Koronavirüs salgını dünya genelinde yayılmaya devam ederken bir çok ülkenin sağlık sistemini de zorlar hale geldi.
Bunun üzerine hükümetler ve uluslararası organizasyonlar bir yandan Covid-19 hastalığına karşı aşı çalışmalarını hızlandırırken diğer yandan da olası vakalara zamanında ve etkin müdahale edebilmek için yüksek bütçeler ayırmaya başladı.
Şu ana kadar ülkelerin salgınla mücadele için kendi bütçelerinden ayırdıkları fonlar haricinde hastalıkla küresel düzeyde mücadele etmek için yapılan bağışların takibi için merkezi bir sistem oluşturulmuş değil.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 1 Şubat’ta hazırladığı raporda küresel çapta “öncelikli kamu sağlığı önlemleri” kapsamında 3 ay için gerekli olan ilave harcama 675 milyon dolar olarak hesaplandı. Buna göre her ülkenin aşağı yukarı 65 milyon dolar ilave harcama yapması gerektiği öngörülüyor.
Dünya Bankası’ndan 6 milyar dolar; ABD’den 1,29 milyar dolar bağışDünya Sağlık Örgütü bünyesinde oluşturulan Stratejik Hazırlık ve Mücadele Planı kapsamında oluşturulan fona 11 Mart itibariyle farklı ülkeler ve organizasyonlardan 106 milyon dolar taahhütte bulunuldu ve bunun 51 milyon doları aktarıldı.
Amerika Birleşik Devletleri merkezli kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Kaiser Family Foundation’ın tuttuğu takip listesinde göre 9 Mart itibariyle gerek Dünya Sağlık Örgütü, Kızılhaç ve Kızılay gibi uluslararası organizasyonlar üzerinden gerekse doğrudan yerel kuruluşlar üzerinden 8,3 milyar dolar bağışta bulunuldu.
Bu bağışlarda ilk sırayı 6 milyar dolarlık fonuyla Dünya Bankası alırken onu 1,29 milyar dolarlık bağışıyla ABD, 214,7 milyon dolarla Çin’in en büyük özel şirketlerinden biri olan Tencent’in vakfı izledi. Ayrıca Alibaba 144 milyon dolar, Avrupa Birliği’de koronavirüsle mücadele çalışmaları için 140 milyon dolar bağışta bulundu. Bill ve Melida Gates vakfı da 100 milyon dolar bağış sözü verdi.
Bunlar tamamen bağış amaçlı ayrılan fonlar olup bu rakamlara IMF, Dünya Bankası ve hükümetlerin açıkladığı kredi kanalları ve yatırım opsiyonları dahil edilmiyor.
Salgının merkezi Çin, 16 milyar dolar kaynak ayırdıYeni tip koronavirüs salgının çıkış noktası olan Çin’de hükümet hastalıkla mücadele için farklı kurum ve kuruluşlar aracılığıyla 16 milyar dolar ayrıldığını açıkladı.
Maliye Bakan Yardımcısı Xu Hongcai 5 Mart’ta yaptığı açıklamada bunun 10,3 milyar dolarlık ksımının kullanıldığını ve 5,6 milyar doların da devam eden çalışmalarda harcanacağını söyledi.
İtalya, koronavirüsle mücadeleye 25 milyar euro ayırdıİtalya Başbakanı Giuseppe Conte 11 Mart’ta koronavirüsle mücadele için hükümetin 25 milyar euroluk acil durum kaynağı ayırdığını bildirdi.
Koronavirüsle mücadele ve ekonomiye destek için yeni paketin detaylarını paylaşan Conte, “Bu paket hemen kullanmak için değil. Aksine bu acil durumun tüm zorluklarıyla yüzleşmek için 25 milyar euroluk olağanüstü bir kaynak ayırdık.” dedi.
ABD’den 8,3 milyar dolarlık bütçeABD Başkanı Donald Trump koronavirüs salgını ile mücadele için 8,3 milyar dolarlık ek bütçe öngören tasarıyı 6 Mart’ta onayladı.
