İspanya’da yaklaşık 250 gündür süre gelen hükümetsizliği sona erdirecek ve kurulacak koalisyon ile ülke tarihinde bir ilk olacak hükümet için meclisteki güvenoyu oturumu başladı.
Uzun zamandır ayrılıkçı girişimlerle öne çıkan Katalonya sorunu, meclis genel kurulunda başlayan güvenoyu oturumunun da ana gündem maddesi oldu.
Ülkede geçen yıl 28 Nisan ve 10 Kasım’da yapılan iki erken genel seçimin ardından, birinci parti konumundaki Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) ile aşırı sol görüşlü Unidas Podemos ittifakı arasında anlaşmaya varılan koalisyon hükümetinin programı, PSOE lideri ve geçici hükümetin başbakanı Pedro Sanchez tarafından sunuldu.
Sanchez, yaklaşık 2 saat süren meclis genel kurulundaki konuşmasına, Katalonya sorununa atıfta bulunarak, “İspanya parçalanmayacak” sözleriyle başladı.
Katalonya’da ayrılıkçı girişimlerin “anayasal çerçevede çözülmesi gerektiğini” söyleyen Sanchez, 1 Ekim 2017’de Katalonya’da yapılan yasa dışı bağımsızlık referandumu sonrası başlayan ve halen devam eden ayrılıkçı Katalan siyasetçilere yönelik dava süreçlerinin yeni dönemde siyasetin gerisinde kalması gerektiğini savundu.
Sanchez, “Meselenin hukuki boyutunu geride bırakarak siyasi diyaloğu yeniden başlatmak gerekiyor. Katalonya’da baştan başlamayı teklif ediyorum.” dedi.
Konuşmasının büyük bölümünü, sol koalisyon hükümetinin gelecek 4 yıllık dönemdeki vaatlerine ayıran Sanchez’in, geçmiş sağ hükümet tarafından yapılan çalışma reformunun iptal edilmesi, vergi affının yasaklanması, yolsuzlukla, kadına yönelik şiddetle, fakirlikle, sosyal eşitsizlikle ve iklim değişikliğiyle mücadele sözleri öne çıktı.
Basit çoğunlukla kurulması bekleniyor
İspanya tarihinde ilk defa hafta sonu başlatılan meclisteki güvenoyu oturumunun 5 ve 7 Ocak’ta devam etmesi öngörülüyor. 6 Ocak resmi tatil olduğu için oturum olmayacak.
Meclis takvimine göre, 7 Ocak’ta güven oylamasının yapılması gerekirken; sol koalisyon hükümetinin ikinci turda basit çoğunlukla kurulması bekleniyor.
İspanyol meclisinde 350 sandalyenin 120’si PSOE, 35’i de Unidas Podemos ittifakında bulunuyor.
Meclis salt çoğunluğu için gerekli olan 176’yı yakalayamayan PSOE-Unidas Podemos sol koalisyonuna dışarıdan 6 küçük parti destek verirken, bu partilerin toplam milletvekili sayısı 12 olduğundan, kurulacak hükümete “evet” diyenlerin sayısının 167’de kalması tahmin ediliyor.
Azınlık sol koalisyon hükümetinin basit çoğunluğun aranacağı ikinci tur oylamada 167 “evet”, 18 “çekimser” ve 164 “hayır” oylarıyla kurulması öngörülüyor.
PSOE’nin referandum yapılmasını kabul ettiği ileri sürülüyor
Ayrılıkçı Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) ile Bask bölgesinin bağımsızlığı savunan EH Bildu ittifakının “çekimser” oyları, PSOE- Unidas Podemos koalisyonunun güvenoyu almasını sağlayacak.
Bu konuda belirleyici olan ERC’nin PSOE ile vardığı anlaşma henüz kamuoyuyla paylaşılmazken İspanyol basınındaki haberlerde, PSOE’nin Katalonya’da bölgesel bir referandum yapılmasını kabul ettiği ileri sürülüyor.
ERC’nin üst düzey temsilcileri hükümete destek vermek için “İspanya ve Katalonya hükümetlerinin eşit şartlarda diyalog masasına oturmasını”, “Katalonya’da yasal bir bağımsızlık referandumu yapılmasını” ve “tutuklu ve yurt dışına kaçan Katalan siyasetçilerin serbest bırakılmalarını” şart koyduklarını açıklamışlardı.
İspanyol meclisinde başlayan güvenoyu oturumunda söz alan sağ görüşlü Halk Partisi’nin sözcüsü Cayetana Alvarez de Toledo’nun “PSOE ve ERC arasında varılan anlaşma okunsun” talebi, Meclis Başkanı Meritxell Baret tarafından reddedildi.
Merkez Seçim Kurulu’nun bir gün önce verdiği, Katalonya Özerk Hükümet Başkanı Quim Torra hakkındaki 1,5 yıl kamu görevinden men edilmesi cezasının hemen uygulanması ve tutuklu Katalan siyasetçi Oriol Junqueras’ın Avrupa parlamenteri olamayacağı yönündeki kararlar, Katalonya’daki mevcut sorunu daha da zorlaştırdı.
İspanya’da bu yıl sol koalisyon hükümetinin, ülkenin diğer sorunlarına dikkati çekerek Katalonya sorununu ana gündem maddesi olmaktan çıkarmaya çaba göstermesi, bu krizden en fazla siyasi çıkar sağlayan sağ partilerin ise Katalonya meselesini sıcak tutmaya çalışması bekleniyor.