Her yeni sezon öncesinde hakemler, MHK tarafından atletik testlere tabi tutulur. Ağustosun ilk haftasında yapılır ve başarısız olanlar sonraki test dönemine kadar müsabakalarda görev alamazlar. Benim dönemimde sımsıcak ağustos sabahlarında Burhan Felek Spor Kompleksi’nde önce Süper Lig ve 1. Lig hakemleriyle başlar, 2. ve 3. Lig hakemlerine saat 13.00 sularında sıra gelirdi. Termometrenin en az 35-36 dereceyi gösterdiği, hatta nemle 39-40’a çıktığı dakikalar. Ne zaman ki son tur koşulur, pek çok hakem kurşun yemişçesine çimlerin üzerine bedenini bırakırdı.
1 KOŞAMAMA ŞANSIN VAR YOKSA GÖREV ALAMAZSIN
Günümüz testleri dayanıklılık temelinde iyice zorlaştı. FIFA Fitness Test adı altında yardımcı hakemlere önce CODA denilen, 10 saniye süresi olan 10’ar metrelik iki sprint, 8’er metrelik iki yan koşu yaptırılır; sonra 5×30 metre; ardından da 40 tane 75 metre ile tamamlanır. 15 saniyede tamamlanması gereken her 75 mt. arasındaki dinlenme süresi 20 saniye. Hakemler için iki test var: 6 tane 40 mt. ve yine 40 tane 75 metre. Sadece 1 adet koşamama jokeriniz var. Örneğin 75 metrelerden iki tanesini 16 saniyede koşarsanız başarısız sayılıyor, bir sonraki teste kadar görev alamıyorsunuz. Daha enteresanı, hakemliğimde bize tartan pistte uygulanırken, bugün ne yazık ki suni çim üzerinde bu testler yapılıyor. Yanlış duymadınız: Yaz sıcağında suni çimde!
ÇAĞLAR UYARCAN FENALAŞIP HASTANEYE KALDIRILDI
11 Eylül’de Rize’de başlayacak yeni sezon için 3 Eylül’de İzmir bölgesi hakemleri saat 18.00’de teste katıldılar. Ne yazık ki FIFA yardımcı hakemi İbrahim Çağlar Uyarcan fenalaşarak yere yığılmış ve hastaneye kaldırılmış. Teşhis dehidrasyon! Yani vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gereken sıvı miktarının karşılanamaması! Ağır seyretmesi durumunda insan hayatını tehdit eden bir problem. Yazıyı kaleme aldığımda hala müşahede altındaydı.
TESTLERİ SAAT 21.00’DE YAPMAK ÇOK MU ZOR?
Hakemlerin de maçlarda ortalama 10 kilometre koştuğu bir çağdayız. Elbette sezona fiziksel ve mental olarak hazır olmak zorundalar, zaten sürekli antrenman halindeler. Pandemi ve sonrası sadece futbolcular için değil, onlar için de zordu. Atletik test saatleri nedeniyle birilerinin umarım canı yanmaz diye yıllardır camiada konuşulur. Uyarcan olayı tüm MHK’lara sert bir uyarı olmalı.
TATLI EMPATİ YAPMALI
Maçların 21.45’lerde başladığı bir iklimde çok mu zor 21.00’de test yapmak? Sayın MHK Başkanı Tatlı, hakemliğiniz boyunca koşu testlerinden en muzdarip olanlardan biri sizken, empatiyi sizden beklemek gerekmez miydi?
BİR BAŞKA SORUN HAKEMLERİN GÜVENCELERİ
Dışarıdan bakınca maaş (bazı hakemler) ve maç başı ücretlerin cazipliğiyle sanılıyor ki hakemler için hayat güllük gülistanlık. Halbuki ‘İki dudak arası’ ücret modeli var: Kulüpler istemezse ne maaş ne de maç! Mevcut durumda, maçta ya da antrenmanda sakatlık yaşanması halinde TFF’nin karşıladığı belli bir tutar var. Önceki seneye kadar üst sınır 10 bin idi, şu anda 15 bin olduğu belirtiliyor. Ancak bu tutar, deveye hendek atlatıldıktan sonra TFF’den hakeme ödeniyor.
AKGÖL’ÜN MAÇTA AŞİLİ KOPTU, HASTANE ÜCRETİNİ TFF DEĞİL ARKADAŞLARI ÖDEDİ
Acı örneğini 21 Aralık 2016’daki G.Saray-Tuzla kupa maçında Arkın Akgöl’de yaşadık. Maç esnasında aşil tendonu kopan Akgöl, sahadan sedyeyle çıkarılmış, özel bir hastanede ameliyat edilmiş, MHK ilgilenmemiş, o an hastane masrafını karşılayacak parası olmadığından hakem arkadaşlarının kefaletiyle taburcu olabilmişti. Hatta dönemin MHK Başkanı Namoğlu, koltuk değnekli Arkın Akgöl’le karşılaştığında “Hayırdır, ne oldu?” hazin sorusunu yöneltmiştir. G.Saray gibi ülkenin önde gelen takımlarından birinin kupa maçında 2016’da sakatlanan bir Süper Lig yardımcı hakeminin masraflarını alabilmesi için TFF’ye açtığı dava 2020’de hala sürmektedir. Her lig kategorisi için milyon Euro seviyesinde sponsorluk anlaşmaları yapan TFF’nin, profesyonel liglerde görev yapan hakemlerine grup sağlık sigortası yapmak için sponsor ya da bütçe bulması hiç zor olmasa gerek.
BABA-OĞULLARI BIRAKIP SAĞLIĞA BAKILMALI
Sezon başı atletik testinde fenalaşarak hastaneye kaldırılan FIFA yardımcı hakemi Çağlar Uyarcan, inşallah en kısa sürede sağlığına kavuşur, dualarımız onunla. “Önce can” diyelim çünkü “canan” kısmı için TFF kanadında sevgili Çağlar’ı zor günler bekliyor. “Ne antrenmanda ne de maçta sakatlandın, hiçbir masrafını ödemiyoruz” denmesi bu ülkede olası. IFAB nasıl ki oyun kurallarında “Önce futbolcu sağlığı” diyor, MHK kanadında da babalar-oğullar ve medya yasakları yerine sağlık konularında öncelikli talimatlar daha insani olur