Federal bütçeden ayrılan kaynağın 3 milyar dolardan fazlası aşı araştımalarına harcanacak. 2,2 milyar doları hastalığa müdahale ve tedavi hazırlıklarına ayrılacak. 1 milyar doları ise tıbbi malzeme ve cihaz alımında kullanılacak.
Japonya’dan 15,3 milyar dolarlık fonJapon hükümeti koronavirüsle mücadele ve dolaylı olarak sebep olduğu ekonomik kayıpları karşılamak için iki ayrı paket halinde 15,3 milyar dolarlık kaynak ayrıldığını açıkladı.
Fon tıp merkezlerinin geliştirilmesi, hastalık ve okulların tatil olması nedeniyle işlerinden izin almak zorunda kalanların sübvance edilmesinin yanı sıra virüsden etkilenen küçük ve orta ölçekli işletmelere destek amaçlı da kullanılacak.
Güney Kore bütçeden 4,4 milyar dolar ayırdıÇin’den sonra hastalığın sıçradığı ilk ülkelerden biri olan Güney Kore tıp merkezleri, araştırma enstitüleri ve karantina tesislerine 1,9 milyar dolar tahsis ederken bu süreçte işlerini sürdürmekte zorlanan küçük ve orta ölçekli işletmelere destek olmak amacıyla 2,5 milyar dolar kaynak ayrıldı.
Hükümet ayrıca piyasalarda yaşanan nakit sıkışıklığını gidermek için de 9,8 milyar dolarlık paket hazırladı.
IMF ve Dünya Bankası’ndan kredi desteğiUluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, yeni tip koronavirüs salgınıyla mücadele için 50 milyar dolarlık kaynak ayırdıklarını söyledi.
IMF’nin destek talep edebilecek düşük gelirli ve gelişmekte olan ülkeler için acil durum finansman kaynağı ayırdığını belirten Georgieva, “Üyelerimizin cömertliği sayesinde, toplam 1 trilyon dolarlık kredi kapasitemiz var. Düşük ve orta gelir gelirli ülkeler için bir IMF programına ihtiyaç duymadan ulaşabilecekleri 50 milyar dolarlık acil durum finansmanına sahibiz.” dedi.
Dünya Bankası Başkanı David Malpass de Dünya Bankası Grubu’nun da Kovid-19 salgınına karşı 12 milyar dolarlık yardım paketini devreye aldığını hatırlatarak, bankanın gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçları doğrultusunda salgına karşı hızlı ve esnek yanıtlar vermeye çalıştığını söyledi.
Açıklamada, finansman paketi kapsamında, Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA) ve Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) aracılığıyla düşük ve orta gelirli ülkelere hibeyle düşük faizli kredilerin sağlanacağı, grubun özel sektördeki kolu olan Uluslararası Finans Kurumu (IFC) aracılığıyla ise iş ortamının sürdürülebilirliği için gereken desteğin sunulacağı ifade edildi.
Merkez bankaları para musluklarını açtıKüresel ekonomiye hastalığın kendisinden daha fazla zarar vermeye başladığı piyasalardaki panik havasını bastırmak için dünyanın önde gelen merkez bankaları da ardı ardına önlemler açıklamaya başladı.
Bankalar faiz indirimlerinin yanısıra piyasalardaki nakit sıkışıklığının önüne geçmek için de yeni teşvik paketleri açıkladı.
Amerikan Merkez Bankası Federal Reserve piyasalara en az 1,5 trilyon dolar nakit pompalayacağını duyurdu. Avrupa Merkez Bankası da hali hazırdaki programa ilave olarak 120 milyar dolarlık bono alım programı başlatacağını açıkladı.
İngiltere Merkez Bankası da küçük ve orta ölçekli işletmelere düşük faiz oranları ile toplamda 100 milyar sterlinin üzerinde kredi olanağı sunacağını duyurdu.
- ECM Başkanı Lagarde: Covid-19 Euro bölgesinde büyümeyi olumsuz etkiliyor
- OECD koronavirüs nedeniyle küresel ekonominin büyüme tahminini düşürdü
