Türkiye’nin büyük şirketlere farklı, orta ve küçük şirketlere daha farklı yaklaşması gerektiğini belirten Turan, “Kredilerde yeniden yapılandırmaların KOBİ odaklı olması büyük önem taşıyor. Bu yılın başında hayata geçirdiğimiz ‘Önce küçüğü düşün’ kampanyamız bugünkü şartları düşündüğünüzde daha da önem kazandı. Çünkü KOBİ’lerin finansmana erişimi büyük şirketlere göre daha zor. Ağırlığı KOBİ’lerden oluşan 40 bin üyeli bir kurum olarak zaman zaman Anadolu’daki şirketlerle bir araya geliyoruz. Anadolu’da KOBİ’lerle konuştuğumuzda sıklıkla ‘Bankalardan kredi istediğimizde bizden Van’daki ya da Kars’taki bir varlığımız yerine İstanbul, Ankara veya İzmir’den teminat getirmemizi istiyorlar. Bizim işimiz, herşeyimiz buralarda İstanbul’dan teminatı nasıl bulalım’ diye dert yanıyorlar. Bu çok tehlikeli bir durum. Kendi ayağımıza kurşun sıkmamalıyız. Özellikle ekonominin sıkışık olduğu böylesi dönemlerde KOBİ’lerimizi korumamız lazım. Bu konuda kamunun da bankaların da üzerine düşeni yapması gerekiyor” dedi.
EKONOMİ KİLİTLENMESİN
KOBİ’lerin en temel sorunlarından birinin tahsilat olduğunu ve bugünkü ekonomik koşullar gözönüne alındığında her fırsatta vurguladıkları ‘Önce Küçüğü Düşün’ anlayışının öneminin bir kez daha ortaya çıktığını kaydeden Turan, şöyle konuştu: “Ekonomimizin lokomotifi KOBİ’lerimizin, tahsilat başta olmak üzere ödeme sorunlarının ekonomiyi kilitlediğini defalarca gördük. Ekonomide yaşanan kırılganlıktan öncelikle KOBİ’ler etkileniyor. Riskini yönetmede yaşadığı sıkıntıların yanı sıra nakit akışı, tahsilat ve ödeme sorunları KOBİ’ler açısından rekabeti kısıtlayan en önemli faktörler. Ödeme ve tahsilat sorunlarının yanı sıra banka teminatlarındaki yüksek faizden, KDV’ye kadar bir dizi sorunla boğuşuyorlar. Alacak konusu KOBİ’lerimiz için riskini yönetmedeki en önemli unsur. Türkiye’de KOBİ’lerin ‘geleceğin büyük firmaları’ olmalarının önündeki en büyük engel, işi kaybetmemek adına alacaklarını zamanında alamadıkları halde buna itiraz edememeleri. Bazı ülkelerde ‘tedarik zinciri zorbalığı’ olarak da adlandırılan bu durum, KOBİ’lerde rekabet kaybına sebep oluyor. Tahsilat bugünlerde daha da önemli çünkü KOBİ’ler tahsilat yapamayınca yani nakit akışı olmayınca kilitleniyor. KOBİ’ler kilitlenince de ekonomi kilitleniyor. Oysa KOBİ’ler büyürse ülke büyür ve kalkınır.”
TEDARİKÇİ ZORBALIĞINA SON
KOBİ’lere yapılan ‘geç ödeme’lerin önüne geçmek için birtakım önlemler alınmasını öneren Orhan Turan, Avrupa’da bazı ülkelerin KOBİ’lerini korumak için hayata geçirdiği uygulamaları şöyle özetledi:
– Avrupa’nın bazı ülkelerinde KOBİ’lerin tahsilatla ilgili şikayetleri olması durumunda ilgili kurumun tahsilatı geciktiren büyük kuruma soru sorma yetkisi bulunuyor.
– Bazı ülkelerde büyük tedarikçilerin yönetim kurullarında KOBİ’lerin menfaatlerini ve sorunlarını dile getirecek, ilgili kurumla iletişim kurabilecek bir yönetim kurulu üyesi alınması zorunlu.
– Büyük firmaların halka açık bilançolarında o yıl KOBİ’lere ortalama ödeme sürelerini ve KOBİ’lere sağladıkları faydaları açıkça yazmaları gerekiyor.
– Ayrıca tedarik zinciri zorbalıklarına yönelik olarak “Hızlı Ödeme Kodu”(Prompt Payment Code) adı verilen bir sistemle ödül ve ceza politikaları etkin bir şekilde kullanılıyor. Tedarik zinciri zorbalığı yapan büyük firmaların anında sistemden çıkartılması mümkün.
FAİZ İNDİRİMLERİYLE PİYASA HAREKETLENDİ
MERKEZ Bankası’nın art arda yaptığı faiz indiriminin piyasayı bir miktar pozitif etkilediğini kaydeden Orhan Turan, “Bu yıl turizm iyi geçti. Ayrıca faiz indirimleri konut piyasasını hareketlendirdi. Çünkü yüzde 1’in altında faiz psikolojik olarak tüketiciyi etkiliyor. Ancak bu süreçte özellikle hammaddesi dövizle olup TL ile satış yapan her şirketin büyük-küçük zorda olduğunu söylemeliyiz. Dolayısıyla zordaki şirketleri koruyacak önlemler büyük önem taşıyor. Özellikle finansmana erişimde zorlanan küçük şürketler için bu hayati önem taşıyor” diye konuştu.
BORCUNU ÖDEMEYEN TEŞHİR EDİLSİN
– TÜRKİYE’de de tahsilat konusunda bugüne kadar bazı iyileştirmeler yapıldığını ama halen yetersiz olduğunu söyleyen Orhan Turan şöyle konuştu: “Bir KOBİ düşünün çok büyük bir market zincirine mal satıyor ve alacağını almak için en az 90 gün bekliyor. Bu bekleme süresi Avrupa’da en fazla 30 gün. Bu arada kaynak bulamazsa ne oluyor KOBİ kilitleniyor. KOBİ kilitlenince de ekonomi kilitleniyor. O nedenle KOBİ’lerin alacağını ödemeyen şirketler teşhir edilsin. Türkiye olarak bu tahsilat işini kurumsal bir şekilde çözmeliyiz. KOBİ’lerin uykusuz gecelerine son verecek şekilde ödeme konusunda yasal bir altyapı kurmalıyız. Bu nedenle küçüklere yönelik alacak sigortasının yaygınlaşmasını ve tahsilatın en fazla 30 güne kadar olmasını istiyoruz.”