ABD’nin sert ekonomik yaptırımlar uyguladığı İran taviz vermiyor. İran’ın yarı resmi haber ajansı Fars’ın haberine göre, Tahran yönetimi yüzde 3.67 zenginleştirilmiş uranyum seviyesini nükleer anlaşmada belirlenen 300 kilogram stok limitinin üstüne çıkardı. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçilerinin geçen çarşambadan bu yana İran’ın zenginleştirilmiş uranyum miktarını ölçtüğünü ve stokların 300 kilogramın üstüne çıktığını tespit ettiklerini açıkladı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, İran’ın nükleer anlaşmada belirtilen sınırları aştığını, İran basınında çıkan haberlerin ardından teyit etti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musavi ise Avrupa’nın nükleer anlaşmayı kurtarmak için acele hareket etmesi gerektiğini söyledi.
ÖNCEDEN DUYURMUŞTU
İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, 26 Haziran’da yaptığı açıklamada, Avrupalı taraflara verilen sürenin dolmasının ardından zenginleştirilmiş uranyum miktarını artıracaklarını duyurmuştu. Zenginleştirilmiş uranyum reaktör yakıtı ve nükleer silahların yapımında kullanılıyor. Avrupalı ülkeler eğer anlaşma ihlal edilirse İran’a yaptırımların yeniden başlatılacağını açıklamıştı. ABD’nin yaptırımlarına karşı 8 Mayıs’ta anlaşmaya taraf ülkelere 60 gün süre veren İran, zenginleştirilmiş uranyum kapasitesini artıracağını bildirmişti. İran ile 2015’te imzalanan nükleer anlaşmaya ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Çin ve Rusya taraf olmuştu. İran Dışişleri Bakanı Zarif, dün yaptığı açıklamada, ABD, İran’a saygı gösterene dek iki ülke arasında bir görüşme olmayacağını ifade etti. İran’ın asla ABD’nin baskılarına boyun eğmeyeceğini belirten Zarif, “ABD, İran ile görüşmek istiyorsa, İran’a saygı göstermeyi denemeli” dedi.
BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ
Trump yönetimi, 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan 8 Mayıs 2018’de çekildiğini açıkladı. Sonrasında Tahran yönetiminin petrol ihracatını hedef alan yaptırımları uygulamaya koyan ABD, nisan ayında İran Devrim Muhafızları Ordusu’nu ‘yabancı terör örgütleri’
listesine aldı. ABD’nin sert yaptırımlarıyla ekonomisi zarar görmeye başlayan İran, mayıs ayında nükleer faaliyetlerinin bir kısmını yeniden uygulamaya başladığını ve anlaşmanın taraflarına İran’ın çıkarlarını koruyacak önlemler alması için 60 gün süre verdiklerini duyurdu.