markasının da çok ciddi bir etkisi olacak. Bizler de Swissotel gibi çok iyi markaları Bodrum’a kazandırdık. Fransa’dan çıkıp 80-100 metre yatına binen bir iş adamı Akdeniz havzasına vardığında, Yalıkavak Marina, Nusret’i gördüğünde teknesini buraya bağlıyor. Yarın Four Seasons’ı da gördüğünde bu etki katmerlenerek artacak.”
PERAKENDE VE TURİZMDE BÜYÜYECEK
ÇAĞDAŞ Holding ana işi inşaat ve hazır beton dışında, peyzaj, site yönetimi, perakende ve turizm alanlarında da faaliyet gösteriyor. Perakende elektronik ayağı Ege ve Antalya’daki Samsung bayilikleri aracılığıyla devam ediyor. Şirket Samsung dışında bir başka dev markanın da bayiliklerini bünyeye katmak için görüşmelerini sürdürüyor. Dağlarca Çağlar, elektronik perakende işini sevdiklerini belirterek “Samsung’un en karlı olduğu bölge Doğu Anadolu, sonrasında ise Ege geliyor. Buradan bakıldığında da biz çok doğru bir bölgeye yatırım yapıyoruz” bilgisini paylaştı.
‘CENNET’TE DETOKS
5 yıl önce Swissotel Resort Bodrum Beach markasıyla turizm sektörüne adım attıklarını hatırlatan ve turizmin ana iş kollarından biri haline dönüştüğünü belirten Dağlarca Çağlar, “Şimdi ikinci Swissotel’i, Swissotel Residences Bodrum Hill’i açmak için gün sayıyoruz. Bir de Cennet Koy’da 26 odalık bir butik otel planımız var. Cennet Koyu’nda tam anlamıyla bir detoks oteli planlıyoruz. Doğamız, yürüyüş parkurumuz gerçekten muhteşem. Burası sadece yazın değil, kışın da ilgi çekebilecek bir yer olacak. Bodrum’a detoks için gelen Kate Moss gibi ünlülerin çok fazla ilgisini çekecek bir model hedefliyoruz” dedi.