İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Brexit konusunda Avrupa Birliği’ne (AB) yapıcı ve makul teklifler sunacaklarını söyledi.
Muhafazakar Parti Konferansı’nda üyelere seslenen Johnson, teklifte “hiçbir koşulda Kuzey İrlanda sınırında veya yakınında kontroller olmayacağını” vurguladı.
AB liderlerini “Bir anlaşmaya varmamanın alternatifi, anlaşmasız Brexit’tir.” diye uyaran Johnson, yeni teklife ilişkin de “Evet, bu İngiltere’nin vermiş olduğu bir tavizdir ve umarım arkadaşlarımız da bunu anlarlar ve onlar da karşılığında taviz verirler.” şeklinde konuştu.
Yeni teklif
Ayrılık anlaşmasına ilişkin yeni teklifi bugün sunması beklenen Johnson, ayrıca AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile de bir telefon görüşmesi yapacak.
İngiltere’de yayınlanan The Daily Telegraph gazetesi, Londra’nın teklifinde Kuzey İrlanda’nın 2025’e kadar AB ile özel bir ilişki içinde kalmasının öngörüldüğünü yazdı.
Habere göre, Johnson, Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’la birlikte Gümrük Birliğinden ayrılmasını ancak 2021’e kadar sürecek geçiş döneminin ardından 4 yıl daha AB’nin tarım ve sanayi ürünleri konusundaki ortak pazar kurallarına tabi olmayı sürdürmesini teklif edecek.
4 yılın sonunda da Kuzey İrlanda, AB kurallarına tabi olmayı sürdürme veya Birleşik Krallık’ın yaptığı ticari anlaşmalara katılmayı seçebilecek.
Brexit süreci
İngiltere, 2016’daki referandumda yüzde 48’e karşı yüzde 52 oyla AB’den ayrılma kararı almıştı.
Ancak eski Başbakan May’in AB ile vardığı anlaşma, 3 kez oylanmasına karşın parlamentoda kabul görmemiş ve Brexit, olası bir anlaşmasız ayrılığı engellemek için önce 22 Mayıs’a daha sonra da 31 Ekim’e ertelenmişti.
İngiliz Parlamentosu, anlaşmasız bir ayrılığın önüne geçmek için Johnson’ı AB’den yeni bir erteleme istemeye mecbur bırakan bir yasayı kabul etmişti.
Ancak şu ana kadar bu yasaya uyacağına dair bir açıklama yapmayan Johnson, anlaşmasız da olsa 31 Ekim’de Brexit’i gerçekleştireceğini söylüyor.
Tedbir maddesi ihtilafı
Johnson, selefi Theresa May’in vardığı Brexit anlaşmasında yer alan tedbir maddesinin kaldırılmasını istiyor.
İngiliz hükümeti, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile Birleşik Krallık’ın parçası olan Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır oluşturulmasının önüne geçen maddenin ülkenin egemenlik haklarını ihlal ettiğini savunuyor.
Fiziki sınır oluşturulmaması durumunda Kuzey İrlanda’nın, dolayısıyla da tüm Birleşik Krallık’ın belirsiz bir süre AB ile Gümrük Birliği içinde kalacağı kaydediliyor.
AB ise söz konusu maddenin üyesi İrlanda Cumhuriyeti’nin haklarının garanti altına alınması ve 1998’te imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması’nın ihlal edilmemesi açısından gerekli olduğunu belirtiyor.
1998 yılında İngiltere ve İrlanda Cumhuriyeti hükümetleri arasında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması, İrlanda adasında 30 yıl süren “düşük yoğunluklu savaşı” sonlandırmıştı.
