Antalya’da yaşayan Merihan Neris Canak (18), Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girmek için 12 Şubat 2019’da başvuru yaptı. Bir gün sonra da okul müdürü Ş.İ.U. ile birlikte sınav ücretini ÖSYM’nin ‘https://odeme.osym.gov.tr/’ sayfası üzerinden ‘kartlı ödeme sistemi’ ile online olarak ödedi. Öğrenci ve müdür, iddiaya göre, ekranı kontrol ettiklerinde ‘İşleminiz tamamlandı’ yazısını gördükleri için ödemenin tamamlandığını sandı. Ancak Merihan Neris Canak, 28 Mart 2019’da sınav yeri kağıdını çıkarmak için ‘https://ais.osym.gov.tr’ adresine girdiğinde YKS başvurusunu göremedi.
KDK’YA BAŞVURDU
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı’nı (ÖSYM) arayan Canak’a, bankanın ‘3D’ hatası verdiği, bu nedenle ödemenin gerçekleşmediği ve başvurunun iptal edildiği söylendi. Sınava giremeyeceği için yıl kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalan Canak, çözüm için 5 Nisan’da Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) başvurdu. Canak, KDK’ya verdiği dilekçede, hesabının bulunduğu bankadan veya ÖSYM’den ödeme yapılmadığına dair ikaz gelmediğini, başvurusunun iptal edildiği bilgisi verilseydi 19 Mart 2019’da bir günlük açılan ‘geç başvuru’ hakkını kullanabileceğini belirtti. Öğrenci, kendisinden kaynaklanmayan bu durum nedeniyle yaşadığı mağduriyetin giderilmesi için sınav ücretini ödeme koşuluyla sisteme kaydının yapılmasını talep etti.
‘İŞLEM BİTMEDEN SAYFA KAPATILDI’
Başvuru üzerine konuyu araştıran KDK, online ödeme işleminin taraflarından bilgi ve belge istedi. KDK’ya ÖSYM, kurumun çalıştığı kamu bankası ve öğrencinin hesabının olduğu bankadan log kayıtlarıyla cevabi yazılar gönderildi. ÖSYM’den gelen yazıda öğrencinin iki defa YKS için ödeme girişiminde bulunduğu savunulurken, ilkinde ‘3D Secure’ şifresini girmediği veya hatalı girdiği, ikincisinde ise belirlenen sürede işlemi tamamlamadığı için ödeme işlemini gerçekleştiremediği öne sürüldü. Başkanlık, öğrencinin ikinci ödeme girişimini tamamlayamamasının nedeninin şifreyi girdikten sonra karşısına gelen ‘Lütfen bekleyiniz işleminiz devam etmektedir’ mesajı sırasında sayfayı kapatması olduğunu iddia etti.
‘SİSTEMDE TEKNİK AKSAKLIK OLABİLİR’
Öğrencinin çalıştığı bankadan gelen yazıda ise hatanın, sistemdeki aksaklıktan kaynaklanmış olabileceği belirtildi. Yazıda ayrıca Canak’ın ‘3D Secure’ doğrulama şifresini doğru girdiği; ancak işlemin tamamlanması için bankaya ÖSYM’nin çalıştığı banka tarafından gelmesi gereken otorizasyon talebine rastlanmadığı bildirildi. Canak’ın çalıştığı banka, ödeme işleminin tamamlanamayışındaki kusurun bankalar arasındaki teknik aksaklıktan kaynaklanmış olabileceği görüşünü de iletti.
ÖSYM’nin çalıştığı kamu bankası da kusurun sistemden kaynaklandığı tezini destekler nitelikte cevap yazısı gönderdi. Banka, öğrencinin ‘3D Secure’ sürecini tamamladığını; ancak ÖSYM tarafından işlemin kapatılması için gereken mesajın bankaya gönderilemediği tespitini iletti.
‘ÖĞRENCİNİN MAĞDURİYETİ GİDERİLSİN’
Bilgi ve belgeleri inceleyen KDK, 30 Mayıs 2019 tarihli tavsiye kararında, ÖSYM’den öğrencinin mağduriyetinin giderilmesini istedi. Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç’un imzasını taşıyan kararda, şöyle denildi:
“YKS ödeme sisteminde yaşanan teknik aksaklıklar sebebiyle sınav ücretini ödeyemeyen başvurana, sınav ücreti alınmak kaydıyla YKS’ye giriş hakkı tanınması, online ödeme sistemindeki aksaklıkların giderilerek bundan sonra benzer mağduriyetlerin oluşmasına engel olunması konusunda gerekli tedbirlerin alınması hususunda ÖSYM Başkanlığı’na tavsiyede bulunulmasına, 6328 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca, ÖSYM Başkanlığı’nca bu karar üzerine tesis edilecek işlemin 30 gün içinde kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna, kararın başvurana ve ÖSYM Başkanlığı’na tebliğine Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi tarafından karar verildi.”
KDK’nın tavsiye kararı karşısında ÖSYM’nin olumlu yanıt vermediği, hatanın öğrencide olduğu görüşünü savunduğu öğrenildi.
