İtalya’da 5 Yıldız Hareketi (M5S), Demokratik Parti (PD), Italia Viva (Iv) ve Özgürler ve Eşitler’den (LeU) oluşan dörtlü koalisyonun bozulmasıyla başlayan, 26 Ocak’ta Başbakan Giuseppe Conte’nin istifasıyla derinleşen hükümet krizi devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella’nın 27-29 Ocak’ta yürüttüğü istişare süreci ardından ülkenin içinden geçtiği pandemi, ekonomik ve sosyal acil durum sebebiyle eski koalisyon ortakları arasında yeni hükümet kurulma olasılığını keşfetmesi için görevlendirdiği Temsilciler Meclisi Başkanı Fico’nun temaslarından sonuç alınamadı.
Fico, Cumhurbaşkanı Mattarella ile akşam saatlerinde görüşmesi ardından yaptığı kısa açıklamada, eski koalisyon ortaklarının yeniden bir araya gelme konusunda aralarındaki mesafeyi aşamadığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Mattarella da Fico’nun temaslarından bir sonuç çıkmamasının ardından yaptığı açıklamada, geriye ya tam yetkili yeni bir hükümet kurulması ya da erken seçimlere gidilmesi ihtimalinin kaldığını belirtti.
Mattarella, ülkenin salgına yönelik vatandaşların sorunlarına yanıt verebilecek bir hükümete acil ihtiyacı olduğunu belirterek erken seçimlere gidilmesi için en az 2 ay gerektiğini ve sonrasında hükümet kurmanın 2013 ve 2018’de olduğu gibi aylarca sürebileceğine dikkati çekti.
Cumhurbaşkanı, siyasi partileri, salgın sırasında ülkeye liderlik edecek yeni hükümeti destekleme çağrısında bulunurken, “Ciddi ve ertelenemez acil durumlarla yüzleşecek bir hükümet için hükümet kurma görevine en kısa sürede üst düzey birini atamayı planlıyorum.” dedi.
Cumhurbaşkanı Mattarella’nın açıklaması ardından Eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, 3 Şubat Çarşamba günü için cumhurbaşkanlığına davet edildi.
İtalyan basını, Mattarella’nın Draghi’ye teknokrat bir hükümet kurma görevi vereceğini yazdı.
ESKİ KOALİSYON ORTAKLARI YİNE ANLAŞAMADI
Temsilciler Meclisi Başkanı Fico’nun 30 Ocak Cumartesi’den bu yana M5S, PD, LeU ve koalisyonu bozan Iv arasında yürüttüğü istişarelerde yeniden bir hükümet kurulma olasılığı değerlendirildi.
İtalyan basınında çıkan haberlere göre, partiler arasında Adalet, Eğitim bakanlıklarının paylaşımı, Avrupa İstikrar Mekanizması’ndan gelecek fonunun kullanılması, pandemi sürecinde okulların açılması ve başbakanın kim olacağına dair konularda 4 gün süren müzakerelerde herhangi bir anlaşma sağlanamadı.
Görüşmelerin ardından M5S ile Iv, birbirlerini suçladı. M5S temsilcisi Vito Crimi, kendi taraflarından herhangi bir çekince konulmadığını ve her türlü çaba gösterildiğini ifade ederek “(Iv lideri) Matteo Renzi, koltuk çıkarlarını ülkenin önüne koydu.” dedi.
Koalisyonu bozarak hükümet krizi çıkartan Iv lideri Matteo Renzi de Twitter’dan yaptığı paylaşımda, pek çok konuda anlaşma sağlayamadıklarını belirterek, “Eski koalisyon ortaklarımızın vetolarını not alıyoruz. Başkan Fico’ya teşekkür ediyoruz ve Cumhurbaşkanı’nın bilgeliğine güveniyoruz.” ifadesini kullandı.
Muhalefetteki sağ ittifakın lideri aşırı sağcı Lig Partisi’nin lideri Matteo Salvini ise Fico’nun yürüttüğü istişareleri ülke için zaman kaybı olarak nitelerken bir an önce seçime gidilmesi çağrısında bulundu.
2. CONTE HÜKÜMETİ’NİN İSTİFASINA GİDEN SÜREÇ
M5S, PD, LeU’nun üçlü koalisyon olarak başladığı, PD’nin bölünüp içinden Iv’nin çıkmasıyla dörtlü koalisyona dönüşen “2. Conte Hükümeti”, yine Giuseppe Conte liderliğindeki M5S ile aşırı sağcı Lig Partisinin oluşturduğu koalisyon hükümetinin yerine 5 Eylül 2019’da kurulmuştu.
Koalisyonun küçük ortaklarından Iv, 13 Ocak’ta Avrupa Birliği’nden gelecek kurtarma fonuna ilişkin Başbakanlığın hazırladığı planı ve Conte’yi sert şekilde eleştirerek hükümetten çekilmişti. Bu çekilmeyle başlayan hükümet krizinde, 2. Conte Hükümeti 18 Ocak’ta parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisinden salt çoğunlukla, 19 Ocak’ta üst kanat Senatodan ise salt çoğunluk olmadan güvenoyu almıştı.
Senatoda salt çoğunluğun olmaması, hükümeti kırılgan hale getirmiş, bazı komisyonlarda azınlığa düşmesine yol açmıştı.
Hükümeti parlamentoda güçlendirmek için ortak arayışına giren Conte ve koalisyon ortakları, temaslarından bir sonuç alamayınca 26 Ocak’ta hükümetin istifasını vermişti.
