Körfez İşbirliği Konseyi’nin (KİK) kurulduğu 1981’den bu yana, üye ülkeler arasındaki en kötü durum olarak nitelendirilen kriz, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır’ın, 5 Haziran 2017’de Katar’la tüm diplomatik ilişkilerini kesmeleri ve ekonomik abluka uygulamalarıyla başladı.
Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurahman Al Sani, 13 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Doha ile Riyad arasında bir iletişim kanalı olduğunu, diyaloğun temel ilkeleri üzerinde ve karşılıklı medya saldırılarına son verilmesi konusunda anlaşma sağlandığını söyledi.
Sani, diyalog konusunda gerçek anlamda bir ilerlemeden bahsetmek için erken olduğunu da belirtti.
Diğer yandan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan bin Abdullah Al Suud, 10 Aralık’ta Katar’la krizin çözümü konusundaki müzakerelerin devam ettiğini ve diğer 4 ülkenin de bu çabaları desteklediğini açıkladı.
Spor gerginliği azalttı
Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn’in, Katar’da düzenlenen Körfez Kupası’nda (Gulf 24) boykot kararlarından vazgeçerek şampiyonaya katılmaları, krizini çözümü yolunda önemli bir adım olarak değerlendirildi.
Suudi Arabistan ve Bahreyn’in Katar’a uyguladığı “hava ablukasına” rağmen, iki ülkenin takımları direkt uçuşlarla gelirken, BAE ekibi Kuveyt üzerinden aktarmalı bir uçuşla Katar’a ulaştı.
Uzmanlar, bu durumu BAE’nin aksine, Suudi Arabistan ve Bahreyn’in krizin çözümüne daha yakın olmasının bir işareti olarak yorumladılar.
Ayrıca, krizin başlangıcından beri devam eden karşılıklı medya saldırılarının son bulmasıyla, ülkelerin halkları arasında da buzlar erimeye başladı.
Katar’ın Suudi Arabistan, Bahreyn ve BAE taraftarları için misafirperverliği, turnuvadaki sportmenlik ruhuna eşlik etti.
Arap kamuoyunda, krize rağmen spor müsabakasına itinayla ev sahipliği yapan Katar’ın Körfez Kupası’nın “ahlaki kazananı” olduğu görüşü hakim oldu.
Katar, KİK zirvesine başbakan düzeyinde katıldı
Krizden bu yana, Katar’ın Suudi Arabistan’a en üst düzey ziyaretini, Başbakan Şeyh Abdullah bin Nasır bin Halife Al Sani’nin 10 Aralık’ta Riyad’ta düzenlenen KİK zirvesine katılımı teşkil etti.
Al Sani, Riyad’da Kral Selman tarafından kabul edildi.
Suudi Arabistan televizyonundan yayınlanan görüntülerde, Kral Selman ve bazı Suudi yetkililerin Katar heyetini karşılaması sırasında tarafların birbirlerine gülümsediği ve sohbet ettikleri görüldü.
Haberi sunan spiker, bu durumu “büyük bir karşılama” olarak nitelerken, “Katar halkı, ikinci ülkenize hoş geldiniz.” ifadelerini kullandı.
Uzlaşının önünde halen engeller mevcut
Uzmanlara göre, son gelişmelere bakıldığında krizin çözümünün Katar ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesiyle başlaması, sonrasında BAE ve Bahreyn’in de Katar’la uzlaşması bekleniyor.
Ayrıca, taraflar arasındaki stratejik düşünce kalıplarının değişmesi ve krizi ortaya çıkaran siyasi akılla, politika üreten aklın aynı olması sebebiyle uzlaşıda zorluklar yaşanabileceği değerlendiriliyor.
Karşılıklı güven kaybını da hesaba katmak gerektiğini belirten uzmanlar, mevcut krizin hem jeopolitik etkileri hem de halk nezdindeki psikolojik yansımaları açısından, bölgedeki diğer krizlere benzemediğini düşünüyor.