Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) özel öğretim kurslarının geçtiğimiz haziranda kapatılacağını açıklamış, daha sonra bu süre Haziran 2020’ye kadar uzatılmıştı. Buna göre, özel öğretim kursları bu eğitim öğretim yılının sonunda kapatılacak, kurs faaliyetleri sadece devlet eliyle yürütülecek. Özel sektör kurs veremeyecek. Bakanlık geçtiğimiz yıl yaptığı duyuruda, kursları bursluluk sınavı yapmama, aileleri ise kurslara kayıt yaptırmama konusunda uyarmıştı.
ERKEN KAYIT AVANTAJI
Bakanlığın kapatılacağına ilişkin uyarılarına rağmen üniversite ve lise sınavlarına hazırlık kursları gelecek yıl için öğrenci kaydı almaya başladı. ‘Erken kayıt avantajı’ndan yararlanmak isteyen bir veli gibi bu kursların kayıt sürecini yerinde araştırdık. Gelecek yıl 12’nci sınıfa gidecek hayali bir öğrenci için İstanbul’un farklı bölgelerindeki kursları gezdik. Kapısını çaldığımız 15 özel öğretim kursunun hiçbiri, “Gelecek yıl için kayıt almıyoruz” demedi. Fiyatlarında da büyük farklılıklar olduğunu gördük. Üniversite sınavına hazırlığın bedeli 4 bin ile 50 bin TL arasında değişiyor. Kimi kurs erken kayıt indirimi yaparken, kimi talebin fazlalığını gerekçe göstererek herhangi bir indirim uygulamıyor. 10-15 kişilik sınıflarda eğitim veren de var, 4-5 kişilik sınıflarda eğitim veren de. Az öğrencili sınıflarda eğitim verenlerden bazıları kendilerine ‘butik eğitim kurumu’ derken, bazıları ‘VIP kurs’ ismini veriyor.
HER DERSTEN EĞİTİM SÖZÜ
MEB dershanelerin, kapatılmaları sürecinde tek dersten eğitim veren özel öğretim kursuna dönüşebilmelerinin önünü açmıştı. Birçok dershane kapatılırken bazıları özel öğretim kursuna dönüştü. Ruhsatları tek ders olarak gözükse de bu kurslar da tüm derslerden eğitim verdiklerini belirtiyor. Bazılarının tabelasında ise ‘matematik kursu’ yazıyor. Ancak yetkililerle konuştuğumuzda “Resmiyette öyle, biz her dersten eğitim veriyoruz” diyor.
PEŞİNATA GELECEK YIL İÇİN İNDİRİM
Küçükçekmece’nin bazı bölgelerindeki kursların fiyatı 4 bin ile 8 bin lira arasında değişiyor. Bunların çoğu ders-
hanelerden dönüşen kurumlar. Bir kurumun Küçükçekmece şubesindeki fiyatı 7 bin lirayken, Bakırköy şubesindeki fiyatı 10 bin, Beşiktaş’taki 15 bin, Kadıköy’deki ise 20 bine kadar çıkabiliyor. Bu durum, kursun bulunduğu bölgedeki bina kiraları, öğrencilerin sosyoekonomik durumu ve farklı öğretmen giderleriyle açıklanıyor. Peşinat ve kredi kartı ödemelerine göre, fiyatlarda indirim uygulanabiliyor. Örneğin, 7 bin liralık bir kursu erken kayıt avantajı ve peşin ödemeyle 5 bin 800 liraya kadar düşürtebildik. 7 bin liralık bir başka kursu ise 1000 lira peşinat ve taksitle 6 bin 500 liraya alabildik. Erken kayıt avantajı için son günler olduğu söyleniyor. Mayıs ayından itibaren fiyatların artacağını öğreniyoruz. Kadıköy’de fiyatlar daha yüksek. Kayıtlar 8 bin liradan başlıyor. 10, 22, 35, 47 bine kadar çıkıyor. Sekiz kişilik sınıflarda ‘butik eğitim’ verdiğini belirten bir kurum 28 bin liraya kayıt alıyor. Erken kayıt indirimi ise yapmıyor. Dört kişilik sınıflarda eğitim veren bir başka butik kurum, 35 bin liraya kayıt alırken, öğrencileri genelde referansla kabul ettiklerini anlatıyor. Bazıları 12’nci sınıf için kayıt aldıklarında 11’inci sınıfın ikinci döneminin ücretsiz olarak okunabileceğini belirtiyor. Yaz aylarında hızlandırılmış çalışmalar olacağını da ekliyorlar. Erken kayıt yaptırılırsa, bu avantajlardan da faydalanmak mümkün olacak.
