MÜCADELEDE ASYA MODELİ
Dünya genelinde koronavirüs vakaları ve can kayıpları artarken, kamuoyu bu pandeminin ne zaman ve nasıl durdurulacağı sorusuna yanıt arıyor. Aşı çalışmalarının aylarca sürebileceğine dair tahminlerden ötürü gözler şimdi vaka ve can kaybı artışını sınırlayan bazı doğu Asya ülke ve bölgelerindeki deneyimlere çevrildi. İngiliz yayın kuruluşu BBC, doğu Asya’daki önlemleri 6 maddede derledi:
CİDDİYE ALINMALI
Buna göre birinci olarak, salgın ciddiye alınmalı ve mümkün olduğunca çok kişiye test yapılmalı. Pekin yönetimi, COVID-19 hastalığını DSÖ’ye ilk olarak 31 Aralık 2019’da bildirdi. Sadece üç gün sonra Singapur, Tayvan ve Hong Kong, sınırlarda taramalarını arttırdı. Hatta Tayvan, hastalığın ilk ortaya çıktığı Çin’in Hubey eyaletinin Vuhan kentinden gelen yolcuların ateşlerini daha uçaktan inmeden ölçüyordu.
TESTLER YAYGINLAŞMALI
İkinci olarak, testleri yaygınlaştırılması ve maliyetlerinin düşük tutulması gerekiyor. Güney Kore’de vaka sayısı salgının ilk evresinde hızla artış gösterdi. Ülkede virüsün tespit edilebilmesi için hızla bir test geliştirildi. Şu ana kadar ülke genelinde 290 binden fazla kişiye test yapıldı. Günde yaklaşık 10 bin test yapılıyor ve bu testlerin tümü ücretsiz. ABD’de ise test süreci sekteye uğradı. Öncelikle ilk test kitleri hatalı sonuçlar verdi. Ayrıca geç de olsa tüm ABD halkı için bedava test sağlayan yasa ABD Kongresi’nde kabul edilse de, ilk zamanlarda testler çok pahalıydı ve bu başlangıçta test sayısını etkiledi.
TAKİP VE İZOLASYON ŞART
Hastalık belirtileri gösterenlerin sadece test edilmeleri de yeterli değil. Bu kişilerin kimlerle temasta olduğunun bulunup takibinin yapılması gerekiyor. Singapur’da dedektifler, 6 binden fazla COVID-19 hastasının tüm hareketlerini takibe almış ve temas kurdukları kişileri tespit etmişti. Ayrıca virüse yakalanan kişiler mobese kameralarıyla izlenmişti. ‘Evde kal’ talimatını ihlâl edenlere yüklü cezalar da kesildi. Hong Kong’da ise uçakla gelenlerden kendilerini izole etmeleri istendi ve bu yolculara elektronik kelepçeler takıldı.
SOSYAL MESAFE ÖNEMLİ
Dördüncü olarak, salgını kontrol altında tutmanın en etkili yollarından birisinin sosyal mesafeyi korumak olduğu vurgulanıyor. Çin hükümeti, insanlık tarihinde görülmüş en büyük karantinayı yürürlüğe sokmak zorunda kaldı. Hong Kong’da okullar kapatıldı ve imkânı olanlara evden çalışmaları çağrısı yapıldı. Sosyal mesafenin korunması, kalabalıkların katıldığı organizasyonların iptali ya da okulların kapatılması gibi hükümet kararlarını kapsıyor.
HALKA BİLGİ VERİLMELİ
Beşinci olarak, halkın sağlıklı biçimde bilgilendirilmesinin önemine vurgu yapılıyor. Hong Kong, isteyen herkesin internet üzerinden erişebildiği bir veritabanı oluşturdu. Bu veritabanında vakaların hangi bölgede olduğu hatta hangi binada yaşadığı dahi görülebiliyor.
BİREYSEL ÇABA ÖNEMLİ
Altıncı olarak bireysel çaba önemli. Hong Kong’da halk, sosyal mesafenin korunmasında önemli bir rol üstlendi. Hong Kong Üniversitesi’nden salgın hastalıklar uzmanı Benjamin Cowling, “Maskeler virüse karşı sihirli değnek değil. El yıkama ve sosyal mesafe gibi tüm tedbirlerle birlikte muhtemelen bir faydası olur” diyor.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI YETMEZ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sağlık Acil Durum Programları İcra Direktörü Dr. Michael Ryan salgınla mücadelenin sadece sokağa çıkma yasaklarıyla yapılamayacağını söyledi. İngiliz BBC’de Andrew Marr Show’a katılan Ryan, virüsün yeniden güçlenmesinin önüne geçmek için kamu sağlığı tedbirlerinin arttırılması gerektiğine dikkat çekti. Dr. Ryan, “Odaklanmamız gereken, hasta olanları, virüsü taşıyanları ve temas kurdukları kişileri bulmak ve tecrit etmek” dedi. “Şu anda tehlike sokağa çıkma yasaklarında” diyen Ryan, “Güçlü kamu sağlığı önlemlerini hayata geçirmezsek, bu hareket kısıtlama ve sokağa çıkma yasakları kaldırıldığında hastalığın yeniden sıçraması riski var” ifadelerini kullandı.