METEOROLOJİ Genel Müdürlüğü’nün temmuz ayına ait meteorolojik kuraklık durumunu gösteren haritalarında, bilhassa güney ve iç kısımlar başta olmak üzere ülkenin yarısından fazlası için ‘olağanüstü kurak’ ve ‘şiddetli kurak’ tehlikesine işaret edildi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, temmuz ayı sıcaklık ve yağış değerlendirmesi raporlarının akabinde, bu kere de temmuz ayı ve son bir yıllık periyoda ilişkin kuraklık durumunu gösteren haritaları yayınladı. Standart Yağış İndeksi (SPI- Standardized Precipitation Index) ve Olağanın Yüzdesi Metodu (PNI – Percent of Olağan Index) halinde iki farklı metotla hazırlanan meteorolojik kuraklık haritalarında, geçen aylarda olduğu üzere ‘olağanüstü kurak’ ve ‘şiddetli kurak’ olan bölgelerin yoğunluğu dikkat çekiyor.
TEMMUZ ŞİDDETLİ KURAK GEÇTİNormalin Yüzdesi Metodunda, 2021 Temmuz ayı Meteorolojik Kuraklık Durumu’na nazaran, 1 aylık (Temmuz 2021) haritada, Türkiye‘nin yarısından fazlası ‘şiddetli kurak’ olarak görülüyor. Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da, Adana’nın bir kısmı hariç tamamı ‘şiddetli kurak’, Doğu’da Malatya, Tunceli, Bingöl, Muş, Bitlis bölgeleri tekrar birebir formda ‘şiddetli kurak’ olarak gösteriliyor.Ege’de Muğla, Denizli ve Afyonkarahisar’ın bir kısmı hariç tüm bölgede ‘şiddetli kurak’ tehlikesi var. Marmara’da Trakya’nın neredeyse tamamı, Balıkesir ile İç Anadolu’da ise Konya, Karaman, Kırıkkale, Yozgat, Sivas’ın birtakım kesitleri harici ve Karadeniz’de Kastamonu’nun güneyiyle Samsun’da bir bölge ‘şiddetli kurak’ olarak temmuz ayını yaşadı.Son üç aylık ve bir yıllık bilgilere nazaran ise Ege’nin kıyı kesitlerinden Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu’nun külliyen İç Anadolu’nun birtakım bölgeleri yeniden şiddetli kurak, orta şiddette kurak ve hafif kurak olarak gösterildi. Bu bölgelerin etrafı de öbür şiddetlerdeki kuraklığı yaşadı. Marmara, Karadeniz, Ege’nin kuzeyi ve İç Anadolu’nun büyük kesiti ise olağan yahut çeşitli seviyelerde nemli geçti.OLAĞANÜSTÜ KURAKLIK YAŞANIYORİkinci metot olan Standart Yağış İndeksi’ne (SPI) nazaran ise temmuz ayı sonu prestiji ile son üç aylık meteorolojik kuraklık datalarının yer aldığı haritada, ‘olağanüstü kurak’, ‘çok şiddetli kurak’ ve ‘şiddetli kurak’ alanlar büyük dikkat çekiyor. Muğla ve Antalya’nın doğu kıyıları, Hatay ve kuzeyi, Şırnak ve Hakkari ortasındaki bölge, Trabzon’da küçük bir kesim ile Doğu Anadolu’da Erzurum, Tunceli, Bingöl ve Muş ‘olağanüstü kuraklık’ yaşayan bölgeler oldu. Son 6 aylık ve 1 yıllık SPI haritalarında ise meteorolojik kuraklık şiddeti ülke genelinde Marmara haricindeki tüm bölgelerde daha da artıyor. HİDROLOJİK VE ZİRAÎ KURAKLIKTürkiye Tabiatını Muhafaza Derneği bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, Türkiye’de bilhassa son iki yıldır harikulâde, şiddetli boyutlarda yaşanan meteorolojik kuraklığın sebebi olarak göller ve derelerin kuruması ve sularının azalmasını gösterdi. Meteorolojik kuraklığın hem hidrolojik hem de ziraî kuraklığı direkt etkilediğini ve çok oranda artırdığını açıklayan Dr. Kesici, “Bu üç kuraklık birbirine bağlı. Örneğin meteorolojik kuraklık olunca doğal göller, göletler ve ırmaklarda suya artan taleple birlikte sularımız çok kullanımla azalmaktadır. Hidrolojik kuraklık göller, göletler ve derelerde suların azalmasına, ülkemizde yaşanmakta olan ziraî kuraklığa neden olmaktadır. Yer altı ve yer üstü su kaynaklarımızı besleyen dere ve ırmakların önüne gölet yapılmasından vazgeçilmelidir. Bu ısrar doğal göllerimiz, ana su kaynaklarımızın kurumasına neden olmaktadır” dedi.SUYUN DÖNGÜSÜ PRENSİBİ
Meteorolojik kuraklığın ziraî üretimde hem randıman hem de kalite kaybına neden olacağı ihtarında da bulunan Dr. Kesici, su kaynaklarımızın yüzde 80’inin kullanıldığı yabanî ziraî sulamadan ise kesinlikle vazgeçilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Kesici, “Bilinçli tarım yapılarak bu kaynakların kurumasına pürüz olunursa, bu bölgelerde nemin artması, yağışın da artmasına neden olacaktır. Bu unsur çok kolay bir suyun döngüsü yahut suyun çevrimi unsurudur. Birçok ülkede yer altı, yer üstü doğal su kaynaklarının kirletilmemesi, şuurlu kullanımı sonucu meteorolojik kuraklık önlenebilir. Ülkemizde de bütün dünyada olduğu üzere meteorolojik kuraklığa neden olan şartlardan bir tanesi de sera gazı oluşumu, global ısınma” diye konuştu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Mehmet Çınar