‘MERDİVEN ALTI KURSLAR AÇILIR’
– Birçok kurumun bursluluk sınavlarını kaçırmışız. Daha önce neden gelmediğimizi soranlara “Kurslar kapatılacak deniyor, emin olamadık” diyoruz. Tüm kursların yetkilileri “Öyle bir şey yok” diyerek her sene benzer tartışmaların yaşandığını ancak bu kurumların kapatılamayacağını anlatıyor. Bir yetkili şunları söylüyor:
“Tabelalar değişecek. Farklı bir isim altında yine devam edecek. Kapatamazlar çünkü ihtiyaç var. Eğitim sistemimiz rekabet üzerine kurulu. Kapatılsalar bile aileler merdiven altı kurslara yönelecek ya da özel ders aldıracak. Kapatılmazlar çünkü talep var. Önümüzdeki yıl için şimdiden 200 öğrenci aldım. Daha eğitim başlamadı, ikinci dönem daha yeni başladı. Diyelim ki her şekilde kapatıldı. Mağdur edilmeyeceksiniz. 2013’te dershanelerin kapatılmasında da benzer durum yaşandı. Ailelerin ücretlerini ödedik.”
‘KAPANMA YOK, İSMİMİZ DEĞİŞEBİLİR’
– Bir başka yetkili ise “Evet, özel öğretim kursları kapatılacak. Ama biz kişisel gelişim kursuyuz. Kişisel gelişim kursları kapatılmayacak. Böyle düşünmeyin. Nasıl ki dershaneler kapatılıyor denildi ama sadece ismi değişti, yine öyle olacak” diye güvence veriyor.
Yüksek fiyatlı bir kursun yetkilisi ise şunları söylüyor: “Kapatılırsa bu iş merdiven altına döner. Biz yine işimizi yaparız. 5-10 öğretmen toplanır bir daire tutarız. Özel ders gibi ders veririz. Veliye daha pahalıya mal olur. Ama talep bitmez.”
Mezun olup da sınava hazırlanmak isteyenler için fiyatlar daha yüksek. Onlar haftanın her günü gelebildiği için 1000 lira ile 3 bin lira arasında fazla ücret ödüyorlar. Lise sınavlarına hazırlığın bedeli ise 3 bin liradan başlıyor. Bir veli çocuğunun sınava hazırlığa alışması için bir yıl önceden kursa yazdırdığını anlatıyor. 8’inci sınıfta ise 4 bin 500 lira ödeyecek.
NE OLMUŞTU
Dershanelerin kapatılma süreci bir hayli tartışmalı geçti. Milli Eğitim Bakanlığı, dershanelerin kapatılmasını planladı ancak Anayasa Mahkemesi (AYM) 1 Eylül 2015’te aldığı kararla dershanelerin kapatılmasını öngören yasayı iptal etti. Dershanelerin geleceğiyle ilgili yeni yol haritasını belirleyen MEB, isteyen kurumlara özel öğretim kursuna dönüşebilecekleri ya da temel lise tanımı altında özel okul olabilecekleri bir yapı önerdi. Bazı dershaneler temel liseye, bazıları da özel eğitim kursuna dönüştü. Özel öğretim kurslarının da önce tek dersten eğitim vermesi kararlaştırıldı, tepkiler üzerine bu üç derse çıkarıldı. Ancak tartışmalar devam etti ve MEB, 1 Ağustos 2017’den sonra özel öğretim kurslarının yalnızca tek dersten hizmet verebilmesine karar verdi.
NE OLACAK
Haziran 2020’de yani bu eğitim öğretim yılının sonunda kursların kapatılıp kapatılmayacağına ilişkin henüz bir netlik yok. Özel öğretim veren kursların temsilcileri durumun bugünkü haliyle devam edeceği beklentisinde. Talebe bakıldığında velilerin de böyle düşündüğü görülüyor. Hem kursların, hem velilerin hem de öğrencilerin ortak beklentisi kapatma kararının bu yıl da uygulanmayacağı yönünde. kursların kapatılmasını 2020 Haziran ayına erteleyen bakanlığın vereceği son karar bekleniyor